به گزارش اکوایران، برخی از متفکران اقتصادی قائل به همبستگی سهم پول از نقدینگی با نااطمینانی در جامعه هستند. به عبارت دیگر این افراد عنوان می‌کنند در شرایطی که فعالان اقتصادی چشم‌انداز واضحی از آینده ندارند، تمایل دارند تا بخش بیشتری از پول خود را به صورت نقد نگهداری کنند تا بتوانند با وقوع شوک […]
به گزارش اکوایران، برخی از متفکران اقتصادی قائل به همبستگی سهم پول از نقدینگی با نااطمینانی در جامعه هستند. به عبارت دیگر این افراد عنوان می‌کنند در شرایطی که فعالان اقتصادی چشم‌انداز واضحی از آینده ندارند، تمایل دارند تا بخش بیشتری از پول خود را به صورت نقد نگهداری کنند تا بتوانند با وقوع شوک یا اتفاقات غیرمنتظره، واکنش مناسب را از خود نشان دهند.
به همین ترتیب بررسی‌ها نشان می‌دهد سهم پول از نقدینگی در اولین ماه پاییزی ۱۴۰۲ نسبت به سال‌های گذشته در جایگاه بالاتری قرار گرفته اما نسبت به ابتدای سال کاهش پیدا کرده است. مشاهده می‌شود که به همین دلیل، بررسی صرفا کوتاه مدت یا صرفا بلندمدت سهم پول از نقدینگی ممکن است باعث انحراف مخاطب از واقعیات اقتصادی شود اما بررسی روند سال‌های گذشته در کنار روند کوتاه مدت می‌تواند اطلاعات مفیدتری به خوانندگان ارائه کند.
چرا نقدینگی اهمیت دارد؟
به طور کلی آمارها نشان می‌دهد رشد نقدینگی که در سال‌های گذشته روال رو به رشدی را طی کرده و حتی در مواردی بالای ۴۰ درصد نیز به ثبت رسیده بود، در مهر ماه سال جاری به ۲۶.۴ درصد رسیده است.
داده‌ها از تاریخ اقتصادی ایران نشان می‌دهد به طور کلی روند رشد نقدینگی و تورم در بلندمدت حرکاتی مشابه دارند. این به آن معناست که احتمالا بخشی از تورم با رشد نقدینگی در بلندمدت رابطه همسو دارد و از یکدیگر تاثیر می‌پذیرند. البته به عقیده برخی از اقتصاددانان به دلیل اینکه تنها مقصر تورم در ایران، رشد نقدینگی نیست، بنابراین صرفا با کنترل نقدینگی نیز نمی‌توان تورم را به طور کلی درمان کرد و راه حل آن باید در سیاست‌های طرف عرضه و تولید جست و جو شود.
سهم پول و شبه پول از نقدینگی در انتهای پاییز
به مجموع پول و شبه پول‌های در جریان در جامعه نقدینگی گفته می‌شود. پول شامل تمامی اسکناس و مسکوک در دست افراد و سپرده‌های دیداری است که مانند پول نقد، با آن معامله انجام می‌شود. در مقابل، شبه پول به سپرده های غیردیداری گفته می‌شود که در آن محدودیت برداشت وجود دارد برای مثال سپرده‌های بلندمدت جزو شبه پول به شمار می‌آیند.
بر اساس آمارها در انتهای مهر ۱۴۰۲ مجموعا ۷ هزار و ۱۷۷ همت نقدینگی در جامعه در جریان بوده که ۵ هزار و ۴۳۲ همت از آن از جنس شبه پول و مابقی از جنس پول بوده است. به بیان دیگر مشاهده می‌شود در اولین ماه پاییزی سال جاری حدود ۷۵.۶ درصد نقدینگی کشور از شبه پول تشکیل شده بوده و ۲۴.۳ درصد از آن جنس پول داشته است.
نااطمینانی و سهم پول از نقدینگی
بر اساس برخی از نظریات اقتصادی، زمانیکه نااطمینانی در جامعه بالا باشد سهم پول از نقدینگی افزایش و سهم شبه پول کاهش می‌یابد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد از ابتدای سال تاکنون سهم پول از نقدینگی درحال کاهش بوده است و میزان آن از ۲۶ درصد در فروردین امسال به ۲۴.۳ درصد در ابتدای پاییز رسیده است. این درحالیست که سهم پول از نقدینگی در مهر ۱۴۰۲ در مقایسه با انتهای سال ۱۴۰۰ افزایش چشمگیری داشته است به گونه‌ای که این نسبت از ۲۰.۴ درصد در اسفند ۱۴۰۰ به ۲۴.۳ درصد در ابتدای پاییز ۱۴۰۲ رسیده است.
با توجه به اینکه نقدینگی از دو جزء پول و شبه پول تشکیل شده است، افزایش سهم یکی از آنها به معنای کاهش سهم دیگری است. به عبارت دیگر اگر فرض کنیم نااطمینانی با سهم پول از نقدینگی ارتباط دارد، می‌توان نتیجه گرفت میزان نااطمینانی در جامعه از ابتدای سال تا ابتدای پاییز ۱۴۰۲ کاهش یافته اما بهرحال در مقایسه با ۱۴۰۰ رشد چشمگیری را تجربه کرده است.
البته برخی از نظریه پردازان اقتصادی نیز باور دارند که هیچ ارتباطی بین سهم پول یا شبه پول از نقدینگی در جامعه وجود ندارد، چراکه شبه پول نیز صرفا با یک تاخر زمانی و بازه زمانی کوتاهی قابلیت تبدیل شدن به پول نقد را دارد.
