بررسی عوامل مؤثر بر پیشرفت و توسعه در جوامع پیشرفته نشان می‌دهد که تمامی این کشورها از سیستم آموزشی و پرورشی قوی و کارآمد بهره مند هستند. نقش آموزش و پرورش در شکل دادن به نیروهای کاری متعهد، دانشجو، متخصص و ماهر بسیار حائز اهمیت است.
پس از گذشت ده روز از شروع تبلیغات کاندیدا‌های انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم به بررسی رویکرد پنج تن از کاندیدا‌ها در حوزه آموزش و پرورش می‌پردازیم.
سعید جلیلی به دلیل اینکه در خانواده‌ای فرهنگی بزرگ شده است خود را منتسب به خانواده‌ی آموزش و پرورش می‌داند و عقیده دارد که برای درک جایگاه و منزلت آموزش و پرورش باید شواهد تجربی را در نظر گرفت؛ و برای آن مثال شهید رجایی را در ابتدای انقلاب می‌آورد که از آموزش و پرورش برای انتخاب ریاست جمهوری کمک گرفته شد.
جلیلی عقیده دارد که آموزش و پرورش دستگاهی است که می‌تواند نه تنها خودش و بلکه سایر نهاد‌ها را راهبری، تقویت و پشتیبانی کند.
او می‌گوید که هزینه بزرگی در آموزش و پرورش می‌شود که تنها مادی نیست. نیروهای ما ۳۰ سال فعالیت می‌کنند و میلیون‌ها دانش‌آموز عمر خود را در این دستگاه سپری می‌کنند. پس باید این ظرفیت بزرگ مورد توجه و جهش باشد و باید معلمان از معیشت و نقشی که ایفا می‌کنند احساس رضایت داشته باشند.
جلیلی بر این باور است که سازوکار فعلی آموزش و پرورش باید متحول شود تا بتوانیم به کاهش برسیم. باید بین صف و ستاد، صف یعنی مدرسه را مورد توجه و دقت قرار داد. کار مدرسه، فقط آموزش درس نیست و مدرسه می‌تواند استعداد‌ها را کشف و بالنده کند. این مهم با تحول جدی صورت می‌پذیرد.
در آموزش و پرورش باید به ثبات در مدیریت توجه شود
ثبات در مدیریت موضوعی است که محمدباقر قالیباف به عنوان مهم‌ترین مسئله آموزش و پرورش از آن یاد می‌کند. او در این رابطه گفته است که در ۲۰ سال گذشته، قریب به ۱۷ وزیر و سرپرست وزارت آموزش و پرورش داشته‌ایم. مدیر قوی و ثبات در آموزش و پرورش مهم است.
وی عقیده دارد اگر می‌خواهیم آموزش و پرورش متحول شود، دو عنصر مدرسه و معلم باید مورد توجه باشد و از مدنظر قرار دادن بحث معیشت و رتبه بندی معلمان در مجلس می‌گوید. او می‌گوید که در دولت او مدیر قوی و ثبات در وزارت آموزش و پرورش مورد توجه است و معتقد است سیستم شاد در زمان کرونا بسیار خوب بود و باید باز هم مدنظر باشد. همچنین در آموزش و پرورش باید به مهارت و اوقات فراغت دانش آموزان هم توجه کرد و نباید فقط به ذهن آنان فشار آورد.
محمدباقر قالیباف بر این عقیده است که بهره‌وری در آموزش و پرورش بسیار با اهمیت است. بهره وری دو عنصر دارد که مدیریت و علم است و برای بدست آوردن آن باید از خود اساتید و نخبگان حوزه آموزش و پرورش استفاده کرد.
وی با توجه به این موضوع که در قانون برنامه هفتم توسعه چندین ماده برای تحول در آموزش و پرورش آمده است، می‌گوید که اگر رئیس جمهور دولت چهاردهم یک مدیریت قوی نداشته باشد، برنامه هفتم توسعه به اندازه یک برگ کاغذ هم ارزش ندارد. باید از این قانون به خوبی استفاده شود که نیازمند یک مدیر قوی است.
رُکنی‌ترین وزارتخانه
علیرضا زاکانی گفته است که در دولت او آموزش‌وپرورش رُکنی‌ترین وزارتخانۀ دولت و وزیر آن قوی‌ترین عنصر کابینه خواهد بود.
وی بر این عقیده است که مدارس دولتی باید مانند دانشگاه‌های دولتی مورد اقبال خانواده‌ها قرار بگیرد.
زاکانی گفته است که رکن مهم در مدارس معلم است. معلم منزلت، معیشت و جایگاه خود را می‌خواهد. معلم نقش اساسی و تحول‌آفرین دارد که باید نسبت به آموزش و ابعاد او تحول را دنبال کرد و میدان را به نخبگان داد تا محور تحولات کشور شوند.
سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی عقیده دارد که قوی‌ترین وزیر باید وزیر آموزش و پرورش باشد و در یک بازه زمانی چهار تا هشت ساله، باید ۳۰ درصد بودجه کشور را به آموزش و پرورش تخصیص داد.
قاضی زاده گفته است که چهار تا پنج دستگاه و وزارتخانه در حوزه تعلیم و تربیت نقش دارند و در این زمینه اقدامات، بر اساس شاخص‌های تعریف شده از سوی دولت ارزیابی شده، اما برخی از وزارتخانه‌ها نتوانستند این اقدامات را انجام دهند و حتی چند وزیر در این حوزه در دولت آیت‌الله رئیسی تغییر پیدا کردند.
وی می‌گوید که در گام اول انقلاب ظرفیت‌های بسیار بزرگی ایجاد شد، اما نیاز به دگردیسی داریم. او اسم این دوره را فصل پروانگی گذاشته است، پیله باید شکافته شود و موجودی جدید خلق شود و آغاز آن از تحول در نظام آموزش و پرورش است.
قاضی زاده عقیده دارد که نظام آموزش و پرورش فعلی، انسان‌های شبیه به هم تربیت می‌کند. او در این رابطه گفته است که بیشترین تربیت‌پذیری فرزندان ما ۳ تا هشت سالگی است که ما آن‌ها را رها کرده‌ایم، در حالی که دنیا به این سمت رفته است و فاصله بین سن بلوغ و سن تشکیل خانواده نباید خیلی زیاد باشد.
قول می‌دهم به معلمان توجه کنم
مسعود پزشکیان عقیده دارد که به دو وزارتخانه بهداشت و آموزش و پرورش بی توجهی می‌شود چراکه می‌گویند این دو وزارتخانه‌هایی هستند که هزینه درست می‌کنند. او عقیده دارد که مشکل حاکمان ما این است که فکر می‌کنند آموزش و سلامت هزینه است، اما آوردن آهن پاره از خارج و نصب کردن آن، سرمایه است!
پزشکیات گفته است که فقط یک قول می‌دهد که اگر روزی و روزگاری قدرت و اختیاری پیدا کند، قطعاً به معلمان توجه کند. چرا که از نظر وی این معلم است که فرزندان ما را تربیت می‌کند و نسل آینده و تصویر فردای کشور را با آزادی و استقلال و غیرت و مردانگی شکل می‌دهند نه افراد بی هویت و بی خودی.
طبق گفته فولادوند قائلم مقام ستاد فرهنگیان پزشکیان نیز ۸۰ درصد از ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان را جامعه فرهنگیان کشور تشکیل می‌دهند.
