سقف معافیت مالیاتی صنف لوازم خانگی چه میزان است؟ - افق اقتصادی

مغازه داران و فروشگاه‌های لوازم خانگی براساس ابلاغیه وزارت صمت و مطابق با آیین نامه و ضوابط استفاده از ضرایب خرده فروشی برای کالا‌های باقیمت بالای صدهزارتومان ۷ درصد و برای کالا‌های کوچک با قیمت زیرصدهزارتومان ۱۰ درصد مجاز به دریافت سود هستند و این در حالی است مالیات را براساس ضرایب سود ۱۵ تا ۱۸ درصد پرداخت می‌کنند.

لازم به ذکر است باتوجه به اینکه کلیه درصد‌های سود ابلاغی صنف لوازم خانگی تا این لحظه بر مبنای درصد‌های وزارت صمت بوده است و معیار کلیه دستگاه‌های نظارتی برای کنترل بازار همین درصد می‌باشد در نتیجه محاسبه مالیات براساس درصد‌های سود چند برابری از سوی وزارت دارایی اجحاف به حق صنوف لوازم خانگی است.

مالیات بر ارزش افزوده، یکی از انواع مالیات غیرمستقیم و منابع درآمد دولت‌ها است. فرمول مالیات ارزش افزوده، بر اساس ارزش افزوده ایجاد شده در مراحل مختلف تولید یک کالا یا ارائه خدمت، تعیین می‌شود. لازم به ذکر است که پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به عهده مصرف کننده نهایی است. بر اساس آخرین قوانین مالیاتی سال ۱۴۰۲، محاسبه ارزش افزوده با استفاده از خوداظهاری مالیاتی در سامانه ارزش افزوده انجام می‌گردد. مهلت ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده، ۱۵ روز بعد از پایان هر فصل تعیین شده است که گاهی مهلت ارسال اظهارنامه ارزش افزوده توسط سازمان امور مالیاتی تمدید می‌شود.

در بین انواع مالیات شرکت‌ها، نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده چندان سخت نیست و این گونه است که مودیان، مالیاتی که پرداخت کرده‌اند را از مالیاتی که از خریدار گرفته‌اند کم می‌کنند و درنهایت مقدار باقی مانده را به عنوان مالیات بر ارزش افزوده به سازمان امورمالیاتی کشور پرداخت می‌کنند.

اکبر پازوکی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران گفت:با توجه به اینکه قدرت خرید مردم بسیار کاهش پیدا کرده است و توان خرید یا تعویض لوازم خانگی را ندارند کسب و کار این صنف در رکود به سر می‌برد.

او در خصوص سقف مالیاتی گفت: سقف معافیت مالیاتی برای صنف لوازم خانگی بسیار ناچیز است، اکنون رونق بازار چندان تفاوتی به حال کسبه ندارد، زیرا در همه حال باید مالیات پرداخت شود

رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران گفت: سقف معافیت مالیاتی ۶/۸۰۰ میلیارد تومان است که این رقم برای صنف لوازم خانگی بسیار ناچیز است، چون قیمت لوازم خانگی بسیار زیاد افزایش داشته است.

رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران گفت: قدرت خرید لوازم خانگی در بازار چندان در حد مطلوب نیست. به نظر در مرحله نخست برای پایین آوردن قیمت لوازم خانگی باید نرخ مواد اولیه کاهش و تثبیت شود.

درآمد‌های نفتی و اتکای به این منبع درآمدی با توجه به ماهیت نوسانی و برون‌زا بودن بخش قابل توجهی از آن، اثرات نامطلوب و زیان‌باری را بر اقتصاد ایران تحمیل کرده است. اقتصاد تک محصولی، تورم پایدار، کاهش ارزش پول ملی، گسترش ناکارآمد بخش عمومی و تضعیف بخش‌های خصوصی نمونه‌ای از این آثار زیان‌بار است. بر این اساس لازم است به دنبال جایگزین کردن سایر درآمد‌ها به جای درآمد‌های نفتی بود. یکی از انواع این درآمدها، درآمد‌های مالیاتی است. مالیات‌ها نه‌تن‌ها ابزار تأمین کننده مصارف بودجه دولت محسوب می‌شوند، بلکه در اجرای سیاست‌ها و راهبرد‌های کلان اقتصادی نیز نقش تنظیم‌گری را ایفا می‌کنند.

یکی از مؤلفه‌های مهم در خصوص سنجش وضعیت درآمد‌های مالیاتی، شاخص نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی است. این شاخص در کشور ما در طی سالیان گذشته همواره کمتر از ۱۰ درصد بوده است به گونه‌ای که هدف‌گذاری برنامه پنجم توسعه رسیدن به ۱۰ درصد عنوان شده بود، که محقق نشد. در برنامه ششم توسعه نیز برای سال‌های ۱۳۹۶، ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به ترتیب برابر با ۴/۷، ۸، ۷/۸ و ۴/۹ و برای سال ۱۴۰۰ به میزان ۱۰ درصد در نظر گرفته شده است.

مقایسه این نسبت در ایران با دیگر کشور‌های پیشرفته و نیز کشور‌های با ساختار مشابه اقتصادی به خوبی وضعیت نامطلوب نظام مالیاتی کشور را نشان می‌دهد. شاخص نسبت مالیات‌ها به تولید ناخالص داخلی یا تلاش مالیاتی در ایران نسبت به سایر کشور‌ها به طور معناداری پایین‌تر است (زیر ۸ درصد). در این نسبت، متوسط عملکرد جهانی حداقل دو برابر و متوسط عملکرد کشور‌های اروپا و آسیا حدود ۳ برابر عملکرد ایران ارزیابی شده است. در واقع در میان ۱۴۰ کشور رتبه‌بندی‌شده از سوی بانک جهانی، ایران در جایگاه ۱۳۵ قرار دارد. این نسبت در کشور‌هایی با اقتصاد ضعیف‌تر از ایران نظیر آذربایجان، نیجریه و کامرون ۱۲ درصد و برای اقتصاد‌های همسطح ایران مثل پاکستان، مصر و اندنزی ۱۷ درصد است و در کشور‌های پیشرفته اروپایی این رقم بالغ بر ۳۰ درصد می‌باشد.

در شرایط کنونی مالیات بر شرکت‌ها، مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی، مالیات بر کالا و خدمات (شامل مالیات بر ارزش افزوده)، مالیات بر واردات و مالیات بر ثروت به عنوان عمده‌ترین بخش‌های درآمد مالیاتی کشور به حساب می‌آیند که در یک دسته‌بندی ذیل دو عنوان کلی مالیات مستقیم (مالیات شرکت‌ها و مالیات بر درآمد) و مالیات غیرمستقیم (مالیات بر کالا و خدمات و مالیات بر واردات) گنجانده می‌شوند. فقدان نظام جامع اطلاعات مالیاتی، تعدد نرخ‌های مالیاتی در بخش‌های مختلف اقتصادی از یک طرف و معافیت‌های وسیع و متنوع مالیاتی از طرف دیگر، اعمال نظرات شخصی در فرآیند وصول مالیات‌ها، نادیده گرفتن بخش‌هایی از اقتصاد در فرآیند شمول مالیاتی، ناکافی بودن نظارت‌های فنی بر فرآیند‌های تشخیص و وصول مالیات و در پی آن گسترش فساد در برخی حوزه‌های مالیاتی از جمله مهم‌ترین آسیب‌ها و کاستی‌های نظام مالیاتی ایران محسوب می‌شوند. در همین خصوص ایجاد زمینه‌های اجرای مالیات بر مجموع درآمد به عنوان یکی از پایه‌های مالیاتی مغفول در نظام مالیاتی کشور اقدام مؤثری در زمینه تحقق افزایش درآمد‌های مالیاتی به حساب خواهد آمد. مالیات بر مجموع درآمد، در واقع یکی از انواع مالیات مستقیم بوده که از طریق محاسبه مجموع درآمد افراد، با توجه به نظام جامع اطلاعات مالی و اقتصادی آن‌ها و با نرخ‌های مشخص وضع می‌شود. در یک تعریف مالیات بر مجموع درآمد افراد حقیقی بر اساس تعریفی منطقی از توانایی پرداخت؛ یعنی مصرف بعلاوه افزایش در خالص ثروت سالیانه ارائه شده است.

نکته قابل توجه در این میان بررسی اثرات اعمال سیاست‌های مالیاتی بر متغیر‌های کلان اقتصادی در کشور است. به عبارت دیگر یکی از مهم‌ترین پیش‌شرط‌های لازم جهت بررسی و تجزیه و تحلیل اثرات اعمال یک سیاست مالیاتی در نظام اقتصادی، بررسی اثرات تکانه‌های مالیاتی بر متغیر‌های کلان اقتصادی خواهد بود که در حقیقت بررسی نحوه تأثیرگذاری این سیاست‌ها در رفتار عاملان اقتصادی محسوب می‌شود. تغییر در ترکیب پایه‌های مالیاتی و یا نرخ‌های آن علاوه بر اثرات مستقیم در درآمد‌های مالیاتی، بر دیگر متغیر‌های اقتصاد نظیر مصرف، پس‌انداز و سرمایه‌گذاری نیز مؤثر خواهد بود. در این مقاله به دنبال بررسی اثرگذاری تغییرات مالیات‌های مستقیم بر رشد تولید ناخالص داخلی و تورم خواهیم بود. برای فهم و تحلیل اثرات این تکانه‌ها از یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی استفاده خواهد شد. این مقاله در ۵ بخش تدوین گردیده است. بعد از مقدمه در بخش دوم مبانی نظری و پیشینه پژوهش، در بخش سوم روش تحقیق، در بخش چهارم تحلیل مدل پژوهش و نهایتا در بخش پنجم نتیجه‌گیری پژوهش ارائه شده است.