به گزارش اکوایران، نرخ رشد ۸ ماهه پایه‌پولی در سال جاری بالاتر از ۱۰ درصد برآورد شده که در مقایسه با هفت سال گذشته پایین‌ترین مقدار را داشته است. در واقع نرخ رشد هسته تورم‌ساز از بالاترین مقدار خود در یک دهه اخیر که در سال ۱۴۰۱ ثبت شده است به کانال ۱۰ درصد رسیده […]
به گزارش اکوایران، نرخ رشد ۸ ماهه پایه‌پولی در سال جاری بالاتر از ۱۰ درصد برآورد شده که در مقایسه با هفت سال گذشته پایین‌ترین مقدار را داشته است. در واقع نرخ رشد هسته تورم‌ساز از بالاترین مقدار خود در یک دهه اخیر که در سال ۱۴۰۱ ثبت شده است به کانال ۱۰ درصد رسیده است.
این‌ها درحالی است که نرخ رشد ۸ ماهه نقدینگی در همین مدت افزایش داشته و از ۱۵.۶ درصد در سال گذشته به ۱۹.۲ درصد در سال ۱۴۰۳ رسیده است. از همین‌رو نرخ رشد پایه‌پولی در سال جاری روندی برخلاف رشد نقدینگی داشته است. البته باید توجه داشت که اغلب کارشناسان در زمان کنونی به این امر باور دارند که پایه‌پولی دیگر نقش اصلی را در تورم بازی نمی‌کند و این نقدینگی است که مهمترین بازیگر تورم است. از همین‌رو این کاهش نرخ رشد پایه‌پولی ممکن است آنچنان اهمیتی در پیش‌بینی روند قیمت‌ها نداشته باشد.
پس از یک روند کاملا نزولی در نیمه نخست امسال رشد نقطه ای پایه پولی در شهریور به کف ۷ سال گذشته رسید. اما در مهر و آبان این روند نزولی متوقف شده و رشد نقطه به نقطه پایه پولی نسبت به پایان تابستان افزایش یافته است. اما همانگونه که در سطور بالا گفته شد همچنان رشد ۸ ماهه این متغیر پولی پایین است.
مفهوم پایه پولی
پایه پولی به مهمترین متغیر تورم ساز معروف است. این متغیر از دو قسمت منابع و مصارف تشکیل شده است. قسمت منابع پایه پولی از خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی و خالص بدهی دولت و بانک‌ها به بانک مرکزی تشکیل شده است. قسمت مصارف نیز شامل سکه و اسکناس که تعهدات بانک مرکزی محسوب شده و ذخایر قانونی و اضافی بانک مرکزی است.
هر پولی که از بانک مرکزی به بیرون انتشار یابد و در جریان فعالیت‌های بانکی و خلق اعتبار قرار گیرد، پایه پولی یا پول پر قدرت نامیده می‌شود. از این جهت به این پول، پول پرقدرت گفته می‌شود که وقتی از بانک مرکزی به بیرون انتشار می‌یابد، در یک فرایند خلق بدهی و سپرده گذاری به چند برابر پول یا نقدینگی تبدیل می‌شود.
وضعیت هسته تورم‌ساز در چند سال اخیر
اعداد و ارقام نشان می‌دهد روند خلق پول پرقدرت از سال ۱۴۰۰ افزایشی شده است. به طوری که نرخ رشد پایه‌پولی که در سال ۹۹ معادل ۱۲.۸ درصد بوده در سال ۱۴۰۰ با پنج واحد درصد افزایش به ۱۷.۸ درصد رسیده است. در واقع حجم پایه‌پولی که در اسفند سال ۹۹ معادل ۴۵۸ هزار میلیارد تومان بوده در آبان سال ۱۴۰۰ به رقم ۵۴۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. نرخ رشد ۸ ماهه پایه‌پولی در سال ۱۴۰۱ نیز به روند صعودی خود ادامه داده و برابر با ۲۰.۵ درصد برآورد شده است.
با این وجود از سال ۱۴۰۱ ، روند هسته تورم‌ساز نزولی شده و در سال گذشته به ۱۷.۲ درصد کاهش یافته است. این موضوع تا جایی ادامه پیدا کرده که در سال جاری نرخ رشد پایه‌پولی به ۱۰.۳ درصد رسیده است.
