به گزارش اکوایران، بازار باز یکی از کلیدی‌ترین ابزارهای بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی موردنیاز بانک‌ها و موسسات مالی اعتباری غیربانکی است. جدیدترین گزارش این نهاد نشان می‌دهد که در حراج سی‌وهفتم بازار باز، بیش از ۲۵۰ همت اعتبار از سوی ۲۰ بانک درخواست شده اما با حدود ۸۷ درصد از این درخواست‌ها موافقت شده […]
به گزارش اکوایران، بازار باز یکی از کلیدی‌ترین ابزارهای بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی موردنیاز بانک‌ها و موسسات مالی اعتباری غیربانکی است. جدیدترین گزارش این نهاد نشان می‌دهد که در حراج سی‌وهفتم بازار باز، بیش از ۲۵۰ همت اعتبار از سوی ۲۰ بانک درخواست شده اما با حدود ۸۷ درصد از این درخواست‌ها موافقت شده است. بنابراین، کنترل عرضه نقدینگی به بانک‌ها همچنان با جدیت توسط بانک مرکزی دنبال می‌شود. از طرفی، آمار اعتبارگیری قاعده‌مند در هفته منتهی به ۲۶ آذر ماه نیز نشان می‌دهد که از حجم درخواست‌های روزانه کاسته شده و نسبت به هفته قبل بانک‌ها با مبالغ کمتری در این بازار شرکت کرده‌اند.
توافق بازخرید رُند شد
همانطور که اشخاص برای گرفتن وام به بانک‌ها مراجعه می‌کنند، بانک‌ها نیز جهت تامین مالی و دریافت اعتبار خود به بانک مرکزی مراجعه می‌کنند. این عملیات تحت عنوان بازار باز شکل می‌گیرد. بانک‌ها با گرو گذاشتن اوراق نزد بانک مرکزی، اعتبار مورد نیاز خود را اعلام می‌کنند. بانک مرکزی تعیین می‌کند که چه مقدار از این نیاز مالی را پاسخ می‌دهد و بانک‌ها در چه سررسید و با چه نرخ سودی باید اوراق خود را بازخرید کنند.
طبق گزارش بانک مرکزی از سی‌وهفتمین عملیات سیاست پولی در هفته منتهی به ۲۶ آذر ماه، ۲۰ بانک در عملیات بازار باز شرکت کردند و اعتباری با حجم ۲۵۵ هزار و ۳۰ میلیارد تومان درخواست کردند. این رقم در هفته گذشته نیز در همین سطح قرار داشته است. بانک مرکزی با ۸۷ درصد از این رقم که برابر با ۲۲۲ همت بوده، موافقت کرده است. این نسبت بالاتر از عملیات بازار باز هفته گذشته بوده اما همچنان در مقایسه با ریپوهای میانه سال پایین است. این مشاهده می‌تواند نشانگر این موضوع باشد که بانک مرکزی همچنان سخت‌گیری خود در اعتباردهی به بانک‌ها را ادامه داده و قصد اعطای بی قید و شرط اعتبار به این نهادهای مالی را ندارد.
مانند عملیات بازار باز در هفته‌های اخیر، نرخ سود همچنان در کف دالان و برابر با ۲۳ درصد بوده و سرررسید توافق بازخرید نیز ۷ روزه در نظر گرفته شده است. تا ۱۹ آذر ماه، ۲۲۵.۹ همت از توافقات قبلی سررسید شده و همچنان ۲۲۵ همت به صورت سررسید نشده باقی مانده است. در هفته منتهی به ۲۶ آذر نیز حجم توافق سررسید نشده، درست برابر با حجم درخواست پذیرفته شده توسط بانک مرکزی، یعنی ۲۲۲ همت، اعلام شده است. به عبارت دیگر، بازار ریپو در حال حاضر در وضعیت سر به سر قرار گرفته و توافقات بازخرید سررسید نشده، همان توافقاتی هستند که در هفته جاری ایجاد شده‌اند.
اعتبارگیری قاعده‌مند در کانال ۱۵ تا ۱۹ همتی
یکی دیگر از راه‌های بانک مرکزی برای مدیریت نیاز مالی بانک‌ها بازار قاعده‌مند یا شبانه است. نرخ بهره در این بازار در سقف دالان سود و برابر با ۲۴ درصد است و بانک‌ها موظف‌اند با گرو گذاشتن وثیقه، طی ۲۴ الی ۴۸ ساعت وثیقه را همان اوراق است، با نرخ سود تعیین شده از بانک مرکزی بازخرید کنند.
بانک مرکزی در سه گزارش اخیر خود، قالب تازه‌ای برای اعلام آمار اعتبارگیری قاعده‌مند ارائه کرده است. تا پیش از این، آمار این عملیات به صورت هفتگی اعلام می‌شد اما در این گزارش، آمار به تفکیک روز در هفته اعلام شده است.
از بیستم تا بیست‌وششم آذر ماه، روزانه تقریبا بین ۱۵ تا ۱۹ همت اعتبارگیری قاعده‌مند صورت گرفته است. به بیان دقیق‌تر، در بیستم آذر ماه ۵ بانک به میزان ۱۵ هزار و ۱۱۰ میلیارد تومان به صورت قاعده‌مند اعتبار دریافت کردند. در انتهای این روز، ۱۵.۰۱ همت از اعتبارات قبلی نیز سررسید شده است. در بیست‌ویکم آذر ماه، ۱۹.۲۵ همت اعتبار توسط ۸ بانک دریافت شده و ۱۵.۱۲ همت اعتبار سررسید شده است. به همین ترتیب عملیات اعتبارگیری قاعده‌مند ادامه پیدا کرده تا این که در روز آخر، بیست‌وششم آذر ماه، ۱۲.۸ همت اعتبارگیری توسط ۴ بانک انجام شده و ۱۵.۳ همت نیز سررسید شده است.
این ارقام در مقایسه با دو هفته گذشته کاهش یافته‌اند. برای مثال، در هفته قبل حجم اعتبارگیری در یکی از روزها به بالای ۳۰ همت هم رسیده بود. این مشاهده می‌تواند تا حدی نشان دهنده آرام‌تر شدن سمت تقاضا در بازار قاعده‌مند پول باشد.
