به گزارش اکوایران، هشتم آبان سال جاری بود که با حضور رئیس جمهور در صحن علنی مجلس، بودجه سال ۱۴۰۴ به تصویب رسید. قالیباف، در آن جلسه از شفافیت این لایحه از دولت تشکر کرد. البته در آن میان همچنان نمایندگان موافق و مخالفی وجود داشت. اما نظر مرکز پژوهش‌های مجلس در مورد بودجه سال ۱۴۰۴ […]
به گزارش اکوایران، هشتم آبان سال جاری بود که با حضور رئیس جمهور در صحن علنی مجلس، بودجه سال ۱۴۰۴ به تصویب رسید. قالیباف، در آن جلسه از شفافیت این لایحه از دولت تشکر کرد. البته در آن میان همچنان نمایندگان موافق و مخالفی وجود داشت.
اما نظر مرکز پژوهش‌های مجلس در مورد بودجه سال ۱۴۰۴ چیست؟ این مرکز ضمن تشریح کلیات بودجه به زبان ساده، به بررسی تخصصی تبصره‌های مختلف لایحه بودجه در گزارش‌هایی جداگانه هم پرداخته است. اما بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، شب گذشته ۱۸ آبان ۱۴۰۳ در گفتگوی تلویزیونی به بررسی لایحه بودجه سال آینده پرداخت که مهمترین اظهار نظرهای او در ادامه آمده است:
اگر بخواهم یه مقایسه کلی انجام بدهیم نسبت به بودجه از نظر مصارف، از نظر منابع یک تغییراتی رخ داده در بودجه ۱۴۰۴ نسبت به ۱۴۰۳ آن بخش درآمد‌های مالیاتی و گمرکی و نظایر اینها حدوداً ۴۲ افزایش پیدا کرده در بودجه ۱۴۰۴ نسبت به ۱۴۰۳ بخش آن سرمایه‌ای که فروش نفت و گاز و اینهاست افزایش ۱۷ درصدی دارند.
علت اینکه این کمتر رشد کرده این است که اولاً سهم دولت از نفت کمتر شده این یک عاملی بوده که تاثیر گذاشته و از طرف دیگر برآوردی که دولت نسبت به فروش اموال خودش داشت تحت عنوان مولد سازی دارایی دولت آنچنان که لازم بوده طبق آن برآورد‌ها پیش نرفته، دولت در این قسمت که با احتیاط منابع را برآورد کرده که ۱۷درصد شده منابع سرمایه ای.
در بخش اوراق یا همان دارایی‌های مالی اوراق مالی که منتشر می‌شود تقریباً یک رشد صد درصدی را داریم نسبت به بودجه ۱۴۰۳ در بودجه ۱۴۰۴ منابع هدفمندی یارانه‌ها حدودا ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده نسبت سال قبل و اینها در نهایت یک برداشت از صندوق توسعه ملی هم داشتند که ۴۹ درصد نسبت به سال گذشته افزایش برداشت داشتیم.
نقاط قوت بودجه ۱۴۰۴
نقاط قوتی که به نظر می‌رسد لایحه ۱۴۰۴ دارد و دولت هم اهتمام داشته بحث تجمیع و یکپارچه سازی بودجه است قبلاً بالاخره تا سال گذشته برخی از منابع و مصارف در جداول بودجه وارد نمی‌شده و معمولاً تو بخش تبصره‌ها تکلیف آن را روشن می‌کردند و این اعداد و ارقام در سقف جداول بودجه ورود پیدا نمی‌کرد امسال دولتی همتی کرد همه منابع و مصارف را در داخل سقف جداول بودجه گذاشته.
قوت دومی که به نظر می‌رسد لایحه بودجه دولت دارد این حرکت و تدبیر تدریجی امور است و پرهیز از شوک درمانی‌ها یعنی یک دفعه اقدامات خلق الساعه‌ای انجام نشود که شوک به جامعه وارد کند، اعتراضات شکل بگیرد و یا نظایر آن.
به نظر می‌رسد دولت دارد تدبیر می‌کند در لایحه بودجه که کاملاً با یک رویکرد تدریجی هرگونه تغییری را دارد دنبال می‌کند این رویکرد را اعمال کند در مورد ناترازی بودجه که یکی از ام الخبائث است همان کسری بودجه‌هایی که ایجاد می‌شود ما در بودجه ستاد تراز داریم تراز عملیاتی، تراز سرمایه‌ای و تراز مالی.
اختلاف نظر دولت و مجلس بر سر لایحه بودجه
ارزیابی ما از لایحه‌ای که دولت فرستاده است این است که در برخی از جا‌ها باید توجه و تمرکز بیشتری روی برنامه محوری صورت بگیرد. بعنوان مثال، بحث پزشک خانواده و سیستم ارجاع، در برنامه هفتم دیده شده است، ریاست جمهور هم خودشان تأکید بر این قضیه دارند. ولی هنوز حداقل در این بخش اول بودجه که ارسال شده است و جداول کلی، ما خیلی رد و پایی از این پزشک خانواده نمی‌بینیم.
یا مثلاً می‌روید در بخش کشاورزی، در بخش محیط زیست، در بخش حمل و نقل، در بخش آب، خیلی بررسی می‌کنیم، آن بحث‌هایی که در اولویت‌های برنامه هفتم دیده شده است، ما فعلاً در این بخش اول بودجه ردپای آن کمتر می‌بینیم.
در بخش مسکن کمی بهتر است، در بخش مسکن یکسری از بحث‌هایی که در برنامه هفتم دیده شده است، اینجا مطرح شده است.
در آموزش و پرورش در برنامه هفتم گفته شده است عدالت، بحث ارتقای آموزشی، کیفیت و عدالت آموزشی، تأکید شده است.
در معادن برنامه هفتم تأکید می‌کند به رویکرد‌های توسعه ای، درحالی که در بودجه چیزی که ما فهمیدیم بیشتر برنامه محور همچنان دارد به معادل نگاه می‌شود. یا بحث‌هایی که در ارتباط با صنایع وجود دارد، اینکه تسهیلات مؤدی چقدر با اولویت‌های سندی که در برنامه هفتم دیده شده باشد، تناسب دارد یا ندارد.
حمایت‌هایی که از سازمان‌های توسعه‌ای در حوزه سند در برنامه هفتم مورد تأکید قرار گرفته است، خیلی ردپای آن را در این بودجه نمی‌بینیم.
مطالب دیگری که بین مجلس مطرح است، بحث احکام دائمی است. یک تعداد احکام دائمی می‌بینیم که اصلاً ربطی به ارقام بودجه ندارد، مثل یک قانون دائمی لابلای احکام بودجه گذاشته شده است که باید پیگیری کنیم تا این احکام دائمی از بودجه حذف شود.
یکی از بحث‌هایی که بین مجلس و دولت وجود دارد، بحث محرومیت زدایی است. ما احساس می‌کنیم اینکه در برنامه هفتم هم دیده شده است که فقر مطلق را به صفر برسانیم، این در بودجه کمتر دیده می‌شود، فعلاً بحث محرومیت زدایی در حد مسئولیت‌های اجتماعی شرکت ها، درکنار مسائل دیگری مثل حاشیه‌نشین‌ها مطرح شده است که به نظر من دولت باید بیشتر نسبت به حمایت از اقشار آسیب‌پذیر توجه جدی‌تری داشته باشد.
