استانی که همزمان بالاترین نرخ بیکاری و نابرابری را دارد - افق اقتصادی

به گزارش اکوایران، نرخ بیکاری در سیستان و بلوچستان ۱۵.۷ درصد که بالاترین نرخ بیکاری در بین تمام استان‌های ایران است. ضریب جینی در این استان نیز بیشترین رقم در میان کل استان‌ها و برابر ۴۲ درصد است.

محاسبات نشان می‌دهد سه استان از نظر نرخ بیکاری و نابرابری نسبت به سایر استان‌ها در بدترین وضعیت قرار دارند. در مقابل ۶۱ درصد استان‌ها وضعیت مناسبی در دو شاخص بیکاری و نابرابری را دارا هستند. ۲۹ درصد استان‌های کشور نیز در یک شاخص وضعیت خوب و در شاخصی دیگر وضعیت نامناسبی دارند.

نکته مهمی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که در علم اقتصاد رابطه‌ همبستگی میان ضریب جینی و نرخ بیکاری وجود ندارد. به این معنا که تغییرات نرخ بیکاری منجر به تغییرات در ضریب جینی نمی‌شود و همچنین تغییرات ضریب جینی نیز باعث تغییرات نرخ بیکاری نخواهد بود.

براین اساس در این گزارش بناست صرفا به وضعیت استان‌های ایران در دو شاخص ضریب جینی و نرخ بیکاری و اینکه چه شرایطی در هر کدام از این شاخص‌ها دارند پرداخته شود.

ضریب جینی و نرخ بیکاری چه چیزی را نشان می‌دهند؟

در اقتصاد ایران، افراد ۱۵ ساله و بالاتر به عنوان جمعیت در سن کار شناخته می‌شوند. به افرادی که در این گروه سنی قرار دارند و شاغل‌اند یا تمایل به مشارکت در بازار کار دارند و به دنبال شغل می‌گردند، جمعیت فعال گفته می‌شود. از تقسیم تعداد افراد بیکار در جمعیت بالای ۱۵ سال به جمعیت فعال نرخ بیکاری به دست می‌آید. هر چه نرخ بیکاری بالاتر باشد، به معنای وضعیت بدتر و هرچه این نرخ پایین‌تر باشد، به معنای وضعیت بهتر است.

ضریب جینی یک تعریف ریاضی پیچیده دارد که به زبان ساده می‌توان گفت این شاخص بیانگر وضعیت اختلاف طبقاتی و نابرابری درآمدی بین خانوارها است. این ضریب بین صفر و یک تعریف می‌شود و هر چه به یک نزدیک‌‌تر باشد، شکاف درآمدی بالاتر و هر چه به صفر نزدیک‌تر باشد شکاف درآمدی پایین‌تر است. در صورت تبدیل این ضریب به درصد، مقادیر ضریب جینی بین صفر و صد درصد تعیین می‌شود.

جهت تحلیل دقیق‌تر اگر استان‌های کشور از نظر شاخص نابرابری و بیکاری را به ۴ دسته تقسیم کنیم، هر استان بر اساس نرخ بیکاری و ضریب جینی مربوط به خود در یکی از این دسته‌ها قرار می‌گیرد. حال این ۴ دسته عبارتند از نابرابری پایین و نرخ بیکاری پایین، نابرابری پایین و نرخ بیکاری بالا، نابرابری بالا و بیکاری پایین و در نهایت بدترین وضعیت نابرابری بالا و نرخ بیکاری بالا است.

خبر مرتبط

توزیع «نابرابری و رفاه» در استان‌های ایران

اکوایران: بررسی آماری داده‌های هزینه درآمد خانوار و شاخص ضریب جینی در هریک از استان‌های کشور در سال گذشته نشان می‌دهد رفاه و نابرابری دو معقوله جدا از هم بوده و الزاما رفاه بیشتر به معنی نابرابری کمتر در یک جامعه نخواهد بود.

وضعیت مناسب نابرابری و بیکاری در اکثر استان‌ها

استان‌هایی که ضریب جینی پایین‌تر از ۳۵ درصد و نرخ بیکاری پایین‌تر از ۱۱درصد دارند نسبت به سایر استان‌ها وضعیت بهتری را دارا هستند. ۶۱ درصد استان‌های کشور در این دسته قرار می‌گیرند.

در مقابل بدترین وضعیت در شاخص‌های نابرابری و بیکاری مربوط به سه استان است. کرمانشاه، لرستان و سیستان و بلوچستان نسبت به سایر استان‌ها از نظر بیکاری و نابرابری وضعیت بدتری دارند. سیستان و بلوچستان در این میان بدترین شرایط را دارد. در این استان نرخ بیکاری ۱۵.۷ درصد و ضریب جینی معادل ۴۲ درصد است.

وضعیت نامشخص در ۹ استان

برخی دیگر از استان‌ها از نظر نرخ بیکاری وضعیت مناسبی نسبت به بقیه دارند اما از نظر نابرابری شرایط نامناسبی دارند. از سوی دیگر در برخی استان‌ها نابرابری وضعیت بهتری دارد ولی نرخ بیکاری بالاتری نسبت به بقیه استان‌ها دارند. ۲۹ درصد استان‌های کشور دارای چنین وضعیتی هستند. نرخ بیکاری تهران معادل ۶.۸ درصد است که نسبت به بقیه استان‌ها پایین‌تر است. با این‌حال ضریب جینی مربوط به این استان نزدیک به ۴۱ درصد است که نشان از شکاف درآمدی بالاتر در مقایسه با سایر استان‌ها است.