پیش‌بینی متغیر تورم‌ساز؛ رشد نقدینگی وارد کانال ۳۰ درصد می‌شود؟ - افق اقتصادی

به گزارش اکوایران، رئیس کل بانک مرکزی رشد هدف سالانه نقدینگی در سال جاری ۲۳ درصد با دامنه نوسان مثبت و منفی ۲ درصد اعلام کرده است. این در حالیست که نرخ رشد هدف سالانه در سال ۱۴۰۱، ۳۰ درصد و در سال گذشته ۲۵ درصد بوده است. حال، بانک مرکزی برای انتهای سال جاری نرخ رشد هدف ۲۱ تا ۲۵ درصد را تعیین کرده است.

در دو سال گذشته، بانک مرکزی تا حدودی به نرخ رشد هدف‌های تعیین شده خود دست پیدا کرده است. در پایان سال ۱۴۰۱، نرخ رشد سالانه نقدینگی به ۳۱.۱ درصد رسیده که با نرخ رشد هدف ۱.۱ واحد درصد فاصله داشته است. در انتهای سال ۱۴۰۲ نیز نرخ رشد سالانه ۲۴.۳ درصد بوده که کمتر از نرخ رشد هدف تعیین شده بوده است.

نقدینگی و تورم

نقدینگی به عنوان یکی از متغیرهای تورم‌ساز شناخته می‌شود. به همین دلیل، در چند سال اخیر کنترل رشد نقدینگی از طریق استفاده از مجموعه ابزارهای سیاست پولی از اهداف اصلی بانک مرکزی بوده است. سال ۱۴۰۳ اولین سال اجرای برنامه هفتم توسعه می‌باشد و کنترل نقدینگی از اهداف اصلی آن در خصوص متغیرهای کلان اقتصادی است.

بر اساس آخرین ترازنامه بانک مرکزی، مقدار نقدینگی در خرداد ماه امسال برابر با ۸ هزار و ۳۵۴ هزار میلیارد تومان بوده است. نرخ رشد نقطه به نقطه نقدینگی در خرداد ماه برابر با ۲۶.۸ درصد بوده که بانک مرکزی در تلاش است تا این نرخ را در پایان سال به کانال ۲۱ تا ۲۵ درصد برساند. این گزارش به سه سناریوی احتمالی برای مقدار نقدینگی و نرخ رشد نقطه‌ای آن در پایان سال پرداخته است.

سناریوی اول؛ ادامه با نرخ رشد ماهانه خرداد ماه

نرخ رشد ماهانه نقدینگی در خرداد ماه برابر با ۲.۸ درصد بوده است. اگر مقدار نقدینگی از تیر تا اسفند به طور متوسط با نرخ رشد ۲.۸ درصد رشد کند، در پایان سال حجم نقدینگی به ۱۰ هزار و ۶۷۲ هزار میلیارد تومان خواهد رسید. بر این اساس، نرخ رشد سالانه نقدینگی در پایان سال ۱۴۰۳ به ۳۵.۵ درصد خواهد رسید. به عبارت دیگر، از تیر ماه تا پایان سال حجم نقدینگی باید ۲۷.۸ درصد افزایش پیدا کند. از میان حالت‌های بررسی شده، این سناریو از همه بدتر است و در بدترین حالت به این مقدار خواهد رسید. همچنین، مقدار نقدینگی پیش‌بینی شده بیشتر بوده و تبعات تورمی بیشتری خواهد داشت.

اگر بانک مرکزی در انتهای سال به نرخ رشد هدف ۲۳ درصد دست پیدا کند، حجم نقدینگی ۹ هزار و ۶۸۹ هزار میلیارد تومان خواهد بود. اگر نقدینگی تا پایان سال با نرخ متوسط ماهانه ۲.۸ درصد رشد کند، از مقدار هدف حدود ۹۸۴ هزار میلیارد تومان بیشتر خواهد بود.

سناریوی دوم؛ متوسط نرخ رشد ماهانه ۶ ماه منتهی به خرداد

طبق محاسبات، متوسط نرخ رشد ماهانه نقدینگی در شش ماه منتهی به خرداد برابر با ۱.۷ درصد بوده است. اگر نقدینگی از تیر ماه تا پایان سال به طور میانگین با این نرخ رشد کند، حجم نقدینگی در پایان سال به ۹ هزار و ۶۹۹ هزار میلیارد تومان خواهد رسید. در این صورت، نرخ رشد سالانه نقدینگی درپایان سال ۱۴۰۳ به ۲۳.۱ درصد خواهد رسید که با نرخ رشد هدف بانک مرکزی تنها ۰.۱ واحد درصد فاصله دارد، ولی همچنان در بازی تعیین شده ۲۱ الی ۲۵ درصد می‌گنجد. همچنین، حجم نقدیگی آن با حجم نقدینگی مورد هدف، حدودا ۱۰ هزار میلیارد تومان فاصله دارد. در واقع، این حالت خوش‌بینانه‌ترین سناریو خواهد بود.

سناریوی سوم؛ متوسط نرخ رشد ماهانه ۱۲ ماه منتهی به خرداد

مقدار نقدینگی در ۱۲ ماه منتهی به خرداد ماه به طور متوسط با نرخ رشد ماهانه ۱.۹ درصد رشد کرده است. اگر حجم نقدینگی تا پایان سال به طور میانگین با نرخ رشد ماهانه ۱.۹ درصد افزایش یابد، مقدار آن در پایان سال به ۹ هزار و ۸۵۶ هزار میلیارد تومان می‌رسد. با این وجود، نرخ رشد سالانه نقدینگی در پایان سال ۲۵.۱ درصد خواهد بود. این نرخ رشد تنها ۰.۱ واحد درصد از دامنه تعیین شده بیشتر است.