زنگ خطر در سیستم بانکی به صدا درآمد - افق اقتصادی

به گزارش اکوایران، سلامت و امنیت شبکه بانکی یکی از مهمترین مولفه‌هایی است که هر کشوری برای توسعه نیاز به بهبود آن دارد. هرچه ریسک شبکه بانکی در یک کشور کاهش پیدا کند به مرور اعتماد مردم به شبکه بانکی افزایش یافته و این سیستم عملکرد بهتری را به نمایش خواهد گذاشت.

برای اندازه‌گیری ریسک شبکه بانکی، متغیرهای مختلفی را می‌توان بررسی کرد که یکی از آن‌ها «نسبت تسهیلات غیرجاری به سپرده‌های بانکی» است.

برای درک بهتر این نسبت به ابتدا باید با عناوین آن آشنا شد. تسهیلات غیرجاری در حقیقت مطالبات بانکی‌ای است که به صورت معوق و مشکوک الوصول مانده است. همانطور که مشخص است هرچه یک فرد حقیقی یا حقوقی از بانک تسهیلات دریافت کند و این تسهیلات را برنگرداند، رقم «تسهیلات غیرجاری» را در ترازنامه بانک‌ها افزایش می‌دهد.

پر واضح است که عدم بازگشت پول به شبکه بانکی و افزایش تسهیلات غیرجاری یک نقطه ضعف بزرگ برای این سیستم محسوب می‌شود.

از طرفی میزان سپرده‌ها نشان‌دهنده کل پول افراد حقیقی و حقوقی در حساب‌های بانکی است. زمانیکه نسبت تسهیلات غیرجاری به سپرده‌ها افزایش پیدا کند به این معناست که از کل پول موجود در شبکه بانکی، مقدار زیادی به صورت تسهیلات گرفته شده و بر بازار اثر گذاشته اما به توسط بانک‌ها جمع نشده است.

با افزایش مداوم این نسبت به مرور شبکه بانکی با افزایش ریسک مواجه شده و مردم نسبت به این شبکه بی‌اعتماد می‌شوند. این بی‌اعتمادی به مرور باعث خروج پول از حساب‌های بانکی شده و ممکن است بانک‌ها را به ورطه ورشکستگی بکشند.

بررسی این نسبت از سال ۹۰ تا سال ۱۴۰۳ در ایران نشان می‌دهد بیشترین میزان ریسک سیستم بانکی در دی ماه ۱۳۹۰ بوده است. به طوریکه نسبت تسهیلات غیرجاری به سپرده‌های بانکی به بیش از ۱۸.۸ درصد رسیده است.

این نسبت به مرور کاهش یافته و در سال ۱۴۰۱ به کف خود رسیده است. اما این پایان ماجرا نبوده و این نسبت افزایش یافته و در خرداد سال ۱۴۰۳ به بیشترین سطح خود از آبان سال ۱۳۹۷ رسیده است. به این معنا که می‌توان گفت ریسک شبکه بانکی از سال ۱۴۰۱ در حال افزایش بوده و ادامه‌دار شدن این اتفاق می‌تواند سیستم بانکی را با مشکل مواجه کند.