شخصی در مصاحبه استخدام به خاطر نفع شخصی از نقاط ضعف رزومهاش حرفی نمیزند و کارفرما از این موضوع اطلاعی ندارد، این به معنی بروز یک مخاطره اخلاقی است. مخاطره اخلاقی روزی هزاران بار در بازارکار رخ میدهد و اقتصاد را از وضعیت بهینه دورتر میکند، چه راهکاری برای حل آن وجود دارد؟
یکی از اصلیترین فروض اقتصاد رقابتی اطلاعات کامل است. این در حالیست که در چند دهه گذشته اقتصاددانان بسیاری به این فرض انتقاد کرده اند. کارشناسان معتقد هستند اطلاعات کامل با جهان پیرامون ما تطابق چندانی ندارد. در بسیاری از مواقع بازیگران اقتصادی اطلاعات کامل و برابری نسبت به شرایط ندارند. از همین رو بحث اطلاعات نامتقارن در اقتصاد مطرح شد.
اطلاعات نامتقارن ارتباط تنگاتنگی با نظریه نمایندگی دارد. مسئله نمایندگی ارتباط بین کارفرما و کارگزار یا نماینده را بررسی می کند و در تلاش است تا بر رفتار و عملکرد نماینده نظارت داشته باشد.
امکان بروز مخاطره اخلاقی یکی از مسائلی است که در اقتصاد و امور مالی اهمیت بالایی دارد. رابطه بین کارمند و کارفرما یک نمونه بارز از امکان بروز مخاطره اخلاقی است. در ارتباط با شرکت های بیمه نیز این امر صدق میکند، برای مثال شرکت هایی که خودرو بیمه میکنند از کیفیت رانندگی راننده اطلاع کامل ندارد اما صاحب خودرو از کیفیت رانندگی خود آگاه است. به طبع او این اطلاعات را در اختیار شرکت بیمه قرار نخواهد داد. این همان چیزی است که در اقتصاد به آن کژ منشی گفته می شود.
زمینه ساز بروز کژ منشی و مخاطره اخلاقی در اقتنصاد اطلاعات نامتقارن است. نظریه نمایندگی قصد دارد تا به مدیرت و حل مسئله مخاطرات اخلاقی بپردازد.
در قسمت یازدهم از برنامه تراز شهریار صادقی به همراه دکتر حمید قنبری پژوهشگر حقوق اقتصادی به بررسی راهکار های جلوگیری از مخاطره اخلاقی در اقتصاد پرداخته اند.