رانت یکی از مفاهیمی است که در تمام جهان به خصوص کشورهای در حال توسعه از اهمیت بالایی برخوردار است. اهمیت مسئله رانت در کشورهایی که دارای منابع طبیعی هستند دو چندان میشود.
هر زمان که شما بدون کار و زحمت به سود و منفعت دست پیدا کنید، خلق رانت صورت گرفته است. دولتها در ایران همواره از رانت نفت و گاز برخوردار بودهاند چراکه بدون هیچ زحمت خاصی منبع درآمدی عظیمی در اختیار داشتهاند.
گستردگی رانت در یک کشور میتواند چرخ های اقتصاد را از حرکت باز دارد. در چنین اقتصادهایی افرادی که به کار و فعالیت مشغول هستند دائم مشاهده میکنند افراد دیگری بدون هیچ کار و تلاشی درآمدهای هنگفتی به دست میآورند. به عبارت دیگر گستردگی رانت در یک اقتصاد نظام انگیزشی را به طور کامل دگرگون میکند و بازیگران اقتصادی را از سوی فعالیتهای مولد به سمت فعالیتهای غیرمولد سوق میدهد.
افراد برای رسیدن به رانت همواره با هم رقابت میکنند و چون این رقابت هیچ ارزش افزودهای ندارد، باعث اتلاف منابع میشود و اقتصاد را از حالت بهینه و مطلوب دور میکند.
یکی از اصلیترین وظایف حقوق، جلوگیری از اتلاف منابع در اقتصاد است، با توجه به اینکه گسترش رانت از اصلیترین عوامل ناکارایی و اتلاف منابع است، حقوق باید در مقابل آن چه واکنشی داشته باشد؟
در قسمت هفتم برنامه تراز شهریار صادقی به همراه دکتر حمید قنبری پژوهشگر حقوق اقتصادی به جایگاه مسئله رانت در اقتصاد و راهکارهای حقوق برای ایستادن در مقابل آن پرداختهاند.