اشتغال ناقص گریبان خراسان را گرفت؛ کدام استان‌ بالاترین بهره‌وری را دارد؟ - افق اقتصادی

به گزارش اکوایران، «سهم اشتغال ناقص» یکی از شاخص‌های اقتصادی است که نشان می‌دهد از مجموع افراد شاغل، چه جمعیتی کمتر از ساعت استاندارد (۴۴ ساعت و بیشتر در هفته) کار کرده یا شغل غیرمرتبط با مهارت و دانش خود داشته‌اند. 

بررسی ارقام منتشر شده توسط مرکز آمار ایران نشان می دهد که اشتغال ناقص یا نیمه بیکاری در زمستان ۱۴۰۲ در کل کشور کاهش یافته است. البته استان‌های مختلف سهم یکسانی از نیمه بیکاری نداشته‌اند. «خراسان شمالی» بیشترین و «یزد» کمترین سهم از جمعیت نیمه بیکار را در زمستان ۱۴۰۲ به خود اختصاص داده‌اند. بررسی‌ها همچنین نشان می‌دهد که اشتغال ناقص در ۶ استان در زمستان ۱۴۰۲ نسبت به فصل مشابه سال ۱۴۰۱ بیشتر شد. این پدیده می‌تواند بیانگر کاهش بهره‌وری نیروی کار در این استان‌ها باشد. در ادامه به پدیده نیمه بیکاری به تفکیک هر استان در زمستان ۱۴۰۲ پرداخته شده است.

کاهش نیمه بیکاری در زمستان ۱۴۰۲

«سهم اشتغال ناقص» نشان می‌دهد چه بخشی از جمعیت شاغل در بازار کار، دارای اشتغال ناقص هستند. اشتغال ناقص به حالتی گفته می‌شود که در آن فرد کمتر از ۴۴ ساعت در هفته مشغول کار بوده و یا در امور غیرمرتبط با توانایی و دانش خود فعالیت دارد. به همین دلیل این دسته از افراد از حداکثر بهره‌وری خود در بازار کار بهره نمی‌برند و این پدیده به عنوان یک رخداد نامطلوب شناخته می‌شود.

شواهد آماری نشان می‌دهد که در زمستان ۱۴۰۲، سهم اشتغال ناقص کل کشور نسبت به بازه زمانی مشابه در سال ۱۴۰۱ کمتر شده و به ۸.۶ درصد رسیده است. به بیان دقیق‌تر، در زمستان ۱۴۰۲، بالغ بر هشت درصد نیروی کار شاغل در کشور، کمتر از حد استاندارد (۴۴ ساعت و بیشتر) کار کرده یا شغل غیرمرتبط با تخصص و مهارت خود داشتند.

 البته این رقم، سهم اشتغال ناقص کل کشور است. بررسی‌ها حاکی از آن است که این رقم در استان‌های مختلف مقدار یکسانی نداشته و در برخی سطوح بالاتری را تجربه کرده است. در ادامه به بررسی سهم اشتغال ناقص استان‌های کشور در زمستان ۱۴۰۲ پرداخته شده است.

اشتغال ناقص در ۱۹ استان، بیشتر از میانگین کشوری

داده‌های منتشر شده توسط مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که نیمه بیکاری در ۱۹ استان کشور سطح بالاتری نسبت به میانگین کل کشور داشته است.

در «خراسان شمالی»، ۲۴.۴ درصد از افراد شاغل، از حداکثر توانایی خود در فرایند شغلی بهره نبرده‌اند. دلیل این امر کمتر بودن ساعت کار  یا عدم تخصص در انجام شغل مربوطه بوده است. بدین ترتیب این استان بیشترین سهم از نیمه بیکاری را در زمستان ۱۴۰۲ به خود اختصاص داد.

استان «لرستان» نیز با ثبت سهم ۲۲.۱ درصدی،‌ دومین جایگاه نیمه بیکاری را در این برهه زمانی از آن خود کرد. براساس آمارها، در سایر استان‌ها در زمستان ۱۴۰۲، کمتر از ۲۰ درصد از شاغلین، اشتغال ناقص داشتند.

یزدی‌ها نیز با ثبت سهم ۰.۸ درصدی، کمترین مقدار این نرخ را در زمستان سال گذشته داشتند. این نرخ در دیگر استان‌ها بیشتر از یک درصد به ثبت رسید. بررسی‌ها حاکی از آن است که در زمستان ۱۴۰۲ در مقایسه با برهه زمانی مشابه در سال ۱۴۰۱، نیمه بیکاری در برخی استان‌ها بیشتر شده و در شماری از آن‌ها نیز با افزایش سهم اشتغال ناقص، بهره‌وری نیروی کار بهبود پیدا کرده است.

کاهش بهره‌وری نیروی کار در ۶ استان

آمارها نشان می‌دهد در زمستان ۱۴۰۲ نسبت جمعیت دارای اشتغال ناقص به کل شاغلین در ۶ استان بیشتر شده و در باقی استان‌ها روند نزولی داشته است. به بیان دقیق‌تر، بهره‌وری نیروی کار در زمستان ۱۴۰۲نسبت به زمان مشابه در سال ۱۴۰۱ در استان‌های «خراسان شمالی»، «کردستان»، «اردبیل»، «کهگیلویه و بویراحمد»، «فارس» و «آذربایجان غربی»‌کمتر شده است. به بیان دیگر، در این استان‌ها، شمار افرادی که کمتر از حد استاندارد مشغول کار بوده یا کار غیرمرتبط انجام داده‌اند، نسبت به فصل مشابه در سال ۱۴۰۱ بیشتر شده است.

در مقابل در ۲۴ استان، بهره‌وری نیروی کار افزایش داشته است. در استان «گیلان» نیز سهم نیمه بیکاران در زمستان ۱۴۰۲ نسبت به فصل مشابه در سال ۱۴۰۱ تغییری نکرده است.