به گزارش اکو ایران، کالاهای خوراکی و آشامیدنی و دخانیان آن دسته از کالا هستند که به طور مستقیم با زندگی روزمره مردم گره خورده‌اند و به همین دلیل تورم آن‌ها اهمیت بیشتری نسبت به تورم بسیاری از کالاهای دیگر دارد، زیرا اثر آن به سرعت توسط جامعه احساس می‌شود. تورم در ادبیات اقتصادی به […]
به گزارش اکو ایران، کالاهای خوراکی و آشامیدنی و دخانیان آن دسته از کالا هستند که به طور مستقیم با زندگی روزمره مردم گره خورده‌اند و به همین دلیل تورم آن‌ها اهمیت بیشتری نسبت به تورم بسیاری از کالاهای دیگر دارد، زیرا اثر آن به سرعت توسط جامعه احساس می‌شود.
تورم در ادبیات اقتصادی به رشد قیمت‌ها در یک بازه زمانی گفته می‌شود. تورم سالانه تغییرات متوسط قیمت‌ها را در یک سال نسبت به متوسط قیمت‌ها در سال قبل می‌سنجد. برای محاسبه تورم تغییرات قیمت نسبت به یک سال پایه تعدیل می‌شوند تا تغییرات حقیقی قیمت به دست آید. مرکز آمار ارقام تورم خوراکی‌ها را از سال ۱۳۹۱ را با سال پایه ۱۴۰۰ ارائه کرده است.
در این گزارش تورم سالانه خوراکی‌ها از سال ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۱ بررسی شده است. این بررسی نشان می‌دهد تورم خوراکی‌ها در سال ۱۴۰۱ به بیشترین مقدار خود در این ۱۱ سال رسیده است. همچنین با وجود تورم پایین و باثبات خوراکی‌ها در سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶، این کالاها از سال ۱۳۹۷ میانگین تورم ۴۸.۴ درصدی را تجربه کرده‌اند.
سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲؛ شدت تحریم‌ها و تورم ۴۵ درصد خوراکی‌ها
در بررسی تورم کالاها اغلب به دو دسته خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات و دسته غیر خوراکی‌ها و خدمات تقسیم می‌شوند. اهمیت کالاهای گروه اول بر کسی پوشیده نیست. این کالاها با زندگی روزانه مردم گره خورده و اثر افزایش قیمت آن‌ها به سرعت توسط مردم لمس می‌شود. از سوی دیگر این کالاها در سبد دهک‌های پایین درآمدی یعنی خانوارهای فقیرتر وزن بیشتری دارند و بنابراین تورم بالای آن‌ها می‌تواند به شدت بر معیشت این خانوارها اثرگذار باشد.
سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ مصادف با آخرین سال‌های دولت دهم، تحریم‌های اقتصادی به اوج رسیده بود. اثر این تحریم‌ها در متغیرهای اقتصادی از جمله تورم نیز مشهود است. به طوری که تورم گروه کالای خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات در سال ۱۳۹۱ برابر با ۴۵.۵ درصد و در سال ۱۳۹۲ برابر با ۴۴ بوده است.
اما با آغاز دولت یازدهم و مذاکرات بین‌المللی تورم خوراکی‌ها به زیر ۱۰ درصد رسید.
سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶؛ تورم تک رقمی خوراکی‌ها
تورم خوراکی‌ها که در سال ۱۳۹۲ برابر با ۴۴ درصد بود در سال ۱۳۹۳ به ۹.۵ درصد رسید. کاهش ۳۴.۵ واحد درصدی تورم این کالاها در این یک سال را می‌توان حاکی از بازگشت ثبات به وضعیت اقتصادی کشور و کاهش انتظارات تورمی دانست. اتفاقی که علت اصلی آن گشایش در فضای بین‌المللی کشور و کاهش تحریم‌ها بود.
این روند در سال‌های بعد نیز ادامه یافت و تورم خوراکی‌ها در سال ۱۳۹۴ به ۹.۷ درصد، در سال ۱۳۹۵ به ۷.۵ درصد و در سال ۱۳۹۶ به ۱۲.۲ درصد رسید. بنابراین میانگین تورم سالانه در این ۴ سال برابر با ۹.۷ درصد بوده است.
تورم میانگین یک رقمی خوراکی‌ها در این سال‌ها رخداد کم‌نظیری در سال‌های اخیر بود که البته پایدار نماند.
سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱؛ مسیر صعودی تورم خوراکی‌ها از ۳۸ درصد تا ۷۰ درصد
سال ۱۳۹۷ شرایط اقتصادی کشور دگرگون شد. در این سال با خروج آمریکا از برجام سایه تحریم‌ها بر سر اقتصاد بازگشت و اثر این رخداد بر تورم نیز پدیدار شد.
تورم سالانه خوراکی‌ها در سال ۱۳۹۷ با جهش ۲۶ واحد درصدی نسبت به سال قبل به ۳۸.۲ درصد رسید. این روند در چهار سال آتی نیز ادامه یافت و در سال ۱۴۰۰ به ۵۱.۵ درصد رسید.
روند رشد تورم خوراکی‌ها به بیش از ۵۰ درصد نیز متوقف نشد و رخداد دیگری سبب ثبت رکورد دیگری در تورم این کالاها شد. در اردیبهشت ۱۴۰۱ دولت سیزدهم تصمیم به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات بسیاری از کالاهای اساسی گرفت. این تصمیم در درجه اول مواد غذایی را تحت تاثیر قرار داد و منجر به رشد تورم سالانه خوراکی‌ها تا رقم ۷۰.۵ درصد شد.
