نگاه حاکمیتی بر تجارت خارجی - افق اقتصادی

به گزارش اکوایران؛ سال گذشته از نگاه امیررضا اعتمادی یکی از اعضای اتاق بازرگانی ایران، سال خوبی برای فعالان اقتصادی نبود. البته او با وجود چشم انداز نامطلوب موجود امید دارد سال جاری سال خوبی برای فعالان اقتصادی باشد.

اعتمادی به «اکوایران» می‌گوید: باید بپذیریم که سالی که گذشت برای بخش خصوصی سال خوبی نبود. در سال گذشته  برخی سیاست های اعمال شده در حوزه تجارت سختگیرانه تر و مشکل ساز تر  از قبل بود. برخی سیاست‌هایی که در حوزه ارزی ، رفع تعهدات، مالیات، عوارض، قیمت‌گذاری و اخذ مجوزهای تولید گرفته شد، سیاستگذاری‌هایی بود که مشکلات فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان را تشدید کرد.

او  می‌افزاید: اگر فرمول صادرات ایران را طی ۱۲ سال اخیر بخواهم توصیف کنم در بحث صادرات غیر نفتی و محصولات پایین دستی در واقع تنها حدود ۳۵ درصد از صادرات ما از نوع «پرداخت ارزی» بوده است و بیشترین حجم تجارت خارجی ما به نوعی «تهاتر» بوده است؛ یعنی صادرکننده کالا را صادر و در عوض آن کالا وارد کرده است. اکنون محبوب ترین کالاهایی که سرعت نقدینگی بالایی در بازار ایران برای صادرکننده دارند؛ موبایل آیفون، تجهیزات پزشکی، مواد اولیه کارخانجات ، قطعات مصرفی کارخانجات و پتروشیمی ها، تجهیزات مصرفی هواپیمایی است.

اعتمادی علت شکل‌گیری این شرایط را  «تحریم»  می‌داند و می‌گوید: تحریم‌های شبکه مالی و اعتباری و عدم عضویت در «FATF» مدت هاست کار تجارت ایران را سخت کرده است. یکی از دستاوردهای های خوب دولت در سال ۱۴۰۲، از سرگیری روابط دیپلماسی با عربستان و بازگشایی کنسولگری های هر دو کشور بود. اما این دستاورد زمانی می‌توانست باعث پیشبرد اهداف دیپلماسی اقتصادی و تجارت خارجی شود که مسیرهای اقتصادی میان دو کشور  بازگشایی و راه ورود بخش خصوصی باز شود. در این مسیر هم مهمترین موضوع بحث «تبادلات ارزی» است که با وجود عدم عضو بودن در FATF کار دشوار شده است.

او ادامه می‌دهد: در پیشبرد اهداف سیاسی به صورت موازی با استفاده از ظرفیت های موجود در «دیپلماسی اقتصادی» توانستیم گام بزرگی را در بالا بردن آمار فروش نفت و گاز و توسعه میادین مشترک اقتصادی با دیگر کشورها برداریم و مقداری شرایط تجاری را بهبود ببخشیم.

اعتمادی می افزاید: اما همچنان به دلیل تحریم های مالی و اعتباری و عدم عضویت در گروه اقدام مالی یا همان FATF نمیتوانیم با کشور های که با آنها روابط دیپلماسی مناسب داریم، مراودات تجاری و مالی داشته باشیم. اینکه با کشوری پر از فرصت اقتصادی مانند عربستان رابطه حسنه و دوستی مستحکم داشته باشیم اما به دلیل نپذیرفتن قوانین مالی بین‌الملل فرصت تجارت با این کشور را از دست بدهیم فاجعه است.

این عضو اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه در شرایط موجود باید نظام بانکی اصلاح و ارز پاشی های بانک مرکزی متوقف شود؛ می گوید: اگر بخواهیم به هدف نجات و پویا کردن اقتصاد برسیم.  یکی از اقدامات مهم باید « کاهش نرخ بهره » باشد، زمانی که بانک ها سیاست انقباضی را در پیش می‌گیرند، بازار با پایین آوردن عرضه و بالا بردن تقاضا،  رکود تشدید می کند. این موضوع با همراه شدن «چند نرخی» بودن ارز آسیب زیادی به فعالان اقتصادی واقعی و بخش خصوصی وارد میکند.

اعتمادی در ادامه ابراز امیدواری میکند که دولت در سال ۱۴۰۳ عملکرد بهتری در سهولت تجارت، تولید و اشتغال داشته باشد و اصلی ترین عوامل برای تحقق این مهم که اصلاح نظام ساختاری حاکم بر اقتصاد و عدم نگاه حاکمیتی بر تجارت خارجی و مشکلات رفع تعهدات ارزی است؛ حل شود.