به گزارش اکوایران، تورم که از آن به عنوان بیماری مزمن اقتصاد ایران نام برده میشود، در سالهای اخیر همهی کالاها و خدمات را کم و بیش درگیر خود کرده است. در دستهبندیهای اقتصادی کالاها معمولا به دو دستهی خوراکیها و دخانیات، و غیر خوراکیها و خدمات تقسیمبندی میشوند. دستهی کالاهای غیر خوراکی و خدمات […]
به گزارش اکوایران، تورم که از آن به عنوان بیماری مزمن اقتصاد ایران نام برده میشود، در سالهای اخیر همهی کالاها و خدمات را کم و بیش درگیر خود کرده است.
در دستهبندیهای اقتصادی کالاها معمولا به دو دستهی خوراکیها و دخانیات، و غیر خوراکیها و خدمات تقسیمبندی میشوند. دستهی کالاهای غیر خوراکی و خدمات طیف گستردهای از کالاها از مسکن و پوشاک تا حمل و نقل و آموزش و بهداشت و… را شامل میشوند.
در این گزارش روند تورم سالانه از سال ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۱ گذشته بررسی شده است. این بررسی نشان میدهد سال ۱۴۰۱ رکورددار تورم کالاهای غیر خوراکی و خدمات بوده است. همچنین کمترین تورم این کالاها در این مدت مربوط به سال ۱۳۹۵ بوده است. نکته مهم دیگر در این زمینه تورم کم کالاهای غیر خوراکی و خدمات در سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ و رشد قابل توجه آن از سال ۱۳۹۷ است.
سالهای ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲؛ تحریم کشور و رشد تورم کالاهای غیرخوراکی
تورم سالانه تغییرات میانگین قیمتها در یک سال را نسبت به میانگین قیمتها در سال قبل در نظر میگیرد. این تغییرات نسبت به یک سال پایه تعدیل میشود. آخرین تورم سالانه به تفکیک گروه کالاهای عمده تا سال ۱۴۰۱ موجود است. مرکز آمار این تورم را برای کالاهای غیر خوراکی و خدمات در سالهای ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۱ با سال پایه ۱۴۰۰ محاسبه و منتشر کرده است.
منظور از کالاهای غیر خوراکی و خدمات پوشاک و کفش، مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوختها، لوازم خانگی، بهداشت و درمان، حمل و نقل، ارتباطات، تفریح و فرهنگ، آموزش، هتل رستوران و کالاها و خدمات متفرقه است. ضریب اهمیت این کالاها در سبد خانوار ایرانی به طور میانگین ۷۰.۵۶ درصد است که در این میان مسکن بیشترین وزن را دارد.
مطابق ارقام مرکز آمار تورم سالانه کالاهای غیر خوراکی و خدمات کشور در سال ۱۳۹۱ برابر با ۲۳.۱ درصد و در سال ۱۳۹۲ برابر با ۲۷.۶ درصد بوده است. رشد تورم کالاهای غیر خوراکی در این سالها را میتوان به تشدید تحریمهای بینالمللی در آغاز دهه ۱۳۹۰ مرتبط دانست. روندی که با روی کار آمدن دولت یازدهم در سال ۱۳۹۲ متوقف شد.
سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶؛ تورم غیر خوراکیها و خدمات رو به افت
روند رو به رشد تورمی کشور با روی کار آمدن دولت جدید و آغاز مذاکرات بینالمللی متوقف شد. در سال ۱۳۹۳ تورم سالانه کالاهای غیر خوراکی و خدمات با کاهش ۱۰.۳ واحد درصدی نسبت به سال ۱۳۹۲ به ۱۷.۳ درصد در سال ۱۳۹۳ رسید. روند کاهشی در سالهای بعد نیز کاهش یافت و در سال ۱۳۹۴ به ۱۱.۸ درصد، در سال ۱۳۹۵ به ۶.۶ درصد و در سال ۱۳۹۶ به ۶.۸ درصد رسید.
علت افت تورم کالاهای غیر خوراکی و خدمات را در این سالها میتوان بهبود فضای تولید در اقتصاد کشور و کاهش انتظارات تورمی در جامعه دانست.
اما این وضعیت پایدار باقی نماند و از سال ۱۳۹۷ سایه تورم بالا دوباره بر سر اقتصاد بازگشت.
سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱؛ تورم غیر خوراکیها اوج میگیرد
سال ۱۳۹۷ آمریکا از برجام خارج شد و وضعیت باثباتی که در اقتصاد ایران شکل گرفته بود در هم شکست. در نتیجه این وضعیت تورم سالانه کالاهای غیر خوراکی و خدمات در سال ۱۳۹۳ با افزایش ۱۵.۶ واحد درصدی نسبت به سال گذشته به ۲۲.۴ درصد رسید. روند افزایشی تورم سالانه اما در اینجا متوقف نشد و در سال ۱۳۹۸ به ۳۱.۴ درصد، در سال ۱۳۹۵ به ۳۵.۲ درصد، در سال ۱۴۰۰ به ۳۴.۶ درصد و در سال ۱۴۰۱ به ۳۵.۶ درصد رسید که رکورد تورم سالانه از سال ۱۳۹۱ بود.
علت صعودی تورم غیر خوراکیها در این ۵ سال را میتوان بازگشت تحریمها، افت سرمایهگذاری و افت تولید و رشد هزینهها و همچنین تشدید فضای انتظارات تورمی در کشور دانست.