صنعت، به عنوان بخش پیشران تولید یکی از مهم‌ترین ارکان اقتصاد کشور است. اقتصادهای پویا با سیستم آماری پیشرفته به طور منظم و ماهانه آمار مربوط به تغییرات تولید صنعتی را منتشر می‌کنند چرا که تغییرات تولید این بخش در کوتاه‌مدت می‌تواند تاثیر زیادی روی سایر بخش‌های اقتصادی داشته باشد. برای مثال، اگر این شاخص […]
صنعت، به عنوان بخش پیشران تولید یکی از مهم‌ترین ارکان اقتصاد کشور است. اقتصادهای پویا با سیستم آماری پیشرفته به طور منظم و ماهانه آمار مربوط به تغییرات تولید صنعتی را منتشر می‌کنند چرا که تغییرات تولید این بخش در کوتاه‌مدت می‌تواند تاثیر زیادی روی سایر بخش‌های اقتصادی داشته باشد.
برای مثال، اگر این شاخص نشان دهد که تولید قطعات خودرو در یک ماه نسبت به زمان مشابه در سال قبل کاهش یافته، می‌تواند روی تولید خودرو و به تبع قیمت آن در ماه‌های بعد اثرگذار باشد. به همین دلیل، انتشار شاخص تولید صنعتی به صورت ماهانه از اهمیت بالایی برای فعالان اقتصادی برخوردار است.
مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش تازه خود، آمار «تولید» و «فروش» بخش صنعت و معدن را برای بهمن ماه منتشر کرده است. بر اساس این گزارش، رشد «تولید» کل گروه صنعت نسبت به ماه قبل تنها یک درصد بالاتر رفته است. همچنین، «تولید» این بخش در ۱۱ ماه ابتدایی امسال نسبت به ۱۱ ماه ابتدایی سال گذشته تقریبا ثابت مانده است. در مقابل، تولیدات گروه صنعت در بهمن امسال نسبت به بهمن سال گذشته کاهش یافته است.
برخلاف گروه صنعت، تمام شاخص‌های رشد تولید گروه معدن مثبت بوده است. یعنی تولیدات این بخش در بهمن امسال هم نسبت به بهمن سال گذشته و هم نسبت به دی ماه بالاتر رفته است. در یک نگاه کلی می‌توان این گونه برداشت کرد که وضعیت تولید گروه صنعت در بهمن امسال ضعیف‌تر از بهمن سال گذشته بوده در حالی که عکس این اتفاق برای گروه معدن رخ داده است.
رشد منفی تولیدات صنعتی در مقابل رشد ۵۹ درصدی معدن در بهمن ۱۴۰۲
رشد ماهانه
داده‌های مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که در بهمن امسال، حجم تولید گروه صنعت در مقایسه با دی ماه تنها یک درصد افزایش یافته است. با توجه به این رشد یک درصدی می‌توان گفت که تقریبا سطح تولیدات این گروه تغییر چندانی نداشته است.
گروه صنعت زیربخش‌های متنوعی دارد که ۳ مورد از مهم‌ترین آن‌ها، «شیمیایی بجز دارو»، «فلزات پایه» و «خودرو و قطعات» است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که از میان این سه بخش، رشد ماهانه تولیدات در بخش «شیمیایی بجز دارو» و «خودرو و قطعات» مثبت بوده و به ترتیب برابر با ۵.۳ درصد و ۴.۵ درصد شناسایی شده است. در مقابل، رشد ماهانه تولیدات در بخش «فلزات پایه» منفی ۷.۶ درصد بوده که نشان می‌دهد تولیدات این بخش طی بهمن ۷.۶ درصد کمتر از دی ماه بوده است.
با گذر از گروه صنعت، می‌توان نگاهی نیز به وضعیت گروه معدن انداخت. تولیدات گروه معدن در بهمن امسال ۹.۶ درصد نسبت به دی ماه افزایش یافته است. به نظر می‌رسد رخوتی که تولیدات گروه صنعت را به خود دچار کرده به گروه معدن سرایت نکرده است.
رشد نقطه به نقطه
بجز بررسی ماهانه می‌توان تمام این گروه‌ها و بخش‌ها را به صورت نقطه‌ای هم مورد ارزیابی قرار داد. در بررسی نقطه‌ای، تغییرات حجم تولید در بهمن ۱۴۰۲ نسبت به بهمن ۱۴۰۱ سنجیده می‌شود.
بر این اساس، رشد تولید نقطه به نقطه گروه صنعت در بهمن ماه منفی ۱.۹ درصد شناسایی شده است. یعنی نه تنها تولیدات گروه صنعت در این ماه نسبت به مدت مشابه در سال قبل افزایش نیافته بلکه نزدیک به ۲ درصد کمتر نیز شده است. از میان ۳ بخش منتخب این گروه، رشد نقطه به نقطه فقط در بخش «شیمیایی بجز دارو» افزایش یافته و به ۱۰.۶ درصد رسیده است. این نرخ در بخش «فلزات پایه» صفر بوده که نشان می‌دهد سطح تولیدات این بخش در بهمن امسال درست مثل بهمن سال گذشته است. در مقابل، بخش «خودرو و قطعات» با کاهش ۱۶.۴ درصدی تولید مواجه شده است.
رشد نقطه به نقطه تولید در گروه معدن مانند نرخ ماهانه آن از روند گروه صنعت پیروی نکرده و به نزدیک ۶۰ درصد رسیده است. به بیان دقیق‌تر، تولیدات گروه معدن در بهمن سال جاری ۵۹.۳ درصد بیش‌تر از بهمن سال گذشته شناسایی شده است.
بنابراین، در شرایطی که تولیدات گروه صنعت در بهمن امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافته، تولیدات گروه معدن در همین بازه زمانی ۵۹ درصد بالاتر رفته است.
رشد یازده ماهه
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که تولیدات صورت گرفته در کل گروه صنعت طی ۱۱ ماه ابتدایی امسال تنها ۰.۵ درصد بالاتر از تولیدات ۱۱ ماه ابتدایی سال گذشته بوده است. از میان ۳ بخش منتخب صنعت، رشد یازده ماهه برای بخش‌های «شیمیایی بجز دارو» و «خودرو و قطعات» به ترتیب به منفی ۱.۶ درصد و منفی ۱.۸ درصد رسیده است. تنها بخش «فلزات پایه» توانسته تولیدات خود را در یازده ماه ابتدایی امسال ۱.۸ درصد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته افزایش دهد.
گروه معدن در این شاخص نیز نقش خوبی ایفا کرده و رشد یازده ماهه خود را در محدوده ۱۲.۷ درصد به ثبت رسانده است.
بنابراین در یک نگاه کلی می‌توان این گونه برداشت کرد که وضعیت تولید گروه صنعت در بهمن امسال ضعیف‌تر از بهمن سال گذشته بوده در حالی که عکس این اتفاق برای گروه معدن رخ داده است.
