بازار لوازم آرایشی و بهداشتی در سال‌های اخیر تغییرات بسیاری را تجربه کرده. از مصرف این اقلام توسط آقایان و شکل‌گیری بازاری برای آنها تا افزایش مصرف به دلیل افزایش فعالیت‌های اجتماعی زنان در جامعه در کنار شکل‌گیری تولیدات زیرزمینی و توزیع محصولات وارداتی قاچاق به بازار.
حمیدرضا پیش‌بهار پژوهشگر آکادمی سامان درباره تغییرات این بازار می‌گوید: در خصوص عوامل تغییرات ایجاد شده در بازار لوازم آرایشی و بهداشتی باید به سه روند توجه کرد، نخست افزایش سهم زنان از نیروی کار در سال‌های اخیر که به معنی افزایش حضور اجتماعی بانوان است و باعث شده تا تقاضای محصولات آرایشی و بهداشتی افزایش پیدا کند. از طرف دیگر تغذیه نامناسب و آلودگی‌های زیست محیطی باعث شده هم آقایان و هم بانوان مصرف لوازم آرایشی و مراقبت پوست و مو را افزایش دهند و در ادامه باید توجه داشت که هرم سنی بانوان و آقایان در ایران به سمت پیرتر شدن در حال حرکت است. با افزایش میانگین سن، تقاضا برای محصولات آرایشی و بهداشتی افزایش پیدا کرده است.
پیش‌بهار توضیح می‌دهد که هر چند این سه عامل، در کنار ایجاد تقاضا از سوی آقایان عوامل افزایش تقاضا در این بازار هستند اما در سه یا چهار سال اخیر به دلیل کاهش درآمد خانوار شاهد کاهش مصرف سرانه این محصولات هستیم چرا که لوازم آرایشی و بهداشتی جزو اقلام ضروری دسته‌بندی نمی‌شوند.
به گفته پژوهشگر آکادمی سامان، در سال‌های اخیر با افزایش قیمت دلار و محدودیت واردات رسمی، با افزایش سهم تولیدات داخل در بازار مواجه هستیم و می‌توان گفت که در حال حاضر ۶۰ درصد محصولات موجود در بازار تولید داخل و ۴۰ درصد وارداتی هستند. سهم محصولات وارداتی در گذشته به دلیل دلار ارزان‌تر، حضور نمایندگی‌ها در بازار و پایین بودن تعرفه‌های وارداتی بیشتر بود.
او با یادآوری اینکه قاچاق محصولات به داخل کشور باعث شده تا افزایش تعرفه نتواند اثرگذار باشد، می‌گوید: بنا بر اعلام فعالان این صنف ۲۰ تا ۲۵ درصد محصولات وارداتی به طور رسمی وارد می‌شوند و ۷۰ تا ۸۰ درصد محصولات به صورت غیررسمی در بازار عرضه می‌شوند که این واردات یا به صورت قاچاق بوده یا تجارت چمدانی.
به گفته پژوهشگر آکادمی سامان در سال‌های اخیر ۴۱ هزار صفحه اینستاگرامی در حوزه فروش و عرضه لوازم آرایشی و بهداشتی فعال بوده است و در شهر تهران ۶ هزار فروشگاه عرضه لوازم آرایشی وجود دارد که البته بخش از این صفحات اینستاگرامی شعبه مجازی فروشگاه‌های فیزیکی هستند.
پیش‌بهار درباره مشتریان این صنف هم توضیح می‌دهد که در گذشته زنان از سنین پایین‌تر تا سنین بالا مشتریان لوازم آرایشی و بهداشتی بوده‌اند اما برخلاف دهه‌های گذشته، در سال‌های اخیر مصرف لوازم آرایشی در نسل جدید و دختران کم سن‌تر کاهش پیدا کرده.
آکادمی سامان در بررسی‌های خود شاخص مدیران خرید را برای بخش خرد اقتصاد هم تعریف کرده. به گفته مشاور آکادمی سامان، طبق پیش‌بینی‌ها و انتظارات فعالان صنف لوازم آرایشی و بهداشتی شاخص شامخ در این صنف در سال ۱۴۰۲ به ۵۵ خواهد رسید که وضعیت مثبتی را نشان می‌دهد و فعالان این صنف انتظار دارند که در آینده حجم فروش با ثبات و حتی افزایشی باشد.
آکادمی بانک سامان به منظور به دست آمدن نمایی از شرایط و حال و روز بخش خرد اقتصاد کشور که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، اقدام به بررسی کسب و کار صنوف مختلف در سطح شهر تهران کرده. نمونه‌ها در این پیمایش‌ها از صنوف مختلف به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند و البته محدوده شعب بانک سامان در انتخاب نمونه‌ها مدنظر قرار داشته است.
قسمت دهم برنامه «دیده‌بان» را از دست ندهید.
