ژاپن نرخ بهره منفی را رها نمی‌کند؟ - افق اقتصادی

به گزارش اکوایران، تورم در ژاپن برای دومین ماه متوالی با کاهش همراه شد و همین موضوع می‌تواند دلیلی باشد که مقامات بانک مرکزی این کشور، پایان دادن به سیاست نرخ بهره منفی را به تأخیر بیندازند.

در حالیکه این اطلاعات حاکی از آن است که بانک مرکزی ژاپن در جلسه آتی خود برای انجام نخستین افزایش نرخ بهره از سال ۲۰۰۷ شتاب نخواهد کرد، قیمت‌های بخش خدمات همچنان بالا باقی مانده است؛ اتفاقی که نشان می‌دهد گزینه عادی‌سازی سیاست نرخ بهره و افزایش آن، همچنان روی میز باقی مانده است.

در سوی دیگر جهان،‌ انتظارات تورمی در اروپا با کاهش همراه شده،‌ در حالیکه میزان خرده‌فروشی و اعتماد مصرف‌کنندگان در آمریکا با افزایش همراه شده است.

بلومبرگ در ادامه به مرور مهم‌ترین تحولات اقتصادی طی هفت روز گذشته در نقاط مختلف جهان پرداخته است.

جهان

بانک مرکزی اندونزی نرخ بهره بانکی را بدون تغییر باقی گذاشت و در تصمیم‌گیری‌های خود محتاط‌تر شده است. این بانک منتظر آن است که شواهد محکم‌تری نسبت به بی‌ثباتی پول ملی این کشور و مسیر تورم مشاهده کند.

آنگولا نیز نرخ بهره خود را ثابت نگه داشت،‌ در حالیکه قزاقستان و پاراگوئه به سیاست کاهش نرخ بهره ادامه دادند.

آسیا

تازه‌ترین گزارش تورم ژاپن، دلیل دیگری برای بانک مرکزی این کشور است تا در پایان دادن به سیاست نرخ بهره منفی شتاب نکند. در عین حال، بانک مرکزی ژاپن در نظر دارد نرخ بهره خود را در ماه‌های آینده افزایش دهد. بدون در نظر گرفتن دوره‌های مربوط به افزایش مالیات بر فروش در ژاپن، قیمت‌های مربوط به بخش خدمات این کشور برای دومین ماه متوالی با بیشترین سرعت در سه دهه اخیر افزایش یافت.

قیمت‌های رو به کاهش در بخش تولید چین طی سال گذشته میلادی باعث شد تورم منفی این کشور‌ همچنان ادامه داشته باشد. این موضوع در بحبوحه افزایش قابل توجه ظرفیت صنعتی چین، باعث افزایش ریسک مربوط به تنش‌های تجاری میان دومین اقتصاد بزرگ جهان با آمریکا و اروپا شده است.

ژاپن در سال ۲۰۲۳ میلادی از ۲۵ میلیون گردشگر میزبانی کرد که بیشترین آمار توریست‌های این کشور از سال ۲۰۱۹ محسوب می‌شود. دلیل این افزایش به ضعیف شدن ین – پول ملی ژاپن – نسبت داده شده که زمینه جذب گردشگر پس از دوران همه‌گیری کووید-۱۹ را فراهم کرده و همین موضوع باعث تقویت اقتصاد شکننده ژاپن شده است. بازگشت میزان قابل توجهی گردشگر به ژاپن، نشانه‌ای مثبت برای اقتصاد این کشور است که طی تابستان با بیشترین سرعت از زمان اوج همه‌گیری، کوچک‌تر شد.

جمعیت چین در سال ۲۰۲۳ با سرعت بیشتری کاهش یافت زیرا میزان زاد و ولد در این کشور به شکل بی‌سابقه‌ای کم شده است. این مسئله به تغییر جمعیتی چین سرعت بخشیده و به یک چالش بلندمدت برای دولت این کشور تبدیل شده است که هم‌اکنون تحت فشار تورم منفی و بحران مسکن قرار دارد. کاهش میزان زاد و ولد ممکن است چالش‌های بیشتری برای اقتصاد چین به همراه داشته باشد. با وجود اینکه چین توانست در سال ۲۰۲۳ به هدف رشد اقتصادی خود دست پیدا کند، اما اقتصاد این کشور همچنان با عوامل منفی مانند تقاضای داخلی ضعیف و پایین آمدن اعتماد مصرف‌کنندگان مواجه است.

اروپا

انتظارات مصرف‌کنندگان از تورم منطقه یورو در ماه نوامبر به کمترین سطح در بیش از ۱۱ سال و نیم گذشته کاهش پیدا کرد. این موضوع با انتظارات بازارها مبنی بر اینکه بانک مرکزی اروپا ممکن است نرخ‌های بهره را به زودی کاهش دهد، همخوانی دارد. با وجود افزایش تورم در دسامبر، نرخ تورم در سراسر اروپا در مسیر کاهش قرار دارد و همین امر گمانه‌زنی در میان سرمایه‎‌گذاران نسبت به کاهش نرخ بهره در فصل بهار را تقویت کرده است.

میزان خرده‌فروشی در بریتانیا با بیشترین سرعت خود در سه سال گذشته (نسبت به زمان محدودیت‌های کرونایی) کاهش پیدا کرده و این موضوع باعث افزایش ریسک مربوط به وقوع رکود اقتصادی محدود در این کشور در پایان سال ۲۰۲۳ شده است.

آمریکا   

میزان خرده‌فروشی در ایالات متحده در ماه دسامبر به بیشترین سطح خود در سه ماه گذشته افزایش پیدا کرد؛‌ با این حال، اقتصاددانان هشدار دارند که این روند ممکن است در سال ۲۰۲۴ به تدریج از میان برود زیرا مصرف‌کنندگان با تورم طولانی‌مدت، هزینه‌های استقراض بالا و کاهش پس‌انداز دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

طی چند ماه آینده، رشد دستمزدها در ایالات متحده در مسیر کاهش یافتن به نزدیکی سطوح پیش از همه‌گیری کووید-۱۹ قرار خواهد گرفت. این مسئله یکی از نگرانی‌های فدرال رزرو بود، چراکه از منابع فشار تورمی محسوب می‌شود که در حال از میان رفتن است.

همچنین اعتماد مصرف‌کنندگان در اوایل ژانویه به بالاترین سطح خود از سال ۲۰۲۱ رسید که بسیار فراتر از انتظارها بوده است زیرا انتظارات تورم کوتاه‌مدت به کمترین سطح سه سال گذشته رسیده است. بیش از نیمی از خانوارهای آمریکایی – بیشترین میزان از اواسط ۲۰۲۱ – انتظار دارند درآمد آن‌ها دست‌کم مطابق با رشد تورم افزایش پیدا کند.

بازارهای نوظهور

پدیده آب‌وهوایی اِل‌‎نینو که در فعالیت غول‌های کشاورزی جهان مانند برزیل اختلال ایجاد می‌کند، با قدرت در تابستانِ آمریکای جنوبی ظهور پیدا کرده است. این پدیده باعث شده برخی مناطق برزیل با باران‌های سیل‌آسا مواجه شوند، در حالیکه سایر مناطق این کشور به شکل غیرمعمولی خشک باقی مانده‌اند.

در نتیجه این اتفاق، قیمت‌های کالاهای اساسی مانند برنج و سیب زمینی به شکل قابل توجهی در حال افزایش است. این مسئله چالشی برای بانک مرکزی برزیل در زمینه ادامه کاهش نرخ بهره به دستور لولا داسیلوا – رئیس‌جمهور برزیل – است. این موضوع همچنین برای آقای داسیلوا یک چالش محسوب می‌شود زیرا او در کمپین‌های انتخاباتی خود، قول کاهش هزینه‌های زندگی را داده بود.