آیا درگیری‌های دریای سرخ به افزایش تورم جهانی منجر خواهد شد؟ - افق اقتصادی

به گزارش اکوایران، حملات ایالات متحده و متحدانش به حوثی­‌ها در یمن نگرانی‌­ها از گسترش جنگ در خاورمیانه را افزایش داده است. این درحالی است که گسترش درگیری‌­ها می­‌تواند آتش قیمت­‌ها را در شرایطی که به نظر می­‌رسد تورم در جهان درحال کاهش است مشتعل کند.

درگیری‌­ها در دریای سرخ که از ماه اکتبر آغاز شده است، تغییر جهت گسترده از سوی کشتی­‌ها از دریای سرخ را بدنبال داشته است.

اقتصاددانان انتظار داشتند که تاثیر گسترده‌­تر بر قیمت کالاها محدود باشد. ولی اکنون نگرانی­‌ها از اثر دومینویی بر کالاهای پایه، از جمله نفت درحال افزایش است.

رئیس تحقیقات کلان در شرکت آلیانس ترید در گفت و گو با فایننشیال تایمز گفته است، شرایط هنوز برای اقتصاد جهانی بحرانی نشده است، ولی درصورتی که این بحران به نیمه دوم سال نیز بکشد، اثر آن بر زنجیره‌­های تامین جهانی می‌تواند شدیدتر باشد.

درگیری‌­ها تابه حال چه اثراتی داشته است؟

دریای سرخ یکی از خطوط کشتیرانی تجاری مهم جهان است، به طوری که حدود ۱۵ درصد از کل تجارت دریایی جهان از طریق آن انجام می‌شود. ۸ درصد از تجارت غلات، ۱۲ درصد تجارت دریایی روغن و ۸ درصد تجارت دریایی گاز طبیعی از طریق این خط کشتیرانی صورت می‌­گیرد. اما از زمان اولین حملات در ۱۹ اکتبر، ترافیک دریای سرخ تا حد زیادی کاهش یافته است.

آخرین شاخص تجارت موسسه کیل، که روز پنج شنبه منتشر شد، نشان می‌دهد که به دنبال این حملات جریان کانتر­ها از دریای سرخ در ماه دسامبر به کمتر از نصف حالت عادی کاهش داشته است و در اوایل ژانویه کمتر از ۷۰ درصد شرایط عادی بوده است.

باتوجه به اینکه راه انحرافی اطراف آفریقا سبب می­‌شود کشتی­‌ها هفت تا بیست روز بیشتر در مسیر باشند، نرخ حمل برای یک کانتینر استاندارد که از چین به اروپای شمالی می‌­رود از ۱۵۰۰ دلار در ماه نوامبر به ۴ هزار دلار افزایش می­‌یابد.

اثرات این افزایش هزینه‌­ها همین حالا در برخی اقتصادها احساس می­‌شود. باتوجه به وابستگی مصر به کشتیرانی از طریق کانال سوئز این کشور احتمالا یکی از این اقتصادهاست.

شرکت­‌ها هم از این شرایط آسیب دیده‌­اند. کارخانه آلمانی شرکت تسلا، تولید را تا ۱۱ فوریه متوقف کرده است چراکه به علت زمان­ طولانی‌­تر خطوط کشتیرانی اطراف دماغه امید نیک، واقع در سواحل آفریقای جنوبی نتوانسته قطعات مورد نیاز خود را تامین کند.

خطر اختلال در کشتیرانی برای کل اقتصاد تا چه اندازه جدی است؟

از زمان شروع جنگ میان رژیم اسرائیل و حماس، سیاستگذاران اقتصادی درباره ریسک­‌های بالاگرفتن تنش‌­ها برای تورم هشدار داده‌­اند، این درحالی است که رشد قیمت‌­ها در بیشتر اقتصادهای جهان درحال کاهش است.

با این وجود، بانکداران مرکزی درباره پیامدهای آن بر اقتصاد نظرات خوش بینانه‌­ای دارند. رئیس بانک مرکزی انگلستان هفته گذشته گفت که از منظر اقتصادی، اگر قیمت نفت را در نظر بگیرید، این حملات تاثیری نداشته است که از آن بترسید.

نرخ­‌های حمل هنوز نسبت به ۱۴ هزار دلار که در طول همه‌­گیری کرونا به آن رسیده بود بسیار پایین‌تر است. مدیر مرکز تحقیقات سیاست تجاری در موسسه کیل معتقد است که افزایش هزینه­‌های حمل تاثیر چندانی بر قیمت­‌های مصرف کننده نخواهد داشت، چراکه این هزینه‌­ها بخش کوچکی از قیمت کالاهای گرانقیمت چون وسایل الکترونیکی خانگی را تشکیل می­‌دهند.

یک مشاور در شرکت کپیتال اکونومیکس نیز معتقد است موجودی انبارها به بسیاری از شرکت‌­ها اجازه می‌دهد تا خود را با زمان­‌های طولانی‌­تر حمل بار وفق دهند. بااین وجود، کاهش تقاضای مصرف کنندگان به دنبال افزایش نرخ‌­های بهره، ممکن است توانایی شرکت‌­ها برای افزایش قیمت‌­ها و انتقال هزینه‌­های حمل به مصرف کنندگان را محدود کند.

آیا سیاستگذاران اقتصادی می‌توانند آسوده باشند؟

آکسفورد اکونومیکس هفته گذشته اعلام کرد که اگر دریای سرخ برای ماه‌­ها به روی ترافیک تجاری بسته باشد، افزایش نرخ‌­های حمل می‌تواند ۰.۷ واحد درصد تا پایان ۲۰۲۴ به تورم قیمت مصرف کننده اضافه کند. در این سناریو، تورم جهانی همچنان کاهش پیدا می­‌کند و بانک‌­های مرکزی نیز می‌توانند از اواسط امسال نرخ‌­های بهره را کاهش دهند، ولی نرخ­‌های بهره ممکن است تا اندازه ­ای که سرمایه گذاران انتظار دارند کاهش پیدا نکنند.

اختلال در کشتیرانی دریای سرخ درحالی اتفاق افتاده است که کشتیرانی جهانی به دلیل وقوع خشکی در کانال پاناما نیز تحت فشار قرار دارد. این مساله می‌تواند ریسک‌­های تورمی را افزایش دهد.