به گزارش اکو ایران، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی به پیشبینی قیمت نفت در سال آتی میلادی با استفاده از گزارش سازمانهای بینالمللی و پیشبینی درآمد نفت در بودجه ۱۴۰۳ پرداخته است. از آنجا که بخش بزرگی از درآمد دولت در اقتصاد کشور ما وابسته به نفت است، تغییر قیمت آن میتواند اثر […]
به گزارش اکو ایران، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی به پیشبینی قیمت نفت در سال آتی میلادی با استفاده از گزارش سازمانهای بینالمللی و پیشبینی درآمد نفت در بودجه ۱۴۰۳ پرداخته است. از آنجا که بخش بزرگی از درآمد دولت در اقتصاد کشور ما وابسته به نفت است، تغییر قیمت آن میتواند اثر زیادی بر اقتصاد کشور بگذارد. بنابراین این مرکز با پیشبینی قیمت جهانی نفت در سه سناریو با استفاده از برآورد موسسات بینالمللی تلاش کرده یک پیشبینی از وضعیت درآمد نفتی کشور در سال آتی به دست دهد. مطابق این گزارش حد بالای قیمت نفت برنت ۹۱ دلار و حد پایین آن ۷۴ دلار خواهد بود. بر این اساس این مرکز درآمد نفتی ایران را در سال آتی در بهترین حالت ۴۱ میلیارد دلار و در بدترین حالت ۲۸.۵ میلیارد دلار پیشبینی کرده است.
قیمت جهانی نفت در ۲۰۲۴: بین ۷۴ تا ۹۱ دلار
نفت از کالاهایی است که بازار جهانی دارد. بنابراین قیمت آن نیز توسط معادلات عرضه و تقاضای جهانی تعیین میشود. قیمت این کالای حیاتی اقتصاد جهانی چند شاخص اصلی دارد که مرجع قیمتگذاری جهانی هستند. یکی از این مراجع قیمت برنت است. برنت نوعی نفت سبک است که در اروپا استخراج میشود و قیمت آن یکی از مراجع اصلی تعیین قیمت نفت در جهان است که پیشبینیها معمولا بر اساس آن ارائه میشود.
مرکز پژوهشهای مجلس بر اساس پیشبینیهای سازمانهای بینالمللی سه سناریو برای قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۴ در نظر گرفته است. در حد بالا این قیمت ۹۱ دلار، در حد متوسط ۸۳ دلار و در حد پایین ۷۴ دلار خواهد بود. این اختلاف قیمت به دلیل نااطمینانی موجود در فضای جهانی است. تنشهای اخیر در خاورمیانه، افزایش تولید نفت در آمریکا، کانادا، برزیل و چند کشور دیگر و قطع جریان صادرات نفت روسیه به اروپا از جمله این شرایط هستند که موجب نوسان در قیمت نفت خواهند شد.
با این حال قیمت نفت در ایران تحت تاثیر قیمت اوپک، تداوم تحریمها و فشارهای خارجی نیز قرار دارد و سناریوهای درآمد نفت در آینده بر این اساس پیشبینی میشوند.
درآمد صادرات نفت ایران در ۱۴۰۳: در لایحه بیش از سناریوی محتمل
قیمت نفتی که در کشور در فروض بودجه برای تعیین درآمدهای نفتی در نظر گرفته میشود علاوه بر قیمت جهانی تحت تاثیر عوامل دیگری نیز قرار دارد. تحریمها و فشارهای خارجی سبب شدهاند نفت ایران همواره با درصدی تخفیف فروخته شود و حجم صادرات نفتی نیز با محدودیت مواجه شود. با این حال بررسیها نشان میدهد در ماههای اخیر تغییرات قیمت نفت سنگین ایران با تغییر قیمت نفت برنت نوسانات یکسانی داشته است. در این مدت بالاترین قیمت نفت سنگین ایران برابر با ۹۴ دلار به ازای هر بشکه در ماه سپتامبر سال جاری میلادی به ثبت رسیده است.
در کنار قیمت، عامل دیگر اثرگذار بر درآمد صادراتی کشور از ناحیه نفت، تعداد بشکهای است که کشور میتواند در هر روز صادر کند. صادرات از میزان تولید و همچنین عوامل سیاسی اثر میپذیرد. به گزارش مرکز پژوهشهای مجلس تولید نفت در فصلهای اخیر با افزایش همراه بوده به طوری که در فصل سوم سال ۲۰۲۳ به ۲.۹۹ میلیون بشکه در روز رسید. در این مدت سیاستی مبنی بر تنوعبخشی به مقاصد صادراتی نفت در پی گرفته شده و علاوه بر چین برخی کشورهای آمریکای جنوبی و آفریفا نیز از ایران نفت خریداری کردهاند. با این حال آمار دقیقی از میزان صادرات نفت کشور به صورت عمومی منتشر نمیشود و در این مورد صرفا حدس و گمانهایی وجود دارد.
مرکز پژوهشهای مجلس با برآورد سناریوهایی برای میزان صادرات نفت ایران در هر روز، مقدار درآمد صادراتی کشور از این ناحیه را برای سال بعد تخمین زده است. بر اساس این برآورد در سال بعد کشور در حالت خوشبینانه ۴۱ میلیارد دلار از ناحیه نفت درآمد خواهد داشت. بنابراین در این حالت در هر روز ۱ میلیون و ۲۳۴ هزار بشکه صادر خواهد شد. در سناریوی بدبینانه نیز درآمد صادراتی کشور از ناحیه نفت ۲۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار خواهد بود که در این صورت کشور در هر روز ۱ میلیون و ۹۵ هزار بشکه نفت به فروش خواهد رسانید. در این میان سناریوی محتملتر این است که که درآمد صادراتی کشور در سال آتی بالغ بر ۳۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار باشد و در هر روز ۱ میلیون و ۵۵ هزار بشکه نفت خام صادر شود.
اما در این رابطه دولت نیز پیشبینی خود را از میزان درآمد نفت در سال آینده در لایحه بودجه ۱۴۰۳ ارائه داده است. بر این اساس در سال آتی در هر روز ۱ میلیون و ۳۵۰ هزار بشکه با قیمت ۷۱ دلار فروخته خواهد شد. در این صورت درآمد صادراتی کشور از ناحیه نفت به ۳۴ میلیارد و ۹۸۵ میلیون دلار در سال خواهد رسید. مقایسه این رقم با درآمدی که مرکز پژوهشها در حالت محتمل پیشبینی کرده حاکی از این است که دولت میزان درآمد نفت را یک میلیارد و ۷۸۵ میلیون دلار بیش از این مرکز برآورد کرده است.