رشد شبه پول در دو سال گذشته؛ چقدر از نقدینگی در حساب‌های بانکی حبس شده؟ - افق اقتصادی

به گزارش اکو ایران، روند رشد ماهانه شبه‌پول که یکی از اجزای نقدینگی است در ماه‌های اخیر با استفاده از آمار بانک مرکزی قابل بررسی است. شبه‌پول همان پولی است که در سپرده‌های بلندمدت و پس‌انداز بانک‌ها ذخیره می‌شود. حجم این متغیر پولی در مهر امسال به ۵ هزار و ۴۳۲ هزار میلیارد تومان رسیده که ۷۵.۶ درصد از کل نقدینگی را تشکیل داده است.

 بررسی روند رشد ماهانه شبه‌پول از ابتدای سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد سرعت رشد این متغیر پولی در مهر ۱۴۰۲ به ۲.۳ درصد رسیده که نسبت به شهریور اندکی از آن کاسته شده است.

 در این گزارش روند رشد ماهانه شبه‌پول از فروردین ۱۴۰۰ در دو بازه بررسی شده است.

 افت سرعت رشد شبه‌پول از فروردین ۱۴۰۰ تا بهمن ۱۴۰۱

 نقدینگی پولی است که توسط بانک‌ها خلق می‌شود. این متغیر پولی از دو جزء پول و شبه‌پول تشکیل می‌شود. پول مجموع سکه و اسکناس و سپرده‌های جاری بخش خصوصی است و شبه‌پول مجموع سپرده‌های بلندمدت و پس‌انداز. بنابراین شبه‌پول نسبت به پول درجه نقدینگی پایین‌تری دارد، یعنی مثل پول در لحظه نمی‌تواند برای پرداخت استفاده شود، با این حال بهره به آن تعلق می‌گیرد. بانک‌ها از این سپرده‌های بلندمدت برای اعطای وام و تسهیلات استفاده می‌کنند و از این شیوه از آن‌ها نقدینگی بیشتری خلق می‌شود. خلق نقدینگی نیز در ادبیات اقتصادی عامل رشد تورم است. با این حال باید توجه کرد که شبه‌پول سهم کمتری در خلق تورم نسبت به پول دارد، زیرا درجه نقدینگی آن کمتر است.

 بررسی رشد ماهانه شبه‌پول نشان می‌دهد در آغاز سال ۱۴۰۰ حجم این متغیر پولی نسبت به آخرین ماه سال ۱۳۹۹ به میزان ۱.۲ درصد بیشتر شده است. پس از آن به طور کلی روندی نزولی را طی کرده به طوری که در بهمن ۱۴۰۱ رشد ماهانه آن به ۰.۲ درصد رسیده که کمترین سرعت رشد در این مدت بوده است.

 با این حال در هشت ماه گذشته سرعت رشد شبه‌پول افزایش یافته است.

سرعت گرفتن رشد شبه‌پول از اسفند ۱۴۰۱

 سرعت رشد ماهانه پول در اسفند سال قبل با ۳.۱ واحد درصد افزایش نسبت به بهمن به ۳.۳ درصد رسید. روند کلی رشد این متغیر پولی نیز تا مهر ۱۴۰۲ صعودی بود. به طوری که به بیشترین مقدار رشد برابر با ۳.۴ درصد در شهریور رسید. البته در ماه بعد با ۱ درصد کاهش به ۲.۳ درصد رشد رسید.

 افزایش سرعت رشد شبه‌پول در ماه‌های اخیر به این معنا است که بانک‌ها پول بیشتری در اختیار داشته‌اند تا از آن نقدینگی خلق کنند. در همین راستا بررسی رشد ماهانه نقدینگی نیز نشان می‌دهد روند رشد این کل پولی هم‌راستا با روند رشد شبه‌پول بوده است.