به گزارش اکوایران، در تمام سال‌های اخیر عراق یکی از مهمترین مقاصد صادراتی ایران بوده است. این کشور سال گذشته دومین مقصد کالاهای ایرانی بود. وضعیتی که در سال جاری هم تکرار شد. براساس داده های رسمی گمرک ایران، در ۷ ماهه ۱۴۰۲، صادرات ایران به عراق در بین کشور‌های دنیا به ۱۵ میلیون و ۵۰۱ هزار تن کالای غیرنفتی به ارزش ۵ میلیارد و ۳۵۳ میلیون و ۹۶۸هزار  دلار رسید که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۵ درصد در وزن و ۳۳ درصد در ارزش با افزایش همراه بوده است.

روندی که طبق پیش بینی دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق در آینده نه چندان دور بهم می ریزد. امروز دوشنبه ۴ دی ۱۴۰۲،  در نشست شورای سیاست گذاری همکاری های ایران و عراق، جهانبخش سنجابی دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق اعلام کرد: از ژانویه ۲۰۲۴ مصوب شده است که پول‌های رایج غیرملی را در داخل عراق استفاده نشود و برای این کار جرم انگاری نیز در نظر گرفته شده است؛ براین اساس تمام مبادلات چه خرد و چه کلان براساس پول ملی انجام خواهد شد. این خبر در حالی از سوی کشور عراق اعلام شده براساس داده‌های اتاق بازرگانی ایران و عراق، این کشور با ترکیه و امارات توافقات دوجانبه ای امضاکرده است که مبادلات تجاری با یکدیگر براساس پول‌های ملی خودشان انجام شود.

به گفته سنجابی،  نرخ ارز رسمی در کشور عراق ۱۳۲ هزار دینار به ازای یک دلار در بازار رسمی و در بازار آزاد ۱۵۳ هزار دینار تا ۱۶۸ هزار دینار است یعنی تفاوت نرخ ارز رسمی در این کشور ۸ تا ۹ درصد تا ۲۲ درصد است.

دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق ادامه داد: براین اساس افرادی که می خواهند به عراق کالا صادر کنند و حواله دلاری یا یورویی به کشورمان از طریق صرافی ها انجام دهند، صرافی نرخ حواله را براساس نرخ ارز در بازار آزاد محاسبه می‌کند که نرخ امروز آن به ازای هر دلار هزار و ۶۳۰ دینار است که در واقع در تجارت میان ایران و عراق ۲۲ درصد ارزش پول صادراتی از بین خواهد رفت.

او گفت: عراقی ها نیز برای واردات از ایران باید حدود ۲۰ درصد گرانتر وارد کنند که اگر فکری به حال این موضوع نشود عراقی ها نیاز وارداتی خود را از کشورهای دیگری در آینده تامین خواهند کرد.

دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق ادامه داد: در آینده ما کالاهایی می توانیم به این کشور صادر کنیم که صدور آن بیشتر از ۲۰ درصد باشد تا بتواند چند نرخی بودن ارز در عراق را توجیه کند.

سنجابی گفت: براین اساس میانگین ارزش کالاهای صادراتی ما در مقایسه با سال گذشته ۵ درصد افت داشته است. طرف عراقی هنوز فرصت جایگزینی ایران در بازار خود پیدا نکرده است اما این به معنی آن نیست که فکری در مورد این موضوع نمی کند.

او افزود: رایزنهای ایران باید با طرفهای دولتی و خصوصی عراق وارد مذاکره و معامله شوند تا راهکاری برای دو نرخی شدن در عراق پیدا کنند.

دو نرخی شدن ارز در عراق 

سنجابی در بخشی دیگر از اظهارات خود گفت: مجموعه درامدهای نفتی عراق در بانکی قرار می گیرد که فدرال رزرو امریکا بر آن نظارت دارد و عراقی‌ها می توانند پولهای خود را با نظارت امریکا هزینه کنند.

او  با اشاره به چالش دو نرخی شدن ارز در عراق گفت:بانک مرکزی عراق توزیع ارز را از ۲۰۲۲ محدود کرد به طوری که به یک باره توزیع روزانه ارز از ۲۰۰ میلیون دلار به ۴۸ میلیون دلار کاهش یافت.

سنجابی ادامه داد: از طرفی تعدادی از بانکهای خصوصی عراق که براساس چهارچوب‌های آمریکا عمل نمی‌کردند و حواله جاتی به کشورهای تحریمی درنقاط مختلف دنیا داشتند از سهمیه تخفیف ارز خارج  و با این کار به صورت نانوشته تحریم شدند.

او گفت: اتفاق سومی که در این کشور روی داده است ایجاد سامانه ای مانند سامانه نیما  برای تخفیف ارز به فعالین تجار این کشور داده شده که براساس آن اطلاعات تجاری در آن سامانه بارگزاری می شود تا ارز به آنها اختصاص یابد.

دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق افزود: عراق چند مقصد انتقال ارز را به عنوان مقاصد ممنوعه اعلام کرد که کشورهایی مانند ایران، سوریه و روسیه نیز جزو آن مقاصد بودند.