به گزارش اکوایران، بانک مرکزی ترکیه در روز پنجشنبه (۲ آذر)، نرخ بهره را بیش از دو برابر آنچه که بازارها پیش‌بینی کرده بودند، افزایش داد و همین امر منجر به قدرت گرفتن لیر – پول ملی این کشور – شد.

به نوشته بلومبرگ، کمیته سیاست پولی بانک مرکزی ترکیه نرخ بهره بانکی را با افزایش ۵ درصدی به ۴۰ درصد رساند، این درحالیست که انتظار می‌رفت بانک مرکزی این کشور نرخ بهره را ۲/۵ درصد افزایش دهد. پس از اعلام این تصمیم، ارزش لیر افزایش یافت.

کمیته سیاست پولی به رهبری «حفیظه غایه ارکان» – رئیس بانک مرکزی این کشور – همچنین اعلام کرده که سرعت افزایش نرخ بهره از این پس کمتر خواهد شد. پس از پیروزی مجدد رجب طیب اردوغان در انتخابات ریاست‌جمهوری ماه می،‌ این کمیته نرخ بهره بانکی را بیش از ۳۰ درصد افزایش داده است؛ این در حالیست که سیاست‌های پیشین بانک مرکزی ترکیه که در آن زمان با حمایت اردوغان همراه بود، بر پایین آوردن نرخ بهره بانکی تأکید داشت؛‌ اتفاقی که اقتصاد ترکیه را با مشکلات زیادی از جمله تورم بالا و خروج سرمایه‌گذاران خارجی از این کشور مواجه کرد.

کمیته سیاست پولی ترکیه در بیانیه‌ای اعلام کرده: «سطح فعلی نرخ بهره بانکی به طور قابل توجهی به سطح مورد نیاز برای ایجاد مسیر کاهش تورم نزدیک است. بر این اساس، سرعت انقباض پولی آهسته و چرخه افزایش نرخ بهره در مدت‌زمان کوتاهی تکمیل خواهد شد. همچنین تا هر زمان که نیاز باشد، سیاست انقباض پولی ادامه خواهد داشت».
نمودار ترکیه

طبق گزارش‌ها،‌ با انتشار این خبر ارزش لیر در برابر دلار در روز پنجشنبه، با افزایش ۰/۸ درصدی همراه شد اما ساعاتی بعد این افزایش به ۰/۳ درصد کاهش پیدا کرد. سهام‌های بانکی ترکیه نیز با رشد همراه شدند. همچنین بازدهی اوراق قرضه خارجی دو ساله بیش از ۱ درصد افزایش پیدا کرد.

با ششمین افزایش متوالی نرخ بهره از ژوئن سال جاری میلادی، بانک مرکزی ترکیه گام مهم دیگری در پایان دادن به دوران پول ارزان‌قیمت برداشت.

نرخ‌های بهره واقعی فعلی نسبت به نرخ تورم مورد انتظار در پایان سال ۲۰۲۴ مثبت است. بانک مرکزی نرخ تورم سالانه را تا آن زمان ۳۶ درصد پیش‌بینی می‌کند. این اطلاعات برای سیاست‌گذاران بسیار مهم است زیرا به آن‌ها کمک می‌کند اثربخشی و تأثیر سیاست‌های پولی را بویژه در مدیریت تورم و شرایط اقتصادی ارزیابی کنند.

تصمیم روز پنجشنبه احتمالا تأثیر قابل توجهی بر بازار خواهد داشت. اگر ترکیه به پیروی از تغییرات سیاست اقتصادی اعمال‌شده در ماه‌های اخیر ادامه دهد، سرمایه‌گذاران به‌طور فزاینده‌ای یک فرصتی برای بازدهی قابل توجه خواهند دید. این نشان می‌دهد که خوش‌بینی و اعتماد فزاینده‌ای در میان فعالان بازار در مورد موفقیت بالقوه اصلاحات اقتصادی ترکیه و نتایج مثبتی که ممکن است برای سرمایه‌گذاران به همراه داشته باشد، وجود دارد.

اقدامات بیشتر در افزایش نرخ بهره از تعهد بانک مرکزی به بازگرداندن اعتماد سرمایه‌گذاران به این موسسه و دارایی‌های ترکیه حکایت دارد. این اقدام برای جلوگیری از کاهش ارزش لیر بسیار مهم است. سیمون هاروی، رئیس تجزیه و تحلیل ارز در «مونکس»، یک فروشنده ارز مستقر در لندن، پیشنهاد می‌کند که نتیجه این اقدامات باید به پایین آمدن سرعت متوسط کاهش ارزش لیر کمک کند.

پول ملی ترکیه در سال جاری میلادی حدود ۳۵ درصد  از ارزش خود در برابر دلار را از دست داده است. این موضوع یکی از بدترین عملکردهای مرتبط با ارزها در برابر دلار آمریکا به حساب می‌آید. با این حال، بیشتر این کاهش به تصمیم بانک مرکزی برای کم کردن برخی مداخلات خود مربوط می‌شود. سرمایه‌گذاران استدلال می‌کنند که این مداخلات قبلا باعث شده بود پول ملی ترکیه به‌طور مصنوعی بیش از حد ارزش‌گذاری شود و این کاهش ارزش به عنوان اصلاحی برای همسویی دقیق‌تر لیر با شرایط بازار تلقی می‌شود.

هنوز هم آسیب‌پذیر

پیش‌تر،‌ برخی از بزرگترین سرمایه‌گذاران مانند شرکت «آموندی» (Amundi) اعلام بودند که آن‌ها پیش از سرازیر کردن سرمایه‌های خود به بازارهای اوراق قرضه ترکیه،‌ منتظر هستند نرخ بهره این کشور به دست‌کم ۴۰ درصد افزایش پیدا کند. خانم ارکان در جهت جذب بیشتر سرمایه‌گذاران خارجی به ترکیه، قرار است در ژانویه ۲۰۲۴ مذاکراتی با سرمایه‌‎گذاران در نیویورک انجام دهد.

با وجود افزایش نرخ بهره، لیر با تورم ترکیه که در آخرین آمار در سطح ۶۱ درصدی قرار دارد،‌ همچنان در معرض آسیب است.