به گزارش اکوایران؛ براساس آیین‌نامه موجود یکی از الزاماتی که برای انتخاب رایزن باید در نظر گرفت به تسلط متقاضی به زبان کشور هدف باز می گردد و در مرحله بعدی باید رایزن منتخب توانمندی رایزنی و قدرت معرفی بازارهای داخلی را داشته باشد. اما شواهد نشان دهنده آن است که در سال‌های اخیر این دو بخش چندان مورد توجه نبوده است.

به گفته رییس سازمان توسعه و تجارت در حال حاضر ۲۲ رایزن بازرگانی در کشورهای هدف صادراتی استقرار دارند که براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده تلاش می‌کنیم تا تعداد رایزنان بازرگانی را در کشورهای هدف صادراتی تا پایان سال به ۳۵ نفر افزایش دهیم. اما هدف بلند در این خصوص رسیدن به ۷۰ رایزن بازارگانی است که این امر از برداشتن گام بلند در این زمینه حکایت دارد.  

مشکلات انتخاب رایزن بازرگانی

با توجه به هدف‌گذاری صورت گرفته این پرسش به وجود می‌آید که در حال حاضر انتخاب رایزن بازرگانی با چه چالش‌هایی روبرو است. در این خصوص رئیس اداره رایزنان بازرگانی سازمان توسعه تجارت عمده مشکلی که در اعزام رایزنان بازرگانی وجود دارد را به  مباحث مربوط به آئین نامه می‌داند. آیین‌نامه‌ای که به گفته او در حال اصلاح است.

استفاده از کارمند رسمی یکی از شروط آیین نامه انتخاب رایزن بازرگانی محسوب می‌شود، این بند در حالی در انتخاب رایزن بازرگانی گنجانده ‌شده است که در شرایط عمومی استخدامی آئین نامه بر لزوم به‌کارگیری نیروهای رسمی به عنوان رایزنان بازرگانی تاکید شده در حالی که کارمندان رسمی زیادی داریم که برای رایزن شدن توانمند نیستند و در مقابل نیروهای توانمند زیادی داریم که استخدام رسمی نیستند.

مشکلی که محمد رجب نژاد رئیس اداره رایزنان بازرگانی و مراکز تجاری سازمان توسعه تجارت ایران در این خصوص در گفته و گو با خبرگزاری مهر این نکته اشاره می‌کند که مذاکراتی را با سازمان اداری و استخدامی آغاز کرده ایم تا بتوانیم از ظرفیت کارمندان پیمانی یا رسمی- آزمایشی هم به عنوان رایزنان بازرگانی استفاده کنیم.

استفاده از کارمندان رسمی بدون تجربه موجب می‌شود تا کارایی رایزنان بازرگانی کاهش یابد و با این شرایط هدفی که برای اعزام رایزن در نظر گرفته شده محقق نشود.

با این شرایط اصلاح آئین نامه انتخاب رایزنان در دستور کار قرار گرفته   دامنه شمول انتخاب رایزن در سطح ۴ وزارتخانه نفت، جهاد کشاورزی، صمت و امور اقتصادی و دارایی است و متولیات این بخش امیدوارند که با اصلاح این آیین‌نامه از نیروهای توانمندی که شرایط استخدامی رسمی- آزمایشی و پیمانی هستند هم استفاده شود.

اعزام رایزن از بخش خصوصی

یکی از مواردی که در اعزام رایزنان بازرگانی مطرح می‌شود، عدم استفاده از بخش خصوصی در این بخس است. رئیس اداره رایزنان بازرگانی و مراکز تجاری سازمان توسعه تجارت ایران در مورد اینکه چرا نمی‌توانیم از بخش خصوصی رایزن اعزام کنیم، گفت: در کمیته نهایی انتخاب رایزن بازرگانی بخش خصوصی (هم اتاق بازرگانی هم اتاق تعاون) دو رأی دارند منتهی با توجه به اینکه یکی از شروط اصلی انتخاب رایزنان داشتن گذرنامه سیاسی است، بخش خصوصی نمی‌تواند این گذرنامه را دریافت کند. رایزن زیر نظر سفیر یا سرکنسول ارائه خدمت می‌کند.

وی افزود: ما استقبال می‌کنیم که از بخش خصوصی هم رایزن بازرگانی داشته باشیم منتهی قانون و مقررات به ما این اجازه را نمی‌دهد.