به گزارش اکوایران، بر اساس آخرین آمارهای سازمان توسعه صنعتی ملل (یونیدو) ایران در میان کشورهای سند چشم‌انداز بیست‌ساله در جایگاه هفتم عملکرد رقابت صنعتی قرار گرفته است. این درحالی است که حدود ۱۷ سال از سند چشم‌انداز بیست‌ساله گذشته و ایران تنها ۲ پله به هدف خود در سند سال ۱۳۸۴ نزدیک شده است. […]
به گزارش اکوایران، بر اساس آخرین آمارهای سازمان توسعه صنعتی ملل (یونیدو) ایران در میان کشورهای سند چشم‌انداز بیست‌ساله در جایگاه هفتم عملکرد رقابت صنعتی قرار گرفته است. این درحالی است که حدود ۱۷ سال از سند چشم‌انداز بیست‌ساله گذشته و ایران تنها ۲ پله به هدف خود در سند سال ۱۳۸۴ نزدیک شده است.
۱۳ آبان ۱۳۸۲ سندی جهت تبیین سیاست‌های کلی علمی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور که توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام تدوین شده بود به تصویب رسید. سپس تصمیم بر آن شد که این سند در قالب چهار برنامه توسعه ۵ساله از سال ۱۳۸۴ (معادل سال ۲۰۰۵ میلادی) اجرایی شود. افق چشم‌انداز این سند سال ۱۴۰۴ (معادل سال ۲۰۲۵ میلادی) است.
از آنجایی که تقریبا ۱۸ سال از اجرای این سند گذشته است می‌توان جایگاه کشور را از جنبه‌های مختلف از جمله اقتصادی مورد بررسی قرار داد. در این گزارش به وضعیت رقابت پذیری صنعتی ایران در بازه زمانی سند چشم‌انداز بیست‌ساله پرداخته شده است.
در حالیکه مرکز پژوهش‌های مجلس این گزارش را با آمارهای یک سال گذشته منتشر کرده است؛ در این گزارش از آخرین آمارهای انتشار یافته استفاده شده است.
آشنایی با شاخص عملکرد رقابت صنعتی
در شروع باید با این شاخص و مفاهیم آن آشنا شد. سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) در گزارشات سالیانه خود از طریق ۸ متغیر، شاخص عملکرد رقابت صنعتی کشورها را سنجش می‌کند. این ۸ متغیر عبارتند از:
۱. سرانه ارزش افزوده تولیدات کارخانه‌ای
۲. سرانه صادرات کارخانه‌ای
۳. اثرگذاری یک کشور بر ارزش افزوده صنعتی جهان
۴. اثرگذاری یک کشور بر ارزش صادرات صنعتی جهان
۵. سهم کالاهای صنعتی با تکنولوژی متوسط و بالا در کل ارزش افزوده صنعتی
۶. سهم ارزش افزوده صنعتی از تولید ناخالص داخلی
۷. سهم کالاهای با فناوری متوسط و بالا در صادرات صنعتی
۸. سهم صادرات صنعتی در کل صادرات
از آنجایی که رقابت صنعتی یکی از مولفه‌های یک اقتصاد قدرتمند است بررسی آن می‌تواند جایگاه اقتصادی کشور را آشکار کند.
عملکرد ایران در ۱۷ سال طی شده از سند چشم‌انداز بیست‌ساله
طبق سند چشم‌انداز توسعه در انتهای سند بیست‌ساله ایران به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی ( شامل آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهای همسایه) خواهد رسید. در حالیکه طبق آمارهای یونیدو از عملکرد رقابت صنعتی کشورها، با اینکه جایگاه ایران از زمان اجرای سند چشم‌انداز بیست‌ساله بهبود یافته اما با توجه به زمان طی شده در جایگاه مناسبی قرار ندارد.
طبق این آمارها در زمان اجرای این سند، ایران در جایگاه نهم عملکرد رقابت صنعتی در میان کشورهای سند چشم‌انداز قرار داشته است. اما پس از گذشت ۱۷ سال جایگاه ایران در عملکرد رقابت صنعتی تنها دو واحد بهبود داشته و به جایگاه هفتم در سال ۲۰۲۱ رسیده است.
بررسی روند عملکرد رقابت صنعتی از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۱ نشان می‌دهد در سال ۲۰۲۱ ایران در پایین‌ترین سطح عملکرد رقابت صنعتی خود از سال ۲۰۰۹ قرار گرفته است. طبق آمارهای یونیدو بالاترین سطح عملکرد رقابت صنعتی ایران مربوط به سال ۲۰۱۴ میلادی (معادل سال ۱۳۹۳ شمسی) بوده است.
