به گزارش اکوایران، برخی از خانوارها برای تامین هزینه زندگی خود تنها به یک شغل نیاز دارند اما برخی دیگر باید در چند موقعیت شغلی مشغول به کار شوند؛ بعضی دیگر نیاز به شغل برای کسب  درآمد ندارند و عده‌ای نه به دلیل نیازمندی بلکه به دلیل موقعیت مالی مناسب در بیش‌تر از یک شغل فعالیت دارند.

مرکز آمار در سومین هفته مهر ماه گزارشی منتشر کرده که با استفاده از آن به تصویری کلی از وضعیت اشتغال خانوارهای کشور دست پیدا می‌کنیم. این تصویر نشان می‌دهد که چند درصد از کل شاغلان در سال‌های ۹۶ تا ۱۴۰۱ دارای یک شغل (تک شغله) و چند درصد دارای بیش‌تر از یک شغل (چند شغله) بوده‌اند. این نسبت برای کل کشور، مناطق شهری و مناطق روستایی ارائه شده است.

بر اساس گزارش مرکز آمار از «وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران»، از سال ۹۶ تا ۱۴۰۱ هم در کل کشور و هم در مناطق شهری و روستایی، بالاترین سطح سهم «افراد چند شغله» در سال‌های ۹۷ و ۹۸ و کمترین سطح آن در سال ۱۴۰۱ به ثبت رسیده است.

020719

روایتی از تعداد شاغلان در ۶ سال گذشته

تعداد شاغلان کل کشور در سال ۹۶ برابر با ۲۳ میلیون و ۳۷۹ هزار نفر بوده است. از این تعداد، ۱۷ میلیون نفر در مناطق شهری و ۶ میلیون و ۳۷۸ هزار نفر در مناطق روستایی مشغول به کار بوده‌اند.

تعداد شاغلان کل کشور در سال ۱۴۰۱ به ۲۳ میلیون و ۷۱۶ هزار نفر رسیده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که نسبت به سال ۹۶، جمعیت شاغل در مناطق روستایی کمتر شده و به ۵ میلیون و ۷۷۵ هزار نفر نزول کرده است؛ در حالی که جمعیت شاغل در مناطق شهری با افزایش روبرو بوده و حدود ۹۴۰ هزار نفر بیش‌تر از سال ۱۴۰۱ برآورد شده است.

تصویری از «چندشغله‌ها» در کل کشور طی سال‌های ۹۶ تا ۱۴۰۱

طبق گزارش مرکز آمار، سهم افراد چند شغله از کل شاغلان کشور در سال ۹۶ برابر با ۳.۱ درصد بوده است. به عبارت دیگر، در این سال از هر ۱۰۰۰ نفر شاغل در کل کشور ۳۱ نفر بیش از یک شغل داشته‌اند.

تنها افزایش دیده‌شده در این نسبت مربوط به سال ۹۷ بوده که معادل با ۳.۵ درصد ثبت شده است. پس از آن، روندی نزولی در این نسبت شکل‌ گرفت. این تغییر جهت سبب شد تا سهم چند‌شغله‌ها از اشتغال کل کشور در سال ۹۹ به میزان ۰.۵ واحد درصد نسبت به سال قبل کاهش یابد.

در این برهه از زمان، ویروس کرونا شیوع پیدا کرده و منجر به تعطیلی بسیاری از مشاغل شده بود. بنابراین می‌توان گفت یکی از علل کاهش سهم چندشغله‌ها از اشتغال کل کشور در سال ۹۹، از دست‌دادن موقعیت‌های شغلی به واسطه کرونا باشد. این سهم در سال گذشته به ۲.۷ درصد رسیده که جمعیتی ۶۳۴ هزار نفری را شامل می‌شود.

020719سهم چند شغله‌ها در کف بازار کار

چند درصد از شهرنشینان بیش از یک شغل دارند؟

گزارش مرکز آمار به بررسی وضعیت اشتغال در کل کشور اکتفا نکرده و جزئیات دقیق‌تری از مناطق شهری و روستایی ارائه کرده است. 

با بررسی داده‌های مناطق شهری مشخص می‌شود که سهم چندشغله‌های این مناطق در سال ۹۶ برابر با ۱.۵ درصد بوده است. به عبارت دیگر، از حدود ۱۷ میلیون نفر شاغل شهرنشین در این سال، ۲۵۳ هزار نفر چند شغله بوده‌اند.

بالاترین سطح این شاخص در سال ۹۷ ثبت شده که برابر با ۱.۸ درصد است. از سال ۹۸ روند نزولی این نسبت شروع شد تا این که در سال گذشته به ۱.۳ درصد رسید که کمترین سطح این نسبت در ۶ سال گذشته است. بنابراین، این سهم در مناطق شهری روندی مشابه با کل کشور را در پیش گرفته است.

مناطق روستایی، رکوددار بیشترین سهم چندشغله‌ها 

همانطور که پیش‌تر به آن اشاره‌شد، بالاترین سهم چندشغله‌ها در کل کشور ۳.۵ درصد و بالاترین سطح این شاخص در مناطق شهری ۱.۸ درصد بوده است، در حالی که مناطق روستایی سطوحی به مراتب بالاتر را تجربه کرده‌اند. 

بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال ۹۶ از هر ۱۰۰۰ روستانشین شاغل، ۷۴ نفر چند شغله بوده‌اند. بر خلاف شاخص کل کشور و مناطق شهری که تنها در سال ۹۷ با افزایش روبرو شدند، شاخص مناطق روستایی در دو سال پیاپی (۹۷ و ۹۸) شاهد افزایش بوده است.

بالاترین سهم چند شغله‌های روستانشین در سال ۹۸ به ثبت رسیده که سطحی برابر با ۸.۳ درصد دارد. این نسبت، جمعیت ۵۳۷ هزار نفری را تشکیل می‌دهد.

این شاخص کمترین سطح خود را در سال گذشته تجربه کرده است. سهم چند شغله‌های روستانشین در سال ۱۴۰۱ معادل با ۶.۸ درصد برآورد شده که جمعیتی ۳۹۵ هزار نفری را شامل می‌شود.

بر این اساس، می‌توان گفت که هم در کل کشور و هم در مناطق شهری و روستایی، بالاترین سطح سهم «افراد چند شغله» در سال‌های ۹۷ و ۹۸ و کمترین سطح آن در سال ۱۴۰۱ به ثبت رسیده است.

020719