به گزارش اکوایران، مطالعات نشان می‌دهد که میانگین بارش در سه ماه نخست ۱۴۰۲ نسبت به بهار سال گذشته افزایش یافته اما هنوز پایین‌تر از میانگین بلند مدت بارش قرار دارد.

طبق گزارشی که اخیرا به کوشش مرکزپژوهش‌های مجلس منتشر شده، خشکسالی ایران برای سومین سال متوالی ادامه پیدا کرده اما نحوه پراکندگی بارش در مناطق مختلف کشور، تغییر کرده است.

همچنین آمارها نشان می‌دهد که تولیدات برقابی افزایش یافته اما به دلیل رشد کمتر نسبت به تولیدات برق کل کشور، سهم تولیدات برقابی از کل تولیدات برق کاهش پیدا کرده است.

شایان ذکر است تهیه این خبرنامه بر اساس گزارش دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌ها صورت گرفته است. 

وضعیت بارش در بهار ۱۴۰۲

گزارش‌ها نشان می‌دهد میزان بارش‌ها در بهار ۱۴۰۲ حدود ۲۰۴ میلی‌متر بوده است. به عبارت دیگر یعنی به طور متوسط در طول سه ماه در هر متر مربع ۲۰۴ لیتر باران باریده است. این رقم نسبت به بهار ۱۴۰۱ حدود ۱۱ درصد بیشتر شده اما هنوز نسبت به میانگین بارش بلند مدت ۱۴ درصد کمتر است. 

بررسی‌ها نشان می‌دهد از مجموع ۳۱ استان کشور، ۲۲ استان دچار کاهش بارش نسبت به میانگین بلندمدت شده‌اند. 

خشکسالی

تغییرات دمایی و خشکسالی

آمارها نشان می‌دهند دمای منطقه نسبت به میانگین بلند مدت خود ۰.۷ درجه سلسیوس رشد کرده و خشکسالی برای سومین سال پیاپی ادامه یافته است.

وضعیت مناطق جنوبی و غربی کشور: آمارها حاکی از وقوع ترسالی در برخی از مناطق کشور به ویژه استان‌های جنوب غربی هستند. پیرو همین موضوع نیز، سدهای واقع در جنوب غربی کشور و حوضه آبریز دریاچه ارومیه بالغ بر ۶۰ درصد پرشدگی را تجربه کرده‌اند. 

وضعیت استان‌های شرقی: خشکسالی در مناطق شرقی کشور شدت یافته و در غرب نیز خشکسالی خفیفی رخ داده است. برای مثال در استان سیستان و بلوچستان، میزان آب «چاه نیمه»ها به کمتر از ۱۰ درصد رسیده و در شرایط بحرانی قرار گرفته است. چاه نیمه‌ها، چهار چاله طبیعی در سیستان و بلوچستان هستند که آب مازاد رودخانه هیرمند به آن‌ها وارد می‌شود و در مواقع ضروری از آن‌ها آب برداشت می‌شود.  

مطالعات نشان می‌دهد حجم ذخایر سد آبی در سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و فارس به شدت افت پیدا کرده است. از همین‌رو برای تامین آب مصرفی، میزان برداشت از آب‌های زیرزمینی افزایش یافته و تنش آب شرب در این مناطق تجربه شده است.  

نوار شمالی ایران: به دلیل افت بارش‌ها در مناطق شمالی کشور، احتمال کاهش تولیدات محصولات کشاورزی وجود دارد. همچنین با توجه به اینکه ذخایر سدهای استان گلستان در حال حاضر ذخایر بسیار آبی کوچکی دارند، ممکن است تنش آب شرب به وجود بیاید. 

تولید برقابی کشور در بهار ۱۴۰۲

آمارها حاکی از رشد تولید برقابی در کشور هستند. بااین‌حال سهم تولیدات برقابی از کل برق‌های تولید شده در کشور کاهش یافته است. به عبارت دیگر رشد تولید برقابی کمتر از رشد تولیدات برقی کل بوده است. بر همین اساس سهم تولیدات برقابی از ۸.۷ درصد در فروردین ۱۴۰۲ به ۷.۴ درصد در خرداد سال جاری رسیده است. 

وضعیت تخصیص اعتبارات به توسعه آبی

بر اساس گزارش‌ها مجموع منابع بودجه‌ای برای تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در ۱۴۰۲ حدود ۲۹ همت بوده که حدود ۰.۸۸ همت (یا به عبارت دیگر ۳ درصد) از آن تا انتهای خردادماه پرداخت شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که عمده این اعتبارات تخصیص یافته مربوط به برنامه‌های آبرسانی و فاضلاب به شهرهای دارای تنش آبی، ارتقای کیفی آب شرب، آبرسانی به روستاهای دارای اولویت و ایجاد و تکمیل تاسیسات فاضلاب بوده است.