سفری به دل غذای های خوشمزه / با تورهای شکم گردی ایران آشنا شوید - افق اقتصادی

غذا موضوعی جدی است که نقش بسیار مهمی در رونق و جذابیت صنعت گردشگری دارد. تعداد و تنوع غذاهای محلی در سرتاسر ایران، فرصتی بی‌نظیر برای جذب گردشگران ارائه می‌دهد. علاوه بر این، گردشگری مرتبط با غذا، اقتصاد روستاها را تقویت می کند و به رونق دامداری و طیور و محصولات کشاورزی کمک می‌کند. با برگزاری جشنواره‌های غذای محلی در شهرستان‌ها، می‌توان به رونق اقتصاد محلی و گردشگری کمک کرد و از آن در احیای ظرفیت‌ها و معرفی آشپزی ایرانی با استفاده از غذاهای بومی و محلی و بهره‌گیری از شاخص‌های امتیازی در توسعه صنعت گردشگری استفاده کرد.

در حال حاضر در کشور خودمان دو شهر با خوراکی های محبوب و تنوع غذایی گسترده داریم که ظرفیت های بسیاری را برای گردشگران خوراکی فراهم می‌آورد. حدود سه سال است که سازمان میراث توجه ویژه ای به این حوزه کرده و برنامه‌های متنوعی برای گسترش آن فراهم کرده است.

امروز ۱۷ آوریل و روز جهانی گردشگری غذا است به همین بهانه با علیرضا دژبد رئیس کمیته گردشگری خوراک انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی، در خصوص جایگاه ایران در این صنعت و بیان دستاوردهای گردشگری و خوراک به گفت و گو نشستیم.

سمنو ثبت ملی شد

دژبد ضمن اشاره به تاریخچه صنعت گردشگری غذا گفت: فدراسیون گردشگری غذا حدود سه سال است که راه اندازی شده است. حدود ۴ میز خوراک و گردشگری ایرانی، ملل، نان و شیرینی، دمنوش و سرد نوش وجود دارد. در زیر مجموعه این چهار میز، کمیته های مختلفی از جمله کمیته علمی که بحث تحقیق و توسعه را به عهده دارند. بعنوان مثال در حال حاضر، کمیتۀ خوراکی های تاریخی را بررسی و تدوین داریم. در حوزه رویدادی هم در سال گذشته ۳۲۸ رویداد داخلی و ۷ رویداد خارجی برگزار شده است.  اولین رویداد امسال به نام رمضان، نوروز و سمنو بود که در استان تهران و البرز  در ایام نوروز برگزار شد. در این رویداد، سمنو ثبت ملی شد و این دستاورد بسیار خوبی برای حوزه گردشگری غذا بود. ثبت میراث ناملموس ملی، عنوانی بود که به سمنو تعلق گرفت. رویداد بعدی نیز به زودی جزیرۀ کیش برگزار خواهد شد. همچنین تا پایان سال، رویدادهای داخلی و خارجی متنوعی در دست اجرا خواهیم داشت.

وی در خصوص میزان کسب درآمد و رونق اقتصادی در حوزه گردشگری خوراک به خبرنگار گسترش نیوز گفت: برای توریست ها خوراکی حوزه جذابی است. خوردن خوراکی و غذای مشهور و محبوب منطقه برای توریست جزیی جدا نشدنی از سفر است. این روند در سفرهای داخلی و خارجی  ملموس است؛ به ویژه اینکه گردشگر خوراکی معروف و محلی منطقه را به صورت سوغات خرید می کند و به شهر خود می برد و این گونه معرفی خوراکی ایجاد می‌شود. که همین موضوع باعث ایجاد درآمد بسیار خوبی در نقاط مختلف جهان شده است. در ایران نیز در حال حاضر تورهای ویژه خوراکی وجود دارد. مثل تورهای خوراکی چابهار، قشم، رشت، کرمانشاه، شیراز و سیستان و بلوچستان که با رویکرد خوراک در حال اجرا هستند.

رئیس کمیته گردشگری خوراک اظهار کرد: در سال جاری برنامه های متنوعی برای برگزاری رویدادهای  ملی و بین المللی خواهیم داشت تا این صنعت را رونق و گسترش دهیم. در رویداد بین المللی، از تمام کشورهای مختلف آسیایی و اروپایی دعوت خواهیم کرد تا حضور بهم رسانند. برای شرکت در این رویداد، اگر افرادی به غرفه نیاز داشته باشند، با تخفیف مالی خوبی می توانند در این رویدادها شرکت کنند. ضمن اینکه اگر غذاهایی را برای اولین‌بار طبخ می کنند، می توانند ثبت ملی نمایند.

دژبد در خصوص نظارت و مدیریت در فروش محصولات غذایی برای گردشگران گفت: فروش اقلام خوراکی در این غرفه ها از لحاظ بهداشت و بسته بندی با نظارت سازمان میراث خواهد بود و از لحاظ قیمتی نیز تحت نظارت تعزیرات حکومتی خواهند بود. بنابراین کنترل و نظارت از ارگان های دولتی در کسب و کار و برگزاری چنین رویدادهایی به صورت ویژه صورت میگیرد.  بازدید کنندگان و شرکت کنندگان با خیالی آسوده می توانند از این تورها استفاده لازم را ببرند. دو شهر خلاق خوراکی در ایران در یونسکو ثبت شده اند که یکی از آن ها رشت و دیگری کرمانشاه است.

وی در خصوص دستاورهای دوسال گذشته این گونه بیان کرد: در طی دو سال گذشته، نقشۀ راه گردشگری خوراکی کشور تدوین شد و هم اکنون برش استانی را برنامه‌ریزی و انجام هستی. موضوع دیگر اطلس جامع گردشگری خوراک بود که نمایشگاه بین المللی اخیر رونمایی شد.  در واقع خوراک‌هایی که ثبت میراث ناملموس ملی شده اند، در این اطلس جای گذاری شده اند. همچنین  کتاب‌های دیگری در این زمینه در حال چاپ هستند که امسال در نمایشگاه گردشگری بهمن ماه رونمایی خواهد شد. 

سخن پایانی

اهمیت به غذاهای محلی بر اساس اقلیم و نوع مواد به کار رفته شده در جذب توریست ها دارد. اصولا بدون خوردن غذای جذاب و معروف آن شهر و کشور، انگار چیزی را کم دارد. خوب است بدانیم که اخیراً توجه ویژه ای به برگزاری این نوع جشنواره ها و همایش ها شده است. همچنان که در جریان هستید، مجوز فعالیت غذا و خوراکی فروشان در شهر تهران تا پایان فروردین امسال تمدید شده است. مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران، از تداوم صدور مجوز رسمی برای دست فروشان واقعی، حمایت از کسب‌وکارهای خُرد و مشاغل خانگی و توسعه گذرگاه‌های گردشگری و غذا در سطح پایتخت به عنوان مهم‌ترین برنامه‌های این شرکت در سال ۱۴۰۳ خبر داد.

شهر خلاق غذای رشت با تنوع و غنای غذایی خود، یک جاذبه گردشگری جهانی است. این شهر با محیط خیابانی پر از دکه‌های غذا و رستوران‌ها، فضای شبانه زنده و فعال و همچنین محله‌هایی که صنایع دستی و محصولات مرتبط با غذا را عرضه می‌کنند، تجربه‌ای فرهنگی و مذهبی منحصر به فرد برای گردشگران ایجاد می‌کند.

شهر رشت در سال ۲۰۱۵ به عنوان شهر خلاق غذا توسط یونسکو شناخته شد و ثبت جهانی دریافت کرد. این ثبت جهانی نشان‌دهنده اهمیت بسیار زیادی است که شهر رشت در حفظ و توسعه و ارتقای فرهنگ غذایی منطقه و جذب گردشگران جهانی دارد. همچنین، کرمانشاه نیز به عنوان یکی از شهرهای برتر غذایی جهان شناخته شده است.

با بیش از ۳۵۰ نوع غذا و حدود ۴۰ غذای ثبت ملی در گیلان، این منطقه به عنوان مقصد غذایی جذاب برای گردشگران شناخته می‌شود. غذا در گیلان به عنوان یک نماینده فرهنگی و تاریخی این منطقه، ارزشمند است و برخی از غذاها به عنوان برندهای منحصر به فرد منطقه معروف اند.

با این حال، باید توجه کرد که گردشگران جهانی به طور کلی با شهرها و مناطقی آشنا هستند که به عنوان مقاصد غذای معروف شناخته می‌شوند، مانند پاریس، رم، توکیو و غیره. در مقایسه با این شهرها، شهر خلاق غذای رشت شاید به طور مستقیم توانایی جذب گردشگر جهانی را نداشته باشد. با این حال، برای علاقه‌مندان به فرهنگ و غذاهای محلی، شهر خلاق غذای رشت مقصد بسیار جذابی است.

از طرفی، تأثیر شهر خلاق غذای رشت بر جذب گردشگران جهانی می‌تواند از طریق تبلیغات گسترده در رسانه های گوناگون، مشارکت در رویدادها و جشنواره‌های مرتبط با غذا و همچنین ارائه تجربه‌های فرهنگی و مذهبی منحصر به فرد صورت بگیرد. همچنین، توسعه بناهای گردشگری مرتبط با غذا مانند رستوران‌ها، آشپزخانه‌های خصوصی، مراکز آموزشی و موزه‌های مرتبط با غذا نیز می‌تواند نقشی مهم در جذب گردشگران جهانی ایفا کند.