جوشکاری CO2 که با نام جوشکاری میگ نیز شناخته میشود، یکی از رایجترین روشهای مورد استفاده در صنایع جوش و برش است.
پیش از اینکه به نکات مهم برای انتخاب دستگاه جوش CO2 بپردازیم، بهتر است بدانیم جوشکاری CO2 یا میگ دقیقا چیست و چطور کار میکند تا هنگام خرید دستگاه، انتخاب مناسبتری داشته باشیم.
تاریخچه جوش CO2
جوشکاری CO2 که آن را با عنوان جوشکاری MIG نیز میشناسیم، حدود ۷۰ سال پیش به وجود آمد. در این روش از گاز کربن دیاکسید یا CO2 برای جوشکاری استفاده میشود. اساس کار این نوع جوشکاری بر بهرهگیری از حرارت برای ذوبکردن و اتصال فلزات است؛ بهطوریکه قوس الکتریکی ایجادشده و حضور گاز CO2 سبب ذوب و آمیختهشدن فلزات میشود. با خرید یک دستگاه جوش CO2، میتوانید انواع فلزات و حتی برخی مواد غیرفلزی مانند فولاد، چدن، آلومینیوم، منیزیم، برنز و غیره را به هم متصل کنید.
جوشکاری میگ یا جوش CO2 چیست؟
جوشکاری میگ (Metal Inert Gas) یا جوش CO2 که با عنوان جوش فلز با گاز بیاثر هم شناخته میشود، یکی از پرکاربردترین روشها مانند جوش لیزری در صنایع جوش و برش به شمار میآید. این فرایند به دو بخش MIGو MAG تقسیم میشود. دستگاههای جوش و تورچ در هر دو روش بسیار مشابهاند، اما در جوشکاری MAG از گاز محافظ و کپسول گاز استفاده نمیشود. جوشکاری CO2 در حال حاضر یکی از پرکاربردترین انواع جوشکاری است و امکان جوشکاری سریع و باکیفیت را فراهم میکند. این روش میتواند به صورت دستی، مکانیزه یا رباتیک انجام شود.
جوشکاری CO2 چگونه کار میکند؟
در جوشکاری میگ، یک سیم جوش از داخل دستگاه، از طریق تورچ به حوضچه جوش هدایت میشود. قوس الکتریکی با تماس سیم جوش به قطعه کار برقرار شده و سیم جوش شروع به ذوب شدن میکند. تغذیه سیم جوش بهواسطهی مکانیزم فیدر (آشنایی با فیدر سیم جوش لیزری) از دستگاه انجام میشود. اگر سرعت تغذیه سیم به درستی تنظیم شود، فاصله انتهای سیم تا قطعه کار ثابت میماند و قوس پایداری تشکیل میشود. حوضچه مذاب در مقابل اکسیژن هوا اکسید میشود؛ بنابراین با استفاده از یک گاز محافظ که از نازل تورچ یا نازل جوش (نازل دستگاه جوش لیزری چیست) جریان دارد، از اکسید شدن حوضچه جلوگیری میشود و جوشی سالم به دست میآید.
آموزش جوشکاری CO2
عموما همراه اینورتر CO2 یک انبر اتصال عرضه میشود که باید مستقیما به قطعه فلزی موردنظر وصل یا به میز فلزی جوشکاری متصل شود. اگر تاکنون با اینورتر CO2 کار نکردهاید، پیش از شروع جوشکاری روی قطعه اصلی، بهتر است روی تکههای ضایعاتی تمرین کنید تا مهارت کافی به دست آورید. نکته مهم دیگر، تنظیم آمپر خروجی مناسب با ضخامت قطعه است. اگر برای قطعههای ضخیم از آمپر پایین استفاده کنید، جوش ضعیف و بدون کیفیت حاصل خواهد شد. برعکس، برای قطعات نازک اگر آمپر بیش از حد باشد، به قطعه آسیب وارد شده و جوش تمیز نخواهد بود؛ بنابراین لازم است میزان شدت جریان را بسته به نوع فلز و ضخامت آن بهخوبی بشناسید و تنظیم کنید.
نکات ایمنی در جوشکاری CO2
با رعایت نکات ایمنی و پارامترهای جوش لیزری، احتمال آسیبدیدگی حین کار به حداقل میرسد. از آنجایی که در جوشکاری CO2 بر خلاف دستگاه جوش لیزر قوس الکتریکی و گرمای زیادی تولید میشود، اولین اقدام محافظتی استفاده از عینک جوشکاری یا شیلد باکیفیت است که علاوه بر چشمها، سطح صورت را نیز پوشش دهد و از پوست صورت در برابر پاشش فلز مذاب محافظت کند. بهدلیل استفاده از گاز در این فرایند، بهتر است در کنار عینک، حتما ماسک نیز داشته باشید.
تجهیزات مهم دیگر شامل دستکش و لباس کار چرمی است. دستکش چرمی ضخیم هم از دستان در برابر گرما حفاظت کرده و هم اگر ترشحاتی از فلز مذاب بر روی آن بیفتد، از سوختگی دست جلوگیری میکند. پوشیدن کفشی که تمام پا را بپوشاند نیز اهمیت دارد تا در صورت پاشش جرقه یا قطرات مذاب، پا نسوزد.
مزایای استفاده از دستگاه جوش لیزری CO2 در صنایع مختلف
استفاده از دستگاه جوش لیزری CO2 در بسیاری از صنایع مزایای زیادی را به همراه دارد. اولین و مهمترین مزیت این روش، دقت بسیار بالای آن است. جوشهای تولید شده با لیزر CO2 بسیار تمیز و دقیق هستند و نیاز به فرایندهای تکمیلی مانند تمیزکاری یا اصلاح جوش ندارند. همچنین، این دستگاهها قادرند جوشهایی با کیفیت بالا در سرعتهای بالا تولید کنند که این امر موجب افزایش بهرهوری در تولید میشود.
یکی دیگر از مزایای این دستگاهها، قابلیت جوش دادن مواد نازک است. لیزر CO2 قادر است بر روی قطعات با ضخامت کم کار کند بدون اینکه مشکلاتی همچون تغییر شکل یا آسیب به سطح قطعه ایجاد کند. این ویژگی برای صنایعی که با قطعات حساس و نازک سروکار دارند، مانند تولید قطعات الکترونیکی یا تجهیزات پزشکی، بسیار حائز اهمیت است.
مقایسه دستگاه جوش لیزری CO2 با سایر روشهای جوشکاری
دستگاههای جوش لیزری CO2 نسبت به سایر روشهای جوشکاری همچون جوشکاری قوسی یا جوشکاری TIG دارای مزایای زیادی هستند. اولین تفاوت قابل توجه، دقت بالاتر لیزر است. جوشکاری با لیزر میتواند جوشهایی با کیفیت بالا و ظاهری تمیزتر ایجاد کند که این امر برای صنایع حساس بسیار مهم است.
همچنین، جوشکاری لیزری بهطور معمول نیاز به استفاده از مواد مصرفی ندارد. در حالی که سایر روشهای جوشکاری معمولاً به الکترود یا گاز مصرفی نیاز دارند، در جوشکاری لیزری فقط انرژی لیزر به کار میرود. این ویژگی باعث میشود که این روش از نظر هزینههای جاری مقرون بهصرفهتر باشد. علاوه بر این، جوشکاری لیزری سرعت بالاتری دارد و میتواند برای تولیدات انبوه بسیار کارآمد باشد.
نگهداری و تعمیرات دستگاه جوش لیزری CO2: راهنمای جامع
برای بهرهوری بلندمدت از دستگاه جوش لیزری CO2، نگهداری منظم و صحیح بسیار ضروری است. یکی از مهمترین مواردی که باید به آن توجه کنید، تمیز کردن منظم عدسیها و آینهها است. این قسمتها باید از گرد و غبار و آلودگیها پاک شوند تا عملکرد دستگاه تحت تاثیر قرار نگیرد.
همچنین، بررسی سیستمهای خنککننده بهطور مرتب از اهمیت ویژهای برخوردار است. مشکلاتی که در سیستم خنککننده به وجود میآیند، میتوانند به طور جدی عملکرد دستگاه را کاهش دهند و حتی منجر به آسیب دیدن بخشهای داخلی آن شوند. با انجام نگهداری دورهای و استفاده از قطعات یدکی معتبر، عمر دستگاه افزایش خواهد یافت و از بروز خرابیهای ناگهانی جلوگیری میشود.
قیمت و خرید دستگاه جوش CO2
بهتر است تا حد امکان در محیطهای باز جوشکاری کنید. اگر مجبورید در محیط بسته کار کنید، از وجود تهویه مناسب اطمینان حاصل کنید؛ چرا که دود ناشی از ذوب فلزات سمی است و انباشت آن در محیطهای بسته میتواند پیامدهای جبرانناپذیری برای سلامتی داشته باشد. همچنین محلی که در آن جوشکاری میکنید نباید حاوی مواد اشتعالزا مانند بنزین، نفت یا خاکاره باشد.
قیمت دستگاه جوش CO2معمولا بالاتر از اینورترهای جوش عادی است؛ دلیل آن هم امکان جوشکاری گستردهتر و کاربردهای متنوع آن است. پیشرفت فناوری باعث شده نسلهای جدیدی از دستگاههای جوش CO2به بازار عرضه شوند که بدون نیاز به کپسول گاز و از طریق جریان القایی کار میکنند. این ویژگی علاوه بر کاهش هزینههای مصرفی، جابهجایی دستگاه را نیز آسانتر و ایمنتر کرده است.
گازهای محافظ در جوشکاری CO2
معمولا سه نوع گاز محافظ متداول در جوشکاری CO2مورد استفاده قرار میگیرند که همگی در گروه گازهای بیاثر قرار دارند، هرچند بر جوشکاری تاثیرات متفاوتی دارند:
- گاز آرگون خالص: عمدتا برای جوشکاری آلومینیوم و آلیاژهای آن در روش MIG کاربرد دارد.
- ترکیب آرگون و CO2: برای جوش فولاد استفاده میشود و با کاهش پاشش و ایجاد قوس پایدارتر، فرایند جوش را بهبود میبخشد.
- مخلوط آرگون و هلیوم: افزودن هلیوم سبب نفوذ عمیقتر و قوس داغتر میشود و در جوشکاری قطعات ضخیمتر عملکرد بهتری دارد.
نوع و میزان ترکیب این گازها بسته به نوع و ضخامت قطعه کار متغیر است و سرعت و بهرهوری جوشکاری را تحت تأثیر قرار میدهد. هرچند گاز هلیوم به خاطر قیمت بالاتر، همیشه گزینه اصلی نیست.
مزایای جوشکاری CO2
- یادگیری آسان
- سرعت جوش بالا
- رسوب و عمق جوش مناسب
- قیمت مناسب سیم جوش
معایب جوشکاری CO2
امکان استفاده در همه موقعیتها و شرایط محیطی وجود ندارد. بهعنوان مثال، در فضای باز و در معرض باد، گاز محافظ از بین میرود و حوضچه مذاب در مجاورت اکسیژن هوا اکسید میشود.
نکات مهم برای انتخاب دستگاه جوش CO2
هنگام جستوجو برای خرید یک دستگاه جوش CO2، سوالات زیر اهمیت زیادی دارند:
- نوع فلزی که جوش میدهید
دستگاههای جوش مدرن روتک با لوازم جانبی مناسب، امکان جوش طیف گستردهای از فلزات را دارند. اما در هر صورت باید بدانید عمده کاری که با آن انجام میدهید چیست.
- حوزه، شدت و مقدار استفاده
از مصارف خانگی و کارگاهی تا کارهای صنعتی متفاوت است و متناسب با آنها باید دستگاه مناسب را انتخاب کرد.
- جابهجایی و محل جوشکاری
بررسی کنید آیا به حمل مداوم دستگاه نیاز دارید یا در محیطی ثابت جوشکاری میکنید.
- سطح مهارت جوشکاری
آیا مبتدی هستید یا یک جوشکار حرفهای؟ مهارت جوشکار در انتخاب نوع و امکانات دستگاه تأثیرگذار است.
برندهای برتر
از میان برندهای مطرح و باکیفیت، میتوان به برند «تلوین» ایتالیا اشاره کرد که دستگاههای جوش و تجهیزات جانبی بسیار باکیفیتی را در بازار جهانی عرضه میکند.
با فرایند جوشکاری CO2 چه موادی را میتوان جوش داد؟
جوشکاری CO2روشی کارآمد است که طیف گستردهای از مواد را شامل فولاد، استیل، فولاد کربنی، آلومینیوم، مس، منیزیم و نیکل پوشش میدهد. البته درجه سختی و مهارت مورد نیاز برای جوش برخی فلزات بیشتر از بقیه است.
انواع دستگاه جوش CO2 براساس سیستم خنککنندگی
دستگاههای جوشکاری CO2 به دو نوع آبخنک و هواخنک تقسیم میشوند:
دستگاههای هواخنک
برای خنککنندگی از هوای محیط و گاز محافظ استفاده میکنند، هزینه اولیه کمتری دارند و برای حمل و جابهجایی مناسبترند.
دستگاههای آبخنک
یک محلول خنککننده در سراسر شیلنگها و کابل برق پمپ میشود. این دستگاهها برای کارهای سنگین و صنعتی مناسبترند و طول عمر بیشتری دارند، هرچند قیمت بالاتری دارند و حملونقلشان دشوارتر است.
ولتاژ ورودی و منبع برق
یکی از عوامل تعیینکننده در انتخاب دستگاه جوش، ولتاژ ورودی و منبع تغذیه برق در محل کار است. برای نمونه، اغلب پریزهای برق خانگی در برخی کشورها ۲۳۰ ولت تامین میکنند. قدرت و آمپر کافی برای راهاندازی دستگاه از موارد مهم در انتخاب نوع دستگاه است.
اندازه سیم جوش CO2
دستگاههای جوش CO2 ممکن است از قرقرههای سیم در وزنهای مختلف استفاده کنند؛ بنابراین دقت کنید دستگاه موردنظر، با کدام اندازه قرقره سازگار است: نیم کیلویی، یک کیلویی، پنج کیلویی یا ۱۵ کیلویی (در مصارف صنعتی). همچنین باید توجه داشت که سرعت کشش و غلطکِ مناسب استفاده شود تا از بروز مشکلاتی نظیر کشش بیش از حد سیم و ایجاد اختلال در فرایند جوش جلوگیری گردد.
با در نظر گرفتن این نکات، میتوانید دستگاه جوش CO2 مناسبی را برای نیازهای خود انتخاب کنید.