زنگ هشدار شیوع تب دنگی به صدا درآمد/ شناسایی عامل بیماری در ۶ استان - افق اقتصادی

به گزارش اکوایران، این روزها تب دنگی در کشور شایع شده، این بیماری که یک عفونت ویروسی است توسط پشه منتقل می‌شود. ویروس مسئول ایجاد تب دنگی، ویروس دنگی (DENV) نام دارد.

تب دنگی یا تب استخوان‌شکن، یک عفونت ویروسی است که از طریق گزش نیش برخی از انواع پشه‌ها (آئدس) به افراد منتقل می‌شود. این بیماری ویروسی بیشتر در مناطقی با آب و هوای گرمسیری و نیمه‌گرمسیری دیده می‌شود.

تب دنگی از کجا وارد ایران شد؟

دیروز بهرام عین‌الهی، وزیر بهداشت در نشست خبری مشترک با سخنگوی دولت و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره این ویروس اظهار کرد: مراقبت‌های مرزی یکی از فعالیت‌های وزارت بهداشت برای پیشگیری از شیوع ویروس تب دنگی است و از آنجایی که پیرامون کشور ما آلودگی و بیماری‌های مختلفی وجود دارد، لازم است مراقبت‌هایی انجام شود که به داخل نفوذ نکنند.

طبق گزارش ایسنا وزیر بهداشت گفته، شیوع بیماری تب دنگی در امارات باعث انتقال آن به ایران شد. به گفته وزیر بهداشت تا به امروز ۸۰ بیمار شناسایی شدند که اغلب آنان به این کشور سفر داشتند.

شناسایی عامل «تب‌ دنگی» در ۶ استان

حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روز پنج‌شنبه گفته بود: وجود پشه «آئدس» عامل بیماری «تب دنگی» در ۶ استان کشور ثابت شده است.

معاون وزیر بهداشت درباره علت انتشار این بیماری گفت: با بارندگی شدیدی که به تازگی در دبی اتفاق افتاد، ماندن آب در سطح محلات این منطقه سبب انتشار پشه آئدس و بیماری تب دنگی در کشور امارات شد و به دنبال این موضوع تعداد زیادی از مسافران ایرانی که در دبی به سر می‌برند نیز به این بیماری دچار شدند.

فرشیدی اظهار کرد که بیماری تب دنگی در جنوب‌شرق آسیا و آمریکای جنوبی بیشتر شناخته شده است. پیش از برگزاری المپیک ریو ۲۰۱۶، تب زیکا در آمریکای جنوبی شایع شد و علت این بیماری نیز پشه «آئدس» بود.

معاون بهداشت وزارت بهداشت بیان کرد: شیوع تب دنگی می‌تواند با آثار اقتصادی همراه باشد، سال ۹۵، برنامه مراقبت از پشه آئدس در کشور آغاز شد. از آغاز برنامه مراقبت از پشه آئدس تا ۲۶ اردیبهشت امسال، ۱۲۲ مورد ابتلا به تب دنگی گزارش شده است.

شناسایی ۹۲ مورد ابتلا به بیماری تب دنگی

فرشیدی درباره وضعیت ابتلا به بیماری تب دنگی امسال نیز توضیح داده بود: از ۲۶ اردیبهشت تا ۲۶ خرداد، ۹۲ مورد ابتلا به بیماری تب دنگی گزارش شده است. متاسفانه ۳ نفر از این بیماران فوت کردند، دو نفر از آنان در دوبی و یک نفر نیز در داخل کشور فوت کرده است. بنابراین لازم است گزش پشه به ویژه در استان‌های پرخطر جدی گرفته شود.

معاون بهداشت وزارت بهداشت تاکید کرد: پشه «آئدس ایجیبتی» در استان‌های بوشهر، هرمزگان و سیستان‌وبلوچستان کشف شده و عمده موارد استان سیستان و بلوچستان مربوط به شهر چابهار است. همچنین پشه «آئدس آروپکتوس» در استان‌های شمالی کشور کشف شده است. منشاء ورود و بیماری‌هایی که توسط این دو پشه ایجاد می‌شود نسبت به یکدیگر متفاوت است. این بیماری در کشورهای فرانسه و ایتالیا نیز در سال‌های گذشته اتفاق افتاده است.

فرشیدی اظهار کرد: وزارت بهداشت برای جلوگیری از وفور پشه آئدس در زمینه سم‌پاشی محیط گام برداشت، همچنین با سازمان انرژی اتمی مذاکراتی انجام داده‌ایم که پشه‌های آئدس را نابارور کنیم. نظام مراقبت باید به سمت تولید کیت‌های تشخیص سریع بیماری برای افرادی که دارای علائم هستند گام بردارد که بیماران را شناسایی کنیم.تشخیص تب دنگی

معاون بهداشت وزارت بهداشت خبر داد که سند «ملی مبارزه با پشه آئدس» صادر شد و این سند می‌تواند به مبارزه با این پشه بسیار کمک کند و وظایف تمام دستگاه‌ها در این سند مشخص شده است. 

او درباره زمان گزش پشه آئدس گفت: زمان فعالیت پشه آئدس در زمان روشنایی روز است و علائم حدود ۲ هفته پس از زمان گزش شروع می‌شود. اگر یک فرد بیش از یکبار به تب دنگ مبتلا شود، شدت بیماری افزایش می‌یابد

فرشیدی با اعلام اینکه استان‌های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، بوشهر، فارس، گیلان، مازندران و گلستان در معرض خطر گزش پشه آئدس هستند، گفت: هر نوع گزشی که در این استان‌ها توسط پشه اتفاق بیفتد می‌تواند گزش آئدس باشد. بنابراین از افرادی که در استان‌های آلوده زندگی می‌کنند درخواست دارم که در صورت علائمی مانند تب یا بدن‌درد به مراکز درمانی مراجعه کنند. مراکز درمانی استان‌های آلوده دارای کیت تشخیص تب دنگ هستند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره ورود کیت‌های تشخیص این بیماری اظهار کرد: با همکاری گمرک دستور ترخیص کیت‌های وارداتی تشخیص تب دنگ صادر شده است و طی چند روز آینده در مراکز درمانی توزیع می‌شود. 

آماده‌سازی کادر درمان

حسن واعظی، رئیس مرکز مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت گفت: حفاظت از انتقال بین بیماران، حفاظت از پرسنل پزشکی و مدیریت پسماند و فاضلاب از جمله محورهای اقدامات پیشگیرانه در بیمارستان‌هاست.

براساس اعلام وزارت بهداشت، واعظی از آماده‌سازی کادر درمان سرپایی و بستری برای تشخیص و درمان به هنگام بیماری‌های منتقله از پشه آئدس در صورت مواجهه با بیماری تب دنگی خبر داد.

رئیس مرکز مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت تاکید کرد: مراکز خط مقدم برای مقابله با این ویروس در بخش بیمارستانی اورژانس، تیم پزشکی، تیم آزمایشگاه و تیم اپیدمیولوژی هستند که در قالب تیم واکنش سریع باید توسط دانشگاه‌های مناطق پرخطر در آمادگی قرار داشته باشند.

به گفته واعظی، با توجه به این که کودکان زیر ۵ سال در صورت ابتلا نیاز به بستری در بیمارستان خواهند داشت، بنابراین هماهنگی متخصصان اطفال و فوق نوزادان در دانشگاه‌های علوم پزشکی الزامی است.

تولید واکسن داخلی

پرویز شایان، سرپرست مرکز مطالعات کنه و بیماری‌های منتقله از آن در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران در این رابطه به ایسنا گفت: محققان کشور برای تهیه واکسن تب دنگی یا تب استخوان‌شکن با استفاده از روش‌های بیوتکنولوژی فعالیت کردند که به‌زودی شاهد دستاوردهای حاصل از این تحقیقات خواهیم بود.

مسئول موسسه گروه پژوهشی انتقال سامانه‌های زیست مولکولی اظهار کرد: بیماری بدون علائم یا با علائم خفیف همراه است، از این‌رو شمار واقعی بیمارانی که به این ویروس آلوده می‌شوند، به‌ لحاظ آماری مخفی است.

به گفته شایان، تب دنگی درمان دارویی خاصی نداشته و در موارد خفیف با درمان حمایتی و ترکیبات ضد درد و در موارد شدید با مراقبت‌های بیمارستانی برای کاهش علائم اقدام می‌شود، هم‌چنین با مراقبت‌های فردی و اجتناب از نیش پشه به‌خصوص در طول روز و مراقبت‌های محیطی با کاهش مکان تکثیر پشه، خطر ابتلا به دنگی را می‌توان کاهش داد.

علت شیوع تب دنگی در جهان

رضا حیدری، جانشین ریاست پژوهشکده عالی طب دانشگاه علوم پزشکی آجا درباره تب دنگی اظهار کرد: امروزه با تغییرات آب و هوایی، گرم شدن کره‌ی زمین و فعالیت‌های انسانی مانند تخریب محیط زیست، پهنه‌جغرافیایی پراکنش پشه‌ ناقل این ویروس گسترش یافته و در نتیجه بیماری تب دنگی با فراوانی بیشتر و در مناطق گسترده‌تری از دنیا رخ می‌دهد.

راه‌های پیشگیری از تب دنگی 

به گفته جانشین ریاست پژوهشکده عالی طب دانشگاه علوم پزشکی آجا، نمونه‌هایی از زیستگاه‌های محل تکثیر پشه‌های آئدس شامل مخازن ذخیره آب سر باز (آب آشامیدنی خانگی، حمام و …)، ظروف پلاستیکی، بطری‌ها، زیرگلدانی‌ها، لاستیک‌های دور ریخته‌شده، چاله‌ها، مکان‌های ساختمان‌سازی، قایق و تجهیزاتی که محلی برای تجمع آب راکد هستند، همگی محل تخم‌ریزی پشه‌های آئدس هستند. 

حیدری بیان کرد: تعبیه سرپوش برای مخازن آب، تعویض حداقل یک بار در هفته(با هدف حذف تخم و لارو پشه) یا تخلیه آب جمع‌شده در زیرگلدانی‌ها در جلوگیری از ازدیاد جمعیت پشه‌ها بسیار کمک‌کننده هستند، راه پیشگیرانه تکمیلی دیگر، محافظت از خود در برابر نیش پشه با پوشاندن پوست در معرض گزش پشه است. استفاده از البسه‌ پوشیده دارای آستین بلند و نیز پارچه‌های بلند به ممانعت از گزیده شدن کمک شایانی می‌کند. نصب توری در پنجره و درب و دریچه‌های تهویه مطبوع، خطر ورود و مواجهه با پشه ناقل را به‌شدت کاهش می‌دهد.

علائم ابتلا به تب دنگی چیست؟

مشخصه تب دنگی، تب چند روزه‌ای است که با نشانه‌های دیگری مانند تهوع، استفراغ، بثورات پوستی، سردرد، درد پشت چشم، بدن درد و درد عضلانی، درد مفاصل و خونریزی زیرپوستی همراه می‌شود.

پشه مهاجم آئدس از ماه فروردین تا آبان فعالیت می‌‌‌کند که در طول روز فعال است و اوج فعالیت آن صبح و قبل از ظهر و هنگام غروب و با تاریک شدن هوا فعالیتش کمتر می‌شود.

با وجود اینکه میزان مرگ‌ومیر تب دنگی یک در هزار است، اما به دلیل اینکه این بیماری می‌تواند افراد زیادی را درگیر و تخت‌های بیمارستانی زیادی را اشغال کند، مشکل‌ساز است.

افراد با علائم شدید باید سریعاً به پزشک مراجعه کنند، پس از بهبود، ممکن است افراد برای چند هفته احساس خستگی کنند. اگر علائمی وجود داشته باشد، معمولاً ۴ تا ۱۰ روز پس از ابتلا شروع می‌شوند.