طی روزهای گذشته برای تعدادی از مشترکان شرکت آب و فاضلاب استان تهران پیامک «ذخیرهسازی آب» ارسال شد. این موضوع پیامدهای مختلفی در میان شهروندان در پی داشت که رسانهها و سایتهای خبری در خصوص اینکه چرا چنین پیامکی از سوی آبفای شهر تهران ارسال شده است گمانهزنیهای زیادی نمودند.
این در حالی است که وزارت نیرو اعلام کرده است که این پیامک ارتباطی به قطعی و نوبتبندی آب در تهران ندارد و ماجرا از این قرار است که همه ساختمانها براساس ابلاغیه مبحث ۱۶ قانون مقررات ملی ساختمان باید نسبت به تجهیز پمپ و مخزن اقدام نمایند.
آنچه بر اساس علم موجود مشخص است زمان زلزله های مهیب ( بزرگتر از ۷ ریشتر) در پهنه تهران بزرگ حدود ۱۵۸ می باشد و آخرین زلزله بزرگ آن سال ۱۸۳۰ میلادی یعنی حدود ۱۹۵ سال پیش رخ داده است. تاخیر در رخداد زلزله اصلا نشانه خوبی نیست این تاخیر به معنای زلزله بزرگتر و شدیدتر در برهه زمانی می باشد. یعنی اگر ۳۶ سال پیش (در محدوده دوره بازگشت ۱۵۸ سال) منتظر یک زلزله ۷/۱ می بایستی باشیم امروز با تاخیر ۳۶ ساله منتظر زلزله بالاتر و به مراتب مخربتر باید باشیم !
آنچه مسلم است و مطالعات دقیق ما از سی و اندی سال پیش تا امروز بخوبی نشان می دهد، تهران از نظر ساخت و ساز، تراکم انسانی، زیرساخت ها (آب، برق و گاز) بسیار زیاد تا حد انهدام کلی در برابر زلزله مطرح و محتمل آسیب پذیر می باشد.
از سوی دیگر ساختار و نظام مدیریت بحران زلزله کشور و مخصوصا شهر ۱۴ میلیونی تهران، علی رغم تلاشهای مفید و موثر در سالهای اخیر، کارآمدی و انسجام لازم و کافی برای رویارویی با چنین پدیده ای را تحت هیچ شرایطی متاسفانه دارا نمی باشد.
کمیته های مختلفی در کشور در حال حاضر مشغول تدوین برنامه های مدیریت زلزله می باشند که برخی موثرتر و برخی حقیقتا بسیار عقبتر موضوع را دنبال می نمایند. در خصوص زیر ساخت ها آنچه تا حال مشاهده کرده ایم، شرکت گاز تا حدودی جلوتر اما برق و آب بسیار ابتدایی به موضوع توجه داشته اند و عملا فاقد یک برنامه مدون و بروز می باشند که برای شهری با ابعاد تهران در زمان زلزله یک ابر فاجعه به حساب می آید.
حال در این راستا، ذخیره سازی آب برای هر فرد بصورت روزانه حداقل در حد ۲۴ لینر امری ضروری می باشد. نا گفته نماند تعبیه پمپ آب مفید ولی در زمان زلزله بر اساس گزارش های موجود ممکن است از چندین روز تا بلکه هفته ها عملا بدلیل نبود برق کار آرایی لازم را نداشته باشد.
آنچه متاسفانه در لابلای هیاهوی روزانه در ابر شهر تهران فراموش کرده ایم، زلزله است که هر روز در زیر پای ما در حال اضافه کردن توان خود می باشد. درست است آبفا عملکرد خیلی خوبی در امر زلزله نداشته است اما این توصیه خوب آنها را جدی بگیرید.
فریبرز ناطقی الهی