مجلسی: بدون FATF تجارت برای ایران ممکن نیست/فراموش نکنیم روسیه رقیب ایران در بازار گاز و نفت است/آمریکا حامی جدی بقای اسراییل است، ولی حامی ماجراجویی‌ - افق اقتصادی

اقتصادآنلاین – پرستو بهرامی راد: سیاست خارجی دولت سیزدهم با چالش‌های جدی روبرو شده است. از سوی روند جدیدی را طرح ریزی کرده بود که اجرایی شدن آن با شبهاتی همراه است.

در این خصوص اقتصادآنلاین با فریدون مجلسی، کارشناس مسائل بین‌الملل و دیپلمات سابق در مورد نگاه به شرق دولت سیزدهم گفت: اگر کسانی در داخل سیستم فکر می‌کنند با گردش به سمت  چین و روسیه می‌توانند در برابر غرب یک نیروی مبارز قابل توجهی بوجود بیاورند، چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. فکر هم نمی‌کنم سیاستگذاران آنقدر ساده‌اندیش باشند که چنین تصوری بکنند.

وی در ادامه توضیح داد: چین بزرگترین کشور بازرگانی جهان است. یعنی مجموع تجارت خارجی چین از اقتصاد آمریکا که بزرگترین اقتصاد جهان را دارد، بیشتر است. ایران در مبادلات بازرگانی که شاخص اصلی اهمیت روابط کشورها را تشکیل می‌دهد، یکی از مشتریان جز تلقی می‌شود. درست است که چین برای ایران بزرگترین مشتری و فروشنده محسوب می‌شود، ولی ایران برای چین مشتری مهمی نیست.

مجلسی اظهار داشت: مشتری مهم‌تر چین کشورهای ثروتمند عربی هستند که تجارت بسیار بیشتری با چین دارند. کشورهای دیگر مثل آمریکا، روسیه، ژاپن، کره و کشورهای همسایه چین ثروتمند هستند و با چین رابطه دارند. بزرگترین مشتریان چین در واقع سمت غرب قرار دارند و روابط بازرگانی چین توجه‌اش به سمت غرب است. روسیه هم به دلیل همسایگی بزرگ نزدیکی به چین به خصوص دور شدن از بازارهای اروپا و تحریم ها وابستگی بیشتری به اقتصاد چین پیدا کرده است. وگرنه کل اقتصاد روسیه هم درست است در مقایسه با چین یک درصد اقتصاد جهان را تشکیل می‌دهد که خیلی مهم نیست. نکته دیگر اینکه در دوران کمونیستی همیشه بین شوروی و چین رقابت وجود داش، اما آن دوران سپری شده است.

در ادامه این دیپلمات سابق گفت: رقابت روسیه با اروپا نیز کاملاً جبهه داخلی اروپایی را دارد. اروپا همیشه بیم عظمت پیدا کردن اقتصاد روسیه را دارد که هم متکی به انرژی است و هم متکی به دانش فنی و نیروی انسانی. متاسفانه سیاست‌های توسعه طلبانه و تجاوزکارانه روسیه این کشور را از توسعه باز داشته است.

در مورد نظر روسیه و چین در خصوص ایران مجلسی گفت: اما در نظر روسیه و چین ایران اهمیت اقتصادی ندارد، به خصوص روسیه. روسیه رقیب ایران در بازار گاز و نفت است و کل بازرگانی خارجی ایران با روسیه به دو درصد بازرگانی خارجی ایران هم نمی‌رسد. از نظر سیاسی هم روسیه متحد قدیمی و بزرگ اسراییل است و براش اسراییل مهم است.  روابط بازرگانی، اقتصادی و سیاسی و روابط نزدیک آقای پوتین با نخست وزیر اسراییل بدون شک در روابط ایران و روسیه تاثیر دارد.

در ادامه تصریح کرد: مسائل در دنیا اینگونه نیست که ما یک کمپ شرق و یک کمپ غرب داشته باشیم. همچنین اینگونه نیست که ایران بتواند با  سیاست بین‌المللی بسیار متزلزلی که دارد سمتی را تشکیل بدهد و با پیوستن به آن دیگران را بترساند و دیگران هم بخواهند ایران را جذب بکنند.

مجلسی گفت: سازمان شانگهای یک مقدار جنبه امنیتی دارد، ولی بیشتر جنبه تجارتی و بازرگانی دارد. ایران عضو آنجا شده ولی تجارت کردن مستلزم پذیرفتن دستورالعمل‌های FATF است که به تصویب مجلس هم رسیده و هیچ کس هم نمی‌داند کجا گیر کرده است. همه هم می‌گویند این لازم است و ایران باید ثابت کند که نقل و انتقال بانکیش برای قاچاق، فحشا، تروریسم و مواد مخدر استفاده نمی‌شود. من تعجب می‌کنم چه کسانی هستند که با چنین پروتکل‌هایی مخالفت می‌کنند و نمی‌خواهند ایران وارد عرصه بین المللی بشود.

وی خاطرنشان کرد: ایران باید تلاش بکند با پذیرفتن اصول روابط بین‌الملل تحریم‌ها را از سر خود باز کند. ایران یک نوع سیاست تک بعدی و انحصاری را در جهان تعقیب می‌کند که مورد قبول جهان نیست. ما باید دنبال توسعه اقتصادی و تجارت بین‌الملل و روابط سیاسی با جهان باشیم، نه بلندپروازی‌های بی نتیجه.

مجلسی در مورد حمایت ایران از قطعنامه سازمان ملل در خصوص آتش‌بس در غزه گفت: ایران یک اقدام مهمی کرده که از قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل که هفته پیش صادر شد و طرفین را به آتش بس دعوت کرده بود، حمایت کرد. در آن قطعنامه تشکیل دو دولت موازی اسراییل و فلسطین توصیه شده و ایران برای اولین بار همچین مطلبی را تایید کرده و ادامه این سیاست می‌تواند امید بخش باشد.

در ادامه توضیح داد: اصولاً آمریکا هم از هزینه‌هایی که دوستی اسراییل برایش ایجاد می‌کند، خسته است.

آمریکا ضمن اینکه حامی جدی بقای اسراییل است، ولی حامی ماجراجویی‌های اسراییل نیست. آمریکا هم می‌خواهد با آرامش در منطقه شکل گیرد. همچنین با کشورهای مهمتر منطقه که مهمتر از اسراییل هستند، ارتباط داشته باشد. حجم ثروت و مبادلات بازرگانی نشان می‌دهد کشورهای عربی از جمله جزیره عربستان، کویت، قطر، سلطنت عمان و امارات متحده که به تدریج عراق هم به آنها افزوده خواهد شد، اهمیت بازرگانی بیشتری برای آمریکا دارند.

مجلسی گفت: از این رو آمریکا خواهان این است که این جنگ هر چه سریع‌تر و  آبرومندانه خاتمه پیدا کند. همچنین ایران هم با اینکه یک کشور فقیر و عقب مانده‌ای شده، ولی به هر حال کشوری بالقوه ثروتمند است. ثروتمندتر از بسیاری از کشورهای منطقه است، زیرا منابعش منحصر به نفت و گاز نیست که مجموع‌اش در جهان نمره یک است. اهمیت نیروی انسانی ایران و نیاز بزرگ بازسازی ایران به سرمایه‌های خارجی، می‌تواند ایران را به بازار جذابی برای همه تبدیل کند. یعنی زمینه برای دعوت ایران به خانواده بین‌المللی بسیار فراهم است. ولی مشکل این است که بعضی از تعصبات داخلی اجازه نمی‌دهد که مردم ایران در آرامش و آسایش زندگی کنند.