به گزارش اکوایران، از کل رشد ۴۱ درصدی پایه پولی در مرداد سال ۱۴۰۲ بیش از ۸ واحد درصد آن ناشی از اجرای عملیات سیاست پولی بوده است. به همین ترتیب مشاهده می‌شود سیاست پولی در ترازنامه بانک مرکزی انعکاس یافته و حدود ۱۴ درصد آن را در نیمه تابستان از آن خود کرده است. […]
به گزارش اکوایران، از کل رشد ۴۱ درصدی پایه پولی در مرداد سال ۱۴۰۲ بیش از ۸ واحد درصد آن ناشی از اجرای عملیات سیاست پولی بوده است. به همین ترتیب مشاهده می‌شود سیاست پولی در ترازنامه بانک مرکزی انعکاس یافته و حدود ۱۴ درصد آن را در نیمه تابستان از آن خود کرده است.
دارایی‌های بانک مرکزی یا اصطلاحا هسته اصلی تورم ساز بانک مرکزی که با عنوان پایه پولی نیز شناخته می‌شود، یکی از اصلی‌ترین عوامل شکل‌دهنده به حجم نقدینگی در جریان اقتصاد است که رشد آن در بلندمدت عمدتا به تورم منجر می‌شود.
تغییرات پایه پولی در مرداد ماه ۱۴۰۲
بررسی‌ها نشان می‌دهد حجم پایه پولی در نیمه تابستان ۱۴۰۲ حدود ۹۵۲ هزار میلیارد تومان به ثبت رسیده است درحالیکه در مقطع مشابهی از سال ۱۴۰۱ حجم پایه پولی حدود ۶۷۲ هزار میلیارد تومان اعلام شده بود. به عبارت دیگر از مرداد ۱۴۰۱ تا مرداد ۱۴۰۲ مجموعا پایه پولی حدود ۴۱.۶ درصد رشد کرده که معادل حدودا ۲۷۹ همت چاپ پول طی یکسال است.
به طور کلی پایه پولی از ۴ جزء اصلی تشکیل شده است که با توجه به گزارش منتشر شده از بانک مرکزی، جزء اول و دوم پایه پولی یا به عبارتی، خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی و بدهی دولت به بانک مرکزی، هردو در مقایسه با مرداد ۱۴۰۱ کاهش داشته‌اند و پایه پولی را نیز به سهم خود دچار کاهش کرده‌اند. این درحالیست که میزان بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی که سومین جزء از پایه پولی است، چنان افزایش یافته که در مجموع، پایه پولی را بزگتر از قبل کرده است.
برخی از کارشناسان عنوان می‌کنند کاهش بدهی دولت به بانک مرکزی نه لزوما ناشی از مدیریت بیشتر بدهی‌های دولت، بلکه عمدتا تحت تاثیر استقراض بیشتر دولت از بانک‌ها به جای بانک مرکزی بوده که خود را به شکل اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی و سهم رشد بسیار بالای بدهی بانکی به بانک مرکزی نمایان کرده است.
آخرین جزء از پایه پولی که محل اصلی بحث این گزارش است، خالص سایر اقلام بانک مرکزی شناخته می‌شود که یکی از اصلی‌ترین زیرمجموعه‌های آن، مانده اجرای عملیات سیاست پولی است. بانک مرکزی با ابزارهای متفاوتی مانند نرخ بهره، بازار باز، فروش اوراق، اعتبارگیری قاعده‌مند و … می‌تواند سیاست پولی مد نظر خود را در اقتصاد پیاده سازی کند.
انعکاس سیاست پولی مرداد ۱۴۰۲ در پایه پولی
به‌طور کلی با اجرای سیاست پولی انبساطی همواره مبلغی تحت عنوان مانده اجرای سیاست پولی نزد بانک‌ها و عوامل اقتصادی باقی می‌ماند و از آنجایی که همه اقلام دارایی‌های بانک مرکزی، به پایه پولی افزوده می‌شوند، می‌تواند پایه پولی را متورم‌تر از گذشته کند. در مقابل سیاست پولی انقباضی باعث جمع شدن پول از دست مردم شده و نقشی کاهنده در تغییرات پایه پولی ایفا می‌کند.
آمارها حاکی از آن است که در مرداد ۱۴۰۲ بیش از ۱۴ درصد کل پایه پولی، تحت اثر مانده اجرای سیاست پولی تشکیل شده است. این درحالیست که در مرداد ۱۴۰۱ سهم این بخش از کل پایه پولی حدود ۱۱.۷ درصد اعلام شده بود. به عبارت دیگر نقش مانده عملیات سیاست پولی در پایه پولی در مقایسه با مقطع مشابه در ۱۴۰۱ افزایش یافته و در کل، ۸.۳ درصد از کل رشد ۴۱.۶ درصدی پایه پولی ناشی از رشد همین بخش بوده است.
از آمارهای مذکور می‌توان نتیجه گرفت که سیاست پولی بانک مرکزی در مرداد ماه ۱۴۰۲ نسبت به ماه مشابه از ۱۴۰۱ انبساطی‌تر بوده است.
