سهم دانشگاهیان از بیکاری و اشتغال کشور - افق اقتصادی

به گزارش اکوایران، فارغ التحصیلان آموزش عالی که ۱۵ ساله و بیشتر هستند،‌در رده شاغلان طبقه بندی می شوند. بنابراین به کارگیری این افراد در مشاغل مرتبط منجر به توسعه کارها شده و در برنامه هفتم توسعه نیز یکی از اهداف مهم به شمار می رود.

بررسی داده های بیکاری مرکز آمار ایران نشان می دهد در دوره پیش از شیوع کرونا سهم جمعیت بیکار فارغ التحصیل آموزش عالی از کل بیکاران به ۴۳.۸ درصد رسیده است. این بدان معناست که از هر ۱۰۰ فرد بیکار، بیش از ۴۳ نفر فارغ التحصیل آموزش عالی بوده اند. با شیوع کرونا این نرخ کمتر شده است و و تا ابتدای سال ۱۴۰۰ به سطوح قبل خود بازنگشته است.

باآغاز سال ۱۴۰۰ انطباق افراد در سن کار با قرنطینه و شیوع کرونا بیشتر شده و همزمان با ورود مجدد افراد به بازار کار تعداد بیکاران فارغ التحصیل دانشگاهی نیز افزایش یافته است.

بررسی آمار سهم اشتغال دانشگاهیان فارغ التحصیل نشان می دهد که از ابتدای سال ۹۷، از هر ۱۰۰ فرد شاغل در بازار کار، بالغ بر ۲۳ نفر فارغ التحصیل آموزش عالی بوده اند. فارغ التحصیلا آموزش عالی در سن کار پس از شیوع کرونا به سرعت خود را با شرایط بازار کار وفق داده اند. بررسی ها نشان می دهد در دوره شیوع کرونا سهم اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی افزایش یافته است. البته سرعت این افزایش کمتر بوده است. 

پس از سال ۱۴۰۰ نیز به دنبال بهبود شرایط بازار کار و کنترل بیماری کرونا،‌روند افزایشی اشتغال دانشگاهیان ادامه یافته و در پاییز امسال به بالاترین سطح خود در دوره ۶ ساله بررسی شده رسیده است. در ادامه سهم اشتغال و بیکاری دانشگاهیان از سال ۹۷ تا پاییز ۱۴۰۲ بررسی شده است.  

مفاهیم بازار نیروی کار

در تعاریف مرکز آمار بیکار به فردی اطلاق می گردد که ۱۵ ساله و بیشتر باشد و توان و تمایل به کار کردن داشته باشد. بر این اساس افرادی که از جست و جوی شغلی ناامید شده و دیگر به دنبال کار نباشند، بیکار نبوده و در آمار بیکاری منعکس نمی گردند. در میان بیکاران گروهی فارغ التحصیل آموزش عالی بوده و مدرک دانشگاهی دارند. از تقسیم جمعیت بیکار در سن کار فارغ التحصیل آموزش عالی به کل بیکاران در سن کار، « سهم جمعیت بیکار ۱۵ ساله و بیشتر دانشگاهی» حاصل می شود.

همچنین «سهم جمعیت شاغل ۱۵ ساله و بیشتر فارغ التحصیل آموزش عالی» نشان می دهد که از میان شاغلان در سن کار چند نفر فارغ التحصیل مراکز آموزش عالی هستند. بنابر تعاریف مرکز آمار شاغل فردی است که ۱۵ سال و بیشتر داشته و بالغ بر ۴۴ ساعت و بیشتر در هفته مرجع مشغول کار بوده است.

در این گزارش سهم دانشگاهیان از جمعیت شاغل و بیکار در سال های ۹۷ تا پاییز ۱۴۰۲ بررسی شده است. دانشگاهیان در رده افراد ماهر قرار گرفته و اشتغال آن ها در جامعه دارای اهمیت است. افزون بر آن اشتغال این گروه به توسعه مشاغل کمک کرده و یکی از اهداف برنامه ی توسعه هفتم محسوب می شود. باید توجه داشت که هدف از این گزارش بررسی اشتغال و بیکاری دانشجویانی است که تحصیل خود را به اتمام رسانده اند و مدرک دانشگاهی دارند.

رکورد بیکاران دانشگاهی در دستان تابستان ۹۸

 بررسی داده های منتشر شده توسط مرکز آمار ایران حاکی از آن است که در بهار ۹۷ از هر ۱۰۰ فارغ التحصیل آموزش عالی‌، بالغ بر ۳۶ نفر بیکار مانده اند. این سهم در تابستان ۹۸ به ۴۳.۸ درصد رسیده که بالاترین مقدار ثبت شده در ۶ سال بررسی شده محسوب می شود.

بررسی ها حاکی از آن است که سهم بیکاری دانشگاهیان با گذشت تابستان ۹۸ کاهش یافته و سرانجام در بهار ۹۹ به کمترین مقدار خود رسیده است. به بیان دقیق تر سهم دانشگاهیان بیکار در بهار سال ۹۹، حدود ۳۶ درصد بوده است. این بدان معنا است که از مجموع افراد بیکار ۱۵ ساله و بیشتر، ۳۶ درصد فارغ التحصیل آموزش عالی بوده اند.

باید توجه داشت که کاهش تعداد بیکاران دانشگاهی در این دوران به دلیل افزایش اشتغال آن ها  نیست. بلکه بخشی از آن به دلیل شیوع کرونا اتفاق افتاده است. به بیان بهتر در سال ۹۹ به دلیل شیوع کرونا عده ای تصمیم به خروج از بازار کار گرفته اند. در نتیجه تعداد بیکاران و شاغلان تحصیل کرده نیز ریزشی را تجربه کرده است.

بازگشت بیکاری دانشگاهیان به سطوح ۴۰ درصدی

از تابستان ۹۹ باردیگر تعداد بیکاران دانشگاهی افزایش یافت و سهم آن ها به ۴۰.۷ درصد بازگشت. نوسانات نرخ بیکاری از نیمه سال ۹۹ تا پایان پاییز جاری در محدوده ۳۷.۲ تا ۴۲.۸ درصد قرار داشته است. با بهبود شرایط کرونا و کاهش قرنطینه ها، بازگشت دانشگاهیان به بازار کار بیشتر شده و بیکاری آن ها نیز به محدوده بیش از ۴۰ درصدی بازگشته است. به بیان دیگر از اواسط سال ۱۴۰۰ شرایط بازار کار با شرایط کرونایی منطبق شد و نیروی کار ماهر بار دیگر به بازار کار بازگشته است.

داده های منتشر شده توسط مرکز آمار حاکی از آن است که در بهار امسال نرخ بیکاری دانشگاهیان به ۴۰.۸ درصد رسیده و در تابستان بر پله ۴۲.۸ درصدی قرار گرفته است. این نرخ در پاییز امسال نیز در همان سطح باقی مانده است. اما اشتغال دانشگاهیان در این ایام چگونه بوده است.

اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی در پاییز امسال به بالاترین سطح رسید

بررسی داده های شاغلان فارغ التحصیل آموزش عالی از سال ۹۷ تا کنون بیانگر آن است که روند اشتغال دانشگاهیان فارغ التحصیل، به عنوان نیروی کار دارای مهارت  از ابتدای سال ۹۷ تا کنون صعودی بوده است. به بیان ساده تر تعداد دانشگاهیان شاغل هر ساله در بازار کار ایران افزایش یافته است.

داده های مرکز آمار ایران نشان م یدهد در سال ۹۷ از هر ۱۰۰ فرد شاغل در سن کار، بالغ بر ۲۳ نفر دارای تحصیلات دانشگاهی بوده اند. این رقم کمترین سهم اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی از سال ۹۷ تا پایان پاییز سال جاری بوده است.

در بهار ۹۹ همزمان با شیوع کرونا سهم شاغلان فارغ التحصیل آموزش عالی نیز بالا رفت و به ۲۵.۲ درصد رسیده است. این رقم در تابستان همان سال به ۲۴.۴ درصد رسیده و در مقایسه با تابستان ۹۸ کمتر شده است.

از پاییز سال ۹۹ بار دیگر تعداد شاغلان فارغ التحصیل آموزش عالی ۱۵ ساله و بیشتر افزایش یافت و در نهایت در پاییز سال جاری به ۲۷.۵ درصد رسیده است. این بدان معناست که در پاییز امسال از هر ۱۰۰ فرد شاغل در سن کار، ۲۷.۵ نفر فارغ التحصیل آموزش عالی بوده اند. این عدد بالاترین سطح اشتغال فارغ التحصیلان  دانشگاهی در دوره ۶ ساله بررسی شده محسوب می شود.

بررسی داده های مرکز آمار نشان می دهد که نیروی کار فارغ التحصیل آموزش عالی با شیوع کرونا به سرعت خود را با شرایط موجود وفق داده و بنابراین تعداد آن ها در بازار کار پس از گذشت دو فصل از شیوع کرونا رو به افزایش رفته است.