اکوایران: در عملیات بازار باز که بیستویکم خرداد ماه انجام شد، ۲۳ بانک مجموعا متقاضی ۲۰۸ هزار میلیارد تومان اعتبار بودند و بانک مرکزی با کل درخواست آنها موافقت کرد. ارزش اعتبارگیری قاعدهمند نیز نسبت به عملیات بازار باز قبل کاهش یافته و به کمتر از ۵۰۰ میلیارد تومان رسید.
به گزارش اکوایران، یکی از ابزارهای پولی بانک مرکزی برای ساماندهی نیاز مالی بانکها، اجرای عملیات بازار باز است. در این عملیات، بانکها اعتبار موردنیاز خود را با قراردادن اوراق به عنوان وثیقه نزد بانک مرکزی، از این نهاد دریافت میکنند. ابتدا بانکها مبالغ موردنیاز خود را اعلام کرده و سپس بانک مرکزی مشخص میکند که بانکها اعتبار دریافت شده را در چه سررسیدی و با چه نرخ سودی باز میگردانند. گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که در عملیات بازار باز ۲۱ خرداد ماه، تقریبا ۲۰۸ همت از سوی ۲۳ بانک درخواست شده و تمامی این مبالغ در ازای دریافت وثیقه به آنها اعطا شده است.
همچنین، حجم اعتبارگیری قاعدهمند بانکها در ۸ روز منتهی به ۲۱ خرداد ماه به ۴۷۰ میلیارد تومان رسیده و نسبت به هفته قبل تقریبا ۵۰ درصد کاهش داشته است.
تزریق اعتبار ۲۰۸ همتی بانک مرکزی به بانکها
سیاستگذار پولی میتواند برای تحریک تقاضا و پاسخ به کمبود منابع مالی در میان بانکها، منابعی مالی در ازای گرو گرفتن اوراق بهادار (با نام ریپو اوراق نیز شناخته میشود) در اختیار بانکهای متقاضی قرار دهد. معکوس این عملیات نیز قابل تصور است که در برخی مقاطع در ایران به اجرا درآمده است که طی آن بانک مرکزی اقدام به فروش موقت اوراق بهادار خود به شبکه بانکی میکند (ریپو معکوس) و در ازای آن از بانکها منابع مالی استقراض میکند.
آخرین گزارش بانک مرکزی حاکی از آن است که در حراج ۲۱ خرداد ماه، ۲۳ بانک متقاضی دریافت اعتبار به ارزش ۲۰۸ هزار و ۸۶۰ میلیارد تومان از بانک مرکزی بودهاند. مانند سایر استقراضها، این اعتبارگیری نیز نیازمند وثیقه است و نرخ سودی دارد که بانک مرکزی آن را مشخص میکند. سررسید حراج قبلی ۶ روزه بود و همین سررسید برای حراج جدید تعیین شد. نرخ سود نیز ۲۳ درصد و مانند دورههای قبل تعیین شده است. بانک مرکزی در ازای دریافت وثیقه بانکها با درخواست ارسال شده از سوی آنها موافقت کرده و ۲۰۸.۸۶ همت اعتبار به این نهادها تزریق کرده است.
ارزش توافق بازخرید سررسید شده نیز به ۲۱۲.۰۴ هزار میلیارد تومان رسیده است. بر این اساس، همچنان ۳.۱۸ هزار میلیارد تومان از اعتبار بانکها برای پرداخت به بانک مرکزی باقی مانده است.
کاهش ۴۹ درصدی اعتبارگیری قاعدهمند بانکها
اعتبارگیری قاعدهمند نیز یکی از دیگر از ابزارهای بانک مرکزی برای مدیریت عملکرد بین بانکهاست. نرخ بهره این روش استقراض معادل ۲۴ درصد درحال حاضر تعیین شده و قرارداد آن نیز در پایان ۲۴ تا ۴۸ ساعت منقضی میشود و اصل پول به همراه بهره آن باید به بانک مرکزی بازگردد.
گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که در ۸ روز منتهی به ۲۱ خرداد ماه، یک بانک یا موسسه اعتباری غیربانکی به مبلغ ۵ هزار و ۷۶۰ میلیارد تومان اقدام به اعتبارگیری قاعدهمند از بانک مرکزی کرده است. این رقم در حراج قبلی ۹۳۰ میلیارد تومان بوده بنابراین اعتبارگیری قاعدهمند بانکها در حراج آخر ۴۹ درصد کاهش یافته است. همچنین، بازپرداخت اعتبارات قبلی سررسید شده نیز به ۴۷۰ میلیارد تومان رسیده است.