اقتصاد آنلاین-محمد بیات؛ آنتونی بلیکن وزیر خارجه آمریکا برای سومین بار پس از عملیات «هفتم اکتبر» راهی منطقه خاورمیانه شده است. وی در جریان سفر مجدد به غرب آسیا به اسرائیل، اردن، قبرس، عراق و نهایتاً به ترکیه سفر کرد. هم‌زمان با تشدید سیاست «دیپلماسی پنهان» دیپلمات‌های دولت بایدن، ویلیام برنز رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا نیز با سفر به منطقه غرب آسیا به دیدار با مقامات سیاسی- اطلاعاتی اسرائیل، مصر، اردن، قطر و امارات عربی متحده با هدف رایزنی در خصوص آخرین تحولات نوار غزه است. مقامات سیاسی- امنیتی آمریکا در خاورمیانه ضمن اعلام حمایت از اقدامات تهاجمی ارتش اسرائیل در نوار غزه و ارسال پیام بازدارنده به محور مقاومت، بر روی طرح آتش‌بس، ارسال کمک‌های بشردوستانه و آینده سیاسی غزه بدون مشارکت جنبش اسلامی حماس با کشورهای عرب منطقه به بحث و رایزتی پرداختند. در ادامه این گزارش- تحلیلی سعی خواهیم کرد تا نگاهی به اهداف سفر منطقه‌ای وزیر خارجه و رئیس سازمان سیا به منطقه غرب آسیا داشته باشیم.
رایزنی آنتونی بلیکن و هاکان فیدان درباره آخرین تحولات جاری در نوار غزه
برخلاف شعارهای مقامات ارشد دولت بایدن همچون آنتونی بلیکن و ویلیام برنز مبنی بر نگاه یکسان به متحدان آمریکا در منطقه غرب آسیا اما در میدان عمل ناوها، جنگنده‌ها، پهپادهای جاسوسی، مستشاران نظامی و زیردریایی اتمی آمریکا و سایر دولت‌های غربی برای حمایت از تجاوز ارتش اسرائیل در آب‌های شرق مدیترانه، خلیج عدن، دریای عمان و خلیج فارس مستقر شدند. واشنگتن و پاریس با ارسال پیغام‌های متعدد به تهران و محور مقاومت نسبت به گشوده شدن جبهه جدید نبرد در «شمال» سرزمین‌های اشغالی هشدار دادند. این موضوع در سخنرانی «سوم نوامبر» سید حسن نصرالله نیز بازتاب یافت. پایتخت کشورهای اروپایی و ایالات متحده آمریکا در حالی مقاومت را دعوت به خویشتن‌داری می‌کنند که به صورت مستمر در حال تقویت زرادخانه ارتش و ارائه کمک‌های اطلاعاتی- مستشاری به تل‌آویو هستند. در ادبیات مقامات غربی، اعزام ناوهای هواپیمابر به منطقه ایندوپاسفیک ارسال پیام «بازدارندگی» به مقاومت اعلام می‌شود؛ اما در عمل تداوم این سیاست به معنای حمایت از تجاوز زمینی رژیم صهیونیستی به غزه و تایید کشتار گسترده فلسطینی‌ها است. «چک سفید» واشنگتن- بروکسل به تل‌آویو سبب کاهش انگیزه دولت اسرائیل برای آتش بس و پایان تجاوز نظامی به نوار غزه شده است.
ویلیام برنز در سفر به غرب آسیا به دنبال ابتکاری در جهت آتش‌بس، آزادی اسرا و آینده باریکه غزه است
با آنکه سرخط بسیاری رسانه‌ها و اندیشکده‌های منطقه‌ای- بین‌المللی متمرکز بر مسئله آتش‌بس و آزادی اسرای اسرائیلی است اما به نظر می‌رسد وزیر خارجه و رئیس سرویس اطلاعاتی آمریکا طرحی بزرگ‌تر را برای تغییر وضعیت سیاسی- امنیتی نوار غزه دنبال می‌کنند. براساس برخی اخبار تایید نشده ظاهراً آنتونی بلیکن با همراهی سایر کشورهای عربی و تشکیلات خودگردان فلسطین به دنبال کنار گذاشتن حماس از اداره سیاسی نوار غزه و ایجا سازوکاری جدید است که هیچ ارتباطی با شبکه محور مقاومت و جریان اخوان المسلمین نداشته باشد. با توجه به وضعیت ۱.۳ میلیون آواره در جنوب نوار غزه، حنی این احتمال وجود دارد که با فشار سیاسی دول اروپایی و حمایت مالی برخی شیخ‌نشین‌های حاشیه خلیج‌فارس بخشی از مردم غزه به صحرای سینا در مصر منتقل شوند. احتمالاً یکی از ماموریت‌های اصلی برنز در سفر به کشورهای خاورمیانه عربی فراهم کردن مقدمات این طرحی ضدفلسطینی است. کارشناسان معتقدند تغییر وضعیت کنونی باریکه غزه می‌تواند مقدمه‌ای برای از بین رفتن طرح «دو دولت» یا اشغال دائمی این منطقه از سوی رژیم صهیونیستی باشد. دولت اسرائیل در حالی به دنبال از بین بردن زیرساخت‌های نظامی- سیاسی حماس در غزه است که از بین رفتن این جنبش و ایده اخوان‌المسلمین در غزه «غیر ممکن» است. برهمین اساس بسیاری از کارشناسان معتقدند حتی اگر تل‌آویو در ظاهر حماس را از قدرت کنار بزند اما هسته‌های خفته این گروه در کوتاه مدت بار دیگر فعال شده و بار دیگر برای کسب قدرت سیاسی در این منطقه (حتی با نامی متفاوت) اقدام خواهد کرد.
با افزایش آمار شهدای باریکه غزه از مرز ۱۰ هزار نفر، خیابان‌های ایالت‌های بزرگ آمریکا مملو از جمعیت معترضانی است که نسبت به سیاست‌های دوگانه دولت بایدن و نسل‌کشی صهیونیست‌ها در باریکه غزه خشمگین هستند. بمباران گسترده ساختمان‌های مسکونی، بیمارستان‌ها، مدارس و… سبب شده است تا جمعیت‌های اسلامی و آزادگان سراسر جهان انگشت اتهام را به سوی بایدن و سیاست‌های حمایتی وی از نتانیاهو نشانه بروند. در چنین شرایطی بسیاری کارشناسان معتقدند که اگر دموکرات‌ها نتوانند با اعمال فشار بر کابینه جنگ اسرائیل زمینه آتش‌بس و پایان جنگ در نوار غزه را فراهم کنند؛ از الان باید خود را بازنده کارزار انتخابات ۲۰۲۴ بدانند. در چنین شرایطی کاخ سفید امیدوار است با دنبال کردن کانال‌های دیپلماتیک- امنیتی بتواند ضمن متقاعد کردن نتانیاهو برای توقف عملیات نظامی، زمینه تبادل اسرا و تغییر وضعیت سیاسی نوار غزه را فراهم آورد.
حملات گسترده اسرائیل علیه نوار غزه سبب افزایش فشار اسلام‌گرایان و چپ‌ها به دولت بایدن شده است
به گزارش «تایمز اسرائیل» ارتش رژیم صهیونیستی در یک هفته اخیر اقدام به پیش‌روی تدریجی در شرق، شمال‌شرق و جنوب شرق باریکه غزه کرده است. علی‌رغم تلفات بالای ارتش اسرائیل در جریان عملیات زمینی در غزه به نظر می‌رسد صهیونیست‌ها قصد دارند تا با پاکسازی گسترده شمال غزه، وضعیت ژئوپلیتیکی در این منطقه را تغییر دهند. کشتار وسیع مردم بومی و کوچ اجباری اهالی شمال غزه می‌تواند مقدمه انفجار کشورهای خاورمیانه و زلزله سیاسی در دولت‌های غربی باشد. در چنین شرایطی آنتونی بلیکن و ویلیام برنز در سفر به خاورمیانه به دنبال یافتن راه‌حلی برای توقف (موقت) جنگ و آزادی گروگان‌های اسرائیلی هستند. اگر واشنگتن در این مسیر همچنان به حقوق پایه‌ای مردم فلسطین بی‌توجه باشد، نمی‌توان امید زیادی به تحرکات دیپلماتیک آمریکایی‌ها داشت.
