بازار؛ گروه راه و مسکن: اگر محاسبه هر لیتر سوخت هواپیما که گفته می شود معادل ۲۳ هزار تومان ارزش دارد درست و دقیق باشد این تحلیل به درستی نشان خواهد داد که ایرلاین های داخلی سالانه معادل ۳۷ هزار میلیارد تومان یارانه سوخت میگیرند.
آمارهای مصرف فرآوردههای نفتی انرژیزا نشان می دهد که میزان مصرف روزانه سوخت هواپیما در ایران روزانه بین چهار الی پنج میلیون لیتر است و اگر به آمارهای مصرف فراورده های انرژی زا در سال های ۸۵ تا ۹۷ دقت کنیم و آنرا بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که از سال ۹۰ که روزانه مصرف بنزین( نفت جت) از ۳.۷ میلیون لیتر به ۵.۲ میلیون لیتر در سال ۹۶ رسیده است.
قیمت سوخت جت در بورس انرژی لیتری ۶۰۰ تومان است یعنی به ازای مصرف هر لیتر سوخت جت، شرکتهای هواپیمایی ایرانی حدود ۲۲ هزار ۴۰۰ تومان یارانه انرژی میگیرند که سالانه رقمی معادل ۳۷ هزار میلیارد تومان است
در حال حاضر قیمت سوخت جت در بورس انرژی لیتری ۶۰۰ تومان است یعنی به ازای مصرف هر لیتر سوخت جت، شرکتهای هواپیمایی ایرانی حدود ۲۲ هزار ۴۰۰ تومان یارانه انرژی میگیرند که سالانه رقمی معادل ۳۷ هزار میلیارد تومان است.
اما سید رضا موسوی رئیس انجمن شرکتهای هواپیمایی در اظهاراتی عجیب برای توجیه ضرورت گران شدن قیمت بلیت هواپیما می گوید: جذابیتی که صنعت هواپیمایی دارد برای مردم این است که خیلی سریعتر میرسند، الآن با این فشار آوردن به قیمت بلیت، فشار غیرقانونی به قیمت وارد میکنیم، خیلی از مردمی که تا الآن با ماشین و قطار و اتوبوس مسافرت میکردند به سمت هواپیما می روند و این ایجاد تقاضای کاذب است.
اگر چه این بزرگ نمایی و توجیه ایرلاین ها از تاثیر نرخ سوخت بر بلیت هواپیما مدتها است که مطرح و اعلام می شود و وزارت راه و شهرسازی نیز اخیرا در واکنش به این اظهارات جوابیه ای را تهیه و منتشر کرد اما سوال این است که این بی عدالتی یارانه انرژی به هواپیما تا چه زمانی ادامه خواهد یافت.
ایرلاین ها و انجمن شرکتهای هواپیمایی معتقد هستند که قیمت تمامشده برای هر ساعت صندلی با احتساب نرخ سوخت یارانهای است که ارائه میشود و اگر نرخ سوخت تغییر کند، نرخ قیمت بلیت هم بهتبع آن تغییر خواهد کرد
ایرلاین ها و انجمن شرکتهای هواپیمایی معتقد هستند که قیمت تمامشده برای هر ساعت صندلی با احتساب نرخ سوخت یارانهای است که ارائه میشود و اگر نرخ سوخت تغییر کند، نرخ قیمت بلیت هم بهتبع آن تغییر خواهد کرد. پس اگر یارانهای از سوی دولت داده میشود، در واقع به مردم داده شده نه به شرکتهای هواپیمایی.
اخیرا نیز مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی گفته است که برای اینکه شرکت هواپیمایی سر پا باشند باید درآمد آنها با هزینههای آنها تطبیق داشته باشد و ادامه فعالیت با زیان زیاد، یک بنگاه اقتصادی را دچار ورشکستگی میکند، کما اینکه برخی از شرکتهای هواپیمایی دارای زیان زیادی هستند و در یک سال گذشته که قیمتها تغییر نکرده بود تمام پروازهای داخلی از سوی شرکتهای هواپیمایی با زیان انجام شد.
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی: این اطمینان وجود ندارد که دولت در ازای آزاد کردن نرخ سوخت، اجازه دهد که نرخ بلیت هم آزاد شود. اگر واقعا این موضوع تحقق پیدا کند، شرکتها مخالفتی نخواهند داشت
او در پاسخ به این پرسش که آیا اختصاص یارانه سوخت توجیه منطقی دارد و چرا پیشنهاد آزادسازی نرخ بلیت هواپیما و سوخت داده نمیشود، گفت: این اطمینان وجود ندارد که دولت در ازای آزاد کردن نرخ سوخت، اجازه دهد که نرخ بلیت هم آزاد شود. اگر واقعا این موضوع تحقق پیدا کند، شرکتها مخالفتی نخواهند داشت؛ اما این نگرانی وجود دارد که دولت نرخ سوخت را آزاد کند اما نرخ بلیت براساس قانون آزادسازی نشود و در آن صورت بنگاه اقتصادی دچار مشکل میشود.
اما نمایندگان مجلس که همواره از مشتریان همیشگی خرید بلیت هواپیما هستند و به تبع نسبت به تغییرات آن هم حساس هستند معتقد هستند که در اعطای سوخت یارانه ای به هواپیماها نوعی بی عدالتی صورت گرفته است.
عضو هیات رئیسه مجلس: قیمت یک ساعت صندلی پرواز در ایران با احتساب سوخت یارانهای، هزینههای ریالی و کیفیت پایین، بیشتر از یک ساعت صندلی پرواز در آمریکا است
سید محسن دهنوی عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی اخیرا اعلام کرده است که در مقایسهای، قیمت یک ساعت صندلی پرواز در ایران با احتساب سوخت یارانهای، هزینههای ریالی و کیفیت پایین، بیشتر از یک ساعت صندلی پرواز در آمریکا است.
پرواز بیش از ۶ ساعته بین نیویورک و لسآنجلس حدود ۱۵۰ دلار است؛ کمتر از ۲۵ دلار برای یک ساعت پرواز با سوخت ۷۰ سِنتی؛ که با سوخت ۱ سِنتی (معادل نرخ سوخت کشور)، هزینه هر ساعت پرواز معادل ۲۰ دلار محاسبه میشود
عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در رشتهتوئیتی به مقایسه قیمت بلیت هواپیما در ایران و آمریکا پرداخت و نوشت: «پرواز بیش از ۶ ساعته بین نیویورک و لسآنجلس حدود ۱۵۰ دلار است؛ کمتر از ۲۵ دلار برای یک ساعت پرواز با سوخت ۷۰ سِنتی؛ که با سوخت ۱ سِنتی (معادل نرخ سوخت کشور)، هزینه هر ساعت پرواز معادل ۲۰ دلار محاسبه میشود».
به گفته دهنوی، فرض کنیم حتی نصف این هزینه، مرتبط با تعمیر و نگهداری تجهیزات و نیازمند متخصصان خارجی است و این پرواز هم شبیه ما تحریم باشد؛ با لحاظ ۱۵ درصد هزینههای تحریم، قیمت یک ساعت پرواز آمریکایی داخل خاک ایران به ۲۱.۵ دلار میرسد.
عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی میگوید: فرض کنیم کل حقوق خلبان، خدمه، مهندسها، کارکنان ایرلاین و غیره همان حقوق معادل دلاری باشد، قیمت این پرواز با دلار ۴۰ هزار تومانی برای تهران به مشهد حدودا ۸۶۰ هزار تومان میشود و با قیمت سوخت غیریارانهای نیز قیمت کمتر از ۱ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان خواهد بود.
دهنوی گفته است: صنعت هواپیمایی داخلی با سوخت تقریبا رایگان، حقوق کمتر کارکنان، دلار ۲۸۵۰۰ تومانی و کلی رانت دیگر، به دنبال افزایش صد درصدی نرخ بلیت است تا به عنوان مثال برای پرواز اقتصادی تهران به مشهد با کیفیتی بسیار پایینتر از پروازهای بینالمللی، بیش از ۲ میلیون تومان پول بگیرد.
پرویز محمدنژاد قاضی محله عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی درباره میزان منطقی بودن اعضای سوخت یارانهای به هواپیماها گفت: متأسفانه در توزیع امکانات و داراییهای دولت در کشور به خوبی عمل نکردیم و عدالت محوری را در توزیع یارانهها عملیاتی نکردهایم. این بی عدالتی فقط در حوزه اعطای یارانه سوخت هواپیما نیست و ما شاهد این بی عدالتی در حوزه برق و گاز و سایر انرژیها هم هستیم.
عضو کمیسیون انرژی: اعطای یارانه پنهان برای سوخت هواپیماها یک نوع بی عدالتی است که در کل کشور با آن مواجه هستیم پس برای حل آنها نیاز به قانون است. قانون باید پای کار بیاید و دولت را مکلف کند که استفاده بهینه و درست از این انرژی را داشته باشد
وی با اشاره به اینکه اعطای یارانه پنهان برای سوخت هواپیماها یک نوع بی عدالتی است که در کل کشور با آن مواجه هستیم می گوید: برای حل آنها نیاز به قانون است. قانون باید پای کار بیاید و دولت را مکلف کند که استفاده بهینه و درست از این انرژی را داشته باشد.
اگر چه کارشناسان انرژی و برخی نمایندگان مجلس معتقد هستند که با تخصیص یارانه انرژی به سوخت هواپیماها منابع ارزی در کشور در حال خروج است اما به خوبی نیز مشخص است که اگر ۴۰ هزار میلیارد تومان یارانه سوخت هواپیماها، به اقلام اساسی مردم تعلق میگرفت نه سرپانگهداشتن برخی شرکتهای هواپیمایی فرسوده و ناکارآمد می توانست مفید و موثر باشد.