مزیت های بندر شهید بهشتی به بندر «جبل علی» امارات| توسعه بنادر کوچک با هدف استفاده از سواحل مکران - افق اقتصادی

اکبر محمودی؛ بازار: با ابلاغ سیاستهای توسعه دریا محور از سوی مقام معظم رهبری، یکی از سازمان هایی که به عنوان متولی توسعه بنادر شناخته می شود برنامه ها و اقدامات خود را برای محقق کردن این ابلاغیه آغاز کرده است.
بندر شهید بهشتی بندری در شهرستان چابهار و کرانهٔ دریای عمان و اقیانوس هند واقع شده است و از اهمیت بازرگانی و راهبردی فوق‌العاده‌ای برخوردار است. طرح توسعه بندر شهید بهشتی در سال ۱۳۸۶، دارای مساحت کل ۲۴۰ هکتار و مساحت محوطه‌های بارانداز ۱۶ هکتار و مساحت انبارهای مسقف ۳۰ هزار متر مربع بوده است و طرح توسعه و افزایش گنجایش بارگیری آن به ویژه برای کشتی‌های اقیانوس‌پیما در دست انجام است.
ورود هندی ها به این بندر باعث شده تا این بندر با اهداف توسعه ای خود در چند فاز قصد داشته باشد توسعه دریا محور را بیش از پیش به سوی عملیاتی شدن ببرد.
قاسم عسکری نسب مدیر کل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان معتقد است بندر شهید بهشتی به دلیل قرار گرفتن در منطقه مهم و استراتژیک نسبت به خیلی از بنادر مهم در منطقه و حوزه خلیج فارس برتری دارد.
او می گوید: فاز نخست بندر شهید بهشتی مراحل آخر خود را طی می کند. دو بخش از فاز نخست توسعه بندر شهید بهشتی که با انتقال ۱ میلیارد دلاری سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان نماینده وزارت راه و شهرسازی سرمایه گذاری شد یکی در حوزه مسیر کریدور دسترسی است.
عسکری نسب معتقد است که در حال احداث ساختمان های مرجع دریایی در بنادر کوچک هستیم که با استقرار نیروی انسانی و تجهیزات جستجو و نجات و همچنین مقابله با آلودگی هم ضریب ایمنی بنادر کوچک را بالا ببریم.
او می گوید: بندر شهید بهشتی با داشتن امنیت و کوتاه بودن مسیر نسبت به بندر جبل علی مزیت های زیادی دارد.
متن کامل گفتگوی خبرنگار خبرگزاری «بازار» با «قاسم عسکری نسب» مدیر کل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان را با هم می خوانیم:

* برای محقق شدن فرمایشات مقام معظم رهبری بعد از ابلاغ سیاستهای اقتصاد دریا محور، چه اقداماتی باید در بنادر صورت بگیرد؟ در بندر شهید بهشتی چه اقداماتی صورت گرفته است؟
فاز نخست بندر شهید بهشتی مراحل آخر خود را طی می کند. دو بخش از فاز نخست توسعه بندر شهید بهشتی که با انتقال ۱ میلیارد دلاری سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان نماینده وزارت راه و شهرسازی سرمایه گذاری شد یکی در حوزه مسیر کریدور دسترسی است. در حال حاضر مسیر کریدور دسترسی در تردد ایمن کامیون ها به بندر به عنوان بزرگراه عرض ۱۲۰ متری در حال احداث است که هم کُندرو، هم تندرو و هم ریل گذر است.
موضوع دیگر بحث سیلو است که فاز اول آن ۱۰۰ هزار تن است که امید است نیمه اول سال آینده به بهره برداری برسد که تا الان بخش عمرانی آن به اتمام رسیده و در حال نصب تجهیزات هستیم.

* بندر شهید بهشتی فاز دوم توسعه هم دارد؟
فاز دوم بندر شهید بهشتی هم طرح سیلو است که ظرفیت نگهداری کالاهای اساسی را به ۲۰۰ هزار تن افزایش می دهد. به غیر از انبارهایی که احداث شده است قرارداد آن با بخش خصوصی منعقد شده است و سرمایه گذاری ۲۰۰۰ میلیارد تومانی است که بخش خصوصی در این حوزه سرمایه گذاری کرده است.

در حال حاضر در حال احداث یک نیروگاه ۲۵ مگاواتی هستیم که در سال آینده این نیروگاه ۲۵ مگاواتی می تواند برق منطقه را تامین کند و ۵ هزار متر مکعب آب شیرین خواهد داد

* فکری برای تامین برق و آب شرب بندر شهید بهشتی شده است؟ در این خصوص چه اقداماتی صورت گرفته است؟
در حوزه ای که ما بتوانیم خدمات بدهیم به فعالان اقتصادی به خصوص برقرسانی به زیرساخت ها در حال حاضر در حال احداث یک نیروگاه ۲۵ مگاواتی هستیم که در سال آینده این نیروگاه ۲۵ مگاواتی می تواند برق منطقه را تامین کند و ۵ هزار متر مکعب آب شیرین خواهد داد که ما بتوانیم هم به کشتی ها آبرسانی کنیم.

* ظرفیت تولید آب در بندر شهید بهشتی در حال حاضر چقدر است؟
ظرفیت بندر شهید بهشتی در تولید آب شیرین الان حدود ۳۵۰۰ متر مکعب است که با ۵ هزار متر مکعبی که اشاره کردم به ۸۵۰۰ متر مکعب هم می توانیم بخشی از رسالت خود را در آبرسانی به شهر انجام دهیم و اینکه به کشتی ها در قالب کنوانسیون دریایی به کشتی ها آبرسانی کنیم.

* وارد بحث اسکله های نفتی هم شده اید؟
در حوزه های زیرساخت ها موضوع فاز دوم طرح توسعه و بحث اسکله های نفتی است که یک پست اسکله نفتی که موجود است و مطالعات اسکله دوم نفتی هم با اعتباری بالغ بر ۷۰۰ میلیارد تومان از محل اعتبارات سازمان بنادر و دریانوردی در حال حاضر به اتمام رسیده است و در حال انعقاد قرارداد با پیمانکار هستیم.
بحث خطوط لوله های نفتی است که پیمانکار آن مشخص شده است. خطوط لوله های نفتی این اتصال ترمینال نفتی ما به اسکله های نفتی نیز یکی دیگر از موضوعاتی است که در حال پیگیری آن هستیم.

* استفاده از ظرفیتهای سواحل مکران چطور؟ آیا به این بخش توجه ویژه ای شده است؟
بحث سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری نیز موضوع استفاده از ظرفیتهای سواحل مکران است که بحث توسعه بنادر کوچک است که به دنبال این هستیم که از ظرفیت بنادر کوچک در حوزه صادرات کالاها به خصوص کالاهای کشاورزی و کالاهای خارج از فصل استفاده کنیم. در حال احداث ساختمان های مرجع دریایی در بنادر کوچک هستیم که با استقرار نیروی انسانی و تجهیزات جستجو و نجات و همچنین مقابله با آلودگی هم ضریب ایمنی بنادر کوچک را بالا ببریم. با این اقدام هم به کنوانسیون بین المللی دریایی پاسخ مثبت داده ایم و اینکه می توانیم به شناورهایی که قصد کمک کردند امدادرسانی کنیم.

پکیج های سرمایه گذاری در حوزه انبارش کالا و حوزه نفتی داریم که احداث مخازن نفتی و نگهداری و صادرات مواد نفتی و مشتقات نفتی است و همچنین اخیرا شرکت نفت در حوزه صادرات قیر فعالیت می کند

* در خصوص همکاری با بخش خصوصی چطور؟ این بخش را وارد بازی خواهید کرد تا سواحل مکران توسعه بیشتری داشته باشد؟
الان پکیج های سرمایه گذاری در حوزه انبارش کالا و حوزه نفتی داریم که احداث مخازن نفتی و نگهداری و صادرات مواد نفتی و مشتقات نفتی است و همچنین اخیرا شرکت نفت در حوزه صادرات قیر فعالیت می کند. در سواحل مکران موضوع صادرات متانول و پتروشیمی است و هم در حوزه فولادی ها اعلام آمادگی کرده ایم که ترمینال مکانیزه تخلیه و بارگیری مواد معدنی به بخش خصوصی واگذار شود تا بتوانیم از این ظرفیت ها استفاده کنیم تا گام اول توسعه اقتصاد دریا محور که مد نظر مقام معظم رهبری است برداشته شود. با این ابلاغیه که سنگ زیرین اقتصاد دریا محور است می توانیم اقدامات خوبی رقم بزنیم تا از ظرفیت خدادادی سواحل مکران که در شمال اقیانوس هند وجود دارد بتوانیم استفاده کنیم. هم از ظرفیت دریا و هم از ظرفیت اقیانوس و هم کرانه و حوزه های مختلف که ما متولی هستیم استفاده خواهیم کرد. ارگان های دیگر هم در حوزه های دیگر متولی هستند که در حال کمک کردن به یکدیگر هستیم. موضوع صید و صیادی و توسعه کشاورزی. صید و صیادی در حال رفتن به مسیر پرورش در قفس است که در حال کمک کردن به این موضوع هستیم.

* در خصوص ورود و کمک سایر بخش ها کدام یک در حال تحقق پیدا کردن است؟
دادن گواهینامه به شناورهایی که فاقد گواهینامه هستند یکی از این موارد است که می توانند به صورت ایمن و به صورتی که تمام خدمه اینها بیمه شوند به کار صیادی بپردازند. این اقدام را با اداره کل شیلات استان سیستان و بلوچستان انجام می دهیم تا به شناورهای فاقد هویت را هویت دار کنیم تا مردم بتوانند از طریق صید و صیادی ارتزاق کنند.

بندر شهید بهشتی و پدافند غیر عامل آن و تهدیداتی که در حوزه خلیج فارس دارد ندارد. کشتی ها با ایمنی بیشتری تردد می کنند و دارای عمق مناسب تری هستند و پذیرای کشتی های باشیم که در پایین ترین سطح یعنی ۱۶.۵ متر حرکت می کنند

* مزیت های بندر شهید بهشتی را با بندر جبل علی اگر بخواهیم مقایسه کنیم. بندر شهید بهشتی را می توان بالاتر دانست؟ اما یک عقب ماندگی قابل توجهی وجود دارد. دلیل آن چیست؟
در گام های اول هستیم. فاز اول توسعه بندر شهید بهشتی رقم خورده است که ظرفیت آن را به ۸.۵ میلیون تن رسانده است که تا ۱۲ میلیون تن تخلیه و بارگیری هم برسانیم. اگر سال قبل از بندر شهید بهشتی بازدید می کردید شاید به آن شکل فعالیت نداشت. ما در حال عملیاتهای احداث زیر ساخت ها بودیم. الان وارد فاز عملیاتی شدیم. محدودیت هایی که در خلیج فارس وجود دارد اینجا وجود ندارد و بندر شهید بهشتی اقیانوس وصل هستیم و این یک مزیت بزرگ محسوب می شود. بندر شهید بهشتی و پدافند غیر عامل آن و تهدیداتی که در حوزه خلیج فارس دارد ندارد. مزیت بندر چابهار نسبت به بنادر مستقر در خلیج فارس آزادی عمل بیشتر آن است و کشتی ها با ایمنی بیشتری تردد می کنند و دارای عمق مناسب تری هستند و پذیرای کشتی های باشیم که در پایین ترین سطح یعنی ۱۶.۵ متر حرکت می کنند. ارتفاع آب در بندر شهید بهشتی ۱۹ متر است که این یک ظرفیت بی بدیل است که با ایمنی بالاتری می توانیم پذیرای کشتی ها باشیم.

مسیر و زمان رسیدن کشتی ها از بنادر بزرگ به بندر شهید بهشتی نسبت به بنادر خلیج فارس حداقل ۲ تا ۳ روز است که هزینه های متراتب بر کالا را کاهش می دهد

* مزیت بندر شهید بهشتی علاوه بر این مواردی که اعلام کردید می تواند موضوع کوتاه شدن مسیر باشد؟
مسیر و زمان رسیدن کشتی ها از بنادر بزرگ به بندر شهید بهشتی نسبت به بنادر خلیج فارس حداقل ۲ تا ۳ روز است که هزینه های متراتب بر کالا را کاهش می دهد. ترافیکی که در حوزه خلیج فارس و تنگه هرمز هست در این منطقه و بندر شهید بهشتی وجود ندارد. این ترافیک می تواند تردد شناورها را تسهیل کند. ترافیک لنگرگاهی نداریم و اگر صاحب کالا و گروه کشتیرانی اعلام آمادگی کند کشتی ها را بدون توقف وارد بندر شهید بهشتی می کنیم و عملیات تخلیه و بارگیری را انجام می دهیم. این سیو کردن زمان می تواند بر هزینه های متراتب بر کالا را کاهش خواهد داد.