بازار؛ گروه راه مسکن: یک‌صد و چهل و پنجمین نشست علمی – تخصصی با عنوان مشوق‌ها و معافیت‌های مالیاتی در مناطق آزاد تجاری – صنعتی با حضــور جامعه علمی، پژوهشی، دانشگاهی، صاحب‌نظران، مدیـران، کارشناسان دستگاه‌های اجــرایی ملّی و استـانی برگزار شد.
در دنیا بیش از هفت هزار منطقه تجاری وجود دارد بنابراین اهمیت مناطق آزاد در تمام کشورهای دنیا غیرقابل انکار است. مشوق‌های مناطق آزاد در کشور نسبت به اکثر کشورهای همسایه کمتر است و اعطای مشوق‌ها و معافیت‌های مالیاتی در مناطق آزاد نیازمند حرکت جدی است.
زهرا کاویانی مدیر گروه بازرگانی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در نشست علمی و تخصصی عملکرد مناطق آزاد تجاری با اشاره به اینکه هدف اصلی از ایجاد مناطق آزاد تسهیل تجارت است گفت: مناطق آزاد منطقه آزاد تجاری هستند و تسهیل تجارت از اصلی‌ترین اهداف این مناطق است. پس زمانی که از معافیت‌ها و مشوق‌ها صحبت می‌شود در حقیقت نباید به معافیت‌های مذکور در ماده ۱۳ اشاره شود.
او با تاکید بر اینکه در سال‌های اخیر وضعیت و شاخص‌های اقتصاد کلان ما همواره تشویق به واردات و سخت‌گیر کردن صادرات بوده است ادامه داد: برای تایید این اظهارات باید عنوان کنم که در دهه ۱۳۸۰ که با وفور درآمدهای ارزی و نزولی بودن نرخ ارز حقیقی مواجه بودیم سیاست‌ها به سمت تشویق واردات حرکت کرد و در سال‌هایی که کمبود و محدودیت منابع ارزی و جهش نرخ ارز رخ داد، آن چیزی که فعالیت آن محدود و غیر سودآور شد، صادرات بود.
کاویانی: مشوق‌هایی که برای تسهیل تجارت در مناطق آزاد گذاشته شده است، تقریبا مناطق آزاد را شبیه به سرزمین اصلی کرده است
کاویانی در ادامه گفت: با این حساب نتیجه می گیریم مشوق‌هایی که برای تسهیل تجارت در مناطق آزاد گذاشته شده است، مناطق آزاد را تقریبا می توان گفت که این مناطق را شبیه به سرزمین اصلی کرده است.
مدیر گروه بازرگانی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با این عنوان که چه باید کرد تا بیشتر به سمت صادرات حرکت کنیم تا مناطق آزاد به اهداف خود برسند تاکید کرد: هدف اصلی از تأسیس مناطق آزاد تجاری در کشور ما تولید صادرات محور بوده است؛ یعنی باید مناطقی ایجاد شود که در آن فعالیت تولیدی شکل بگیرد که در جهت صادرات باشد.
برای این که مناطق آزاد بیشتر به سمت صادرات حرکت کنند باید به این موضوع توجه کنیم که ضمن حفظ حقوق فعالان فعلی در مناطق آزاد برای فعالیت‌های جدید مشوق‌های بیشتری را برای صادرات در نظر بگیریم
وی افزود: پس برای این که مناطق آزاد بیشتر به سمت صادرات حرکت کنند باید به این موضوع توجه کنیم که ضمن حفظ حقوق فعالان فعلی در مناطق آزاد برای فعالیت‌های جدید مشوق‌های بیشتری را برای صادرات در نظر بگیریم و فرایند صادرات در مناطق آزاد را به سمت چیزی شبیه به فرایند صادرات در سرزمین اصلی نبریم.
به گفته وی، برای این که بیشتر به سمت صادرات حرکت کنیم باید صادرات آنها را از تعهدات ارزی مستثنی کنیم تا به اهدافی که در مناطق آزاد داریم، دست پیدا کنیم.
نیاکان: مناطق آزاد در کشور در شرایطی تأسیس شد که سال‌های پس از ۸ سال دفاع مقدس را تجربه می‌کردیم و با خسارت‌هایی که برای اقتصاد کشور به‌جای مانده بود در سال ۱۳۷۱ سه منطقه قشم، کیش و چابهار به عنوان منطقه آزاد تجاری ایجاد شدند
در ادامه این نشست همچنین، محمدصادق مبرهن نیاکان؛ دبیر اجرایی شورای هماهنگی و همکاری فعالان اقتصادی مناطق آزاد با اشاره به مقدمه ایجاد مناطق آزاد تجاری و رقبایی در منطقه مثل امارات و ترکیه گفت: مناطق آزاد در کشور در شرایطی تأسیس شد که سال‌های پس از ۸ سال دفاع مقدس را تجربه می‌کردیم و با خسارت‌هایی که برای اقتصاد کشور به‌جای مانده بود در سال ۱۳۷۱ سه منطقه قشم، کیش و چابهار به عنوان منطقه آزاد تجاری ایجاد شدند.
با توجه به شرایط عمومی اقتصادی کشور و ناتوانی دولت در تخصیص بودجه برای این سه منطقه، سازمان‌های مناطق مربوطه بدون هرگونه بودجه دولتی باید تاسیس این زیرساخت‌ها را آغاز می‌کرد
او ادامه داد: اگر بخواهیم جزیره کیش را مستثنی کنیم که زیرساختهای قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایجاد شده بود، عملا دو منطقه قشم و چابهار فاقد هرگونه زیرساختی بودند و آماده‌سازی این زیرساخت‌ها نیز مستلزم هزینه‌هایی بود که با توجه به شرایط عمومی اقتصادی کشور و ناتوانی دولت در تخصیص بودجه برای این سه منطقه، سازمان‌های مناطق مربوطه بدون هرگونه بودجه دولتی باید تاسیس این زیرساخت‌ها را آغاز می‌کرد.
اگر بخواهیم مناطق آزاد در کشور نقش محوری خود را ایفا کنند، باید شرایطی بهتر از رقبای خود در منطقه را داشته باشند
مبرهن نیاکان خاطر نشان کرد: در منطقه رقبایی چون امارات، عمان و ترکیه دارای مناطق آزاد تجاری هستند و اگر بخواهیم مناطق آزاد در کشور نقش محوری خود را ایفا کنند، باید شرایطی بهتر از رقبای خود در منطقه را داشته باشند. در غیر این صورت نه‌تنها این که سرمایه خارجی را جذب نخواهند کرد، بلکه باعث خروج سرمایه‌های بومی موجود نیز خواهد شد.
