حذف یارانه نقدی سه دهک بالای درآمدی، به عنوان یکی از مهم‌ترین موضوعات اقتصادی کشور، با پشتوانه قانونی و چالش‌های متعدد اجرایی، در حال پیگیری است. بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۴، دولت موظف است تا پیش از خرداد ۱۴۰۴ یارانه دهک‌های هشتم، نهم و دهم درآمدی را حذف کند.
به گزارش نبض بازار، تخصیص یارانه نقدی به دهک‌های کم‌درآمد و قطع یارانه پردرآمدها از سال ۱۴۰۱ مطرح شد و اکنون جدی‌تر از همیشه دنبال می‌شود. در این میان، وسع‌سنجی دقیق خانوارها، مهم‌ترین چالش اجرایی این طرح است. یارانه سه دهک بالای درآمدی، با رقمی نزدیک به ۷ تا ۸ هزار میلیارد تومان در ماه، می‌تواند با حذف این افراد، برای تقویت کالابرگ خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی یا دهک‌های پایین درآمدی مورد استفاده قرار گیرد.چه کسانی مشمول حذف یارانه هستند؟
رسانه‌ها از حذف یارانه دو دهک هشتم و نهم درآمدی خبر می‌دهند. دهک دهم از ابتدا مشمول دریافت یارانه نبوده است. اگر به‌طور متوسط در هر دهک درآمدی ۸.۵ میلیون نفر حضور داشته باشند، با حذف دهک‌های هشتم و نهم، حدود ۱۷ میلیون نفر از فهرست یارانه‌بگیران کنار گذاشته خواهند شد.
چالش‌های دهک‌بندی و وسع‌سنجی خانوارها
دهک‌بندی ایرانیان یکی از ابهامات اصلی این طرح است. سازمان هدفمندی یارانه‌ها از مردم خواسته تا از طریق سامانه hemayat.mcls.gov.ir وضعیت خود را بررسی کنند. اما عواملی مانند تغییر شغل، درآمد، یا تعداد افراد خانوار می‌تواند جایگاه یک خانوار در دهک‌بندی را تغییر دهد.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که نبود شفافیت در حسابرسی داده‌ها و نبود روش‌های دقیق برای تشخیص دهک‌ها، اجرای این طرح را با مشکل مواجه کرده است. با این حال، سرپرست سازمان هدفمندی یارانه‌ها اعلام کرده که داده‌های جدید برای وسع‌سنجی در سال آینده تکمیل و حذف یارانه پردرآمدها قطعی خواهد شد.معیارهای جدید حذف یارانه
بر اساس مصوبات اخیر، معیارهای حذف یارانه شامل موارد زیر است:
خانوارهای دارای بیش از پنج سفر خارجی در سال. مالکیت ملکی با ارزش بیش از ۳۵ میلیارد تومان. داشتن خودرویی با ارزش بیش از سه میلیارد تومان. درآمد و میزان خرید ماهانه از حساب‌های غیرتجاری. ایرانیان مقیم خارج نیز از فهرست یارانه‌بگیران حذف خواهند شد.
تاثیر حذف یارانه ثروتمندان
با حذف یارانه دهک‌های هشتم و نهم، مبلغی معادل ۷ هزار و ۶۵۰ میلیارد تومان در ماه صرفه‌جویی خواهد شد. این منابع می‌توانند برای تقویت حمایت از دهک‌های پایین و افزایش اعتبار کالابرگ خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی اختصاص یابد.
نمایندگان مجلس تاکید کرده‌اند که این طرح باید تا خرداد ۱۴۰۴ نهایی شود تا فرصت‌های بهتری برای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر فراهم گردد.
منبع: فرارو
