سهم خوراکیها از سبد مصرف خانوار در استان ایلام از تمامی استانهای دیگر بالاتر است. این شاخص میتواند نشان دهنده رفاه پایین در استان ایلام باشد.
به گزارش نبض بازار، در سال ۱۴۰۲، یک خانوار شهری به طور متوسط بیش از ۵۱ میلیون تومان برای کالاهای خوراکی و دخانی هزینه کرده است. با توجه به اینکه میانگین هزینه کل سالانه خانوارهای شهری کشور برابر با حدود ۳۳۱ میلیون تومان بوده است، هزینه کالاهای خوراکی حدود ۲۵ درصد از سبد مصرفی آنها را تشکیل داده است. این نسبت میتواند یکی از روشهای اندازهگیری سطح رفاه باشد. به عبارت دیگر هرچه سهم خوراکیها از سبد مصرف بالاتر باشد، به معنی این است که خانوار سهم بیشتری از درآمد خود را به کالاهای اساسی اختصاص می دهند. از میان ۳۱ استان کشور، این نسبت برای خانوارهای شهری استان ایلام از همه بیشتر و برای استان تهران از همه کمتر بوده که میتوان از آنها به عنوان کمرفاهترین و پررفاهترین استانهای کشور در سال گذشته یاد کرد.
هزینه خوراک چقدر برای خانوارهای شهری آب خورد؟
نسبت متوسط هزینه خوراکی به متوسط هزینه کل به عنوان شاخصی برای سنجش سطح رفاه استفاده میشود. بهطوریکه، اگر سهم هزینه خوراکیها افزایش یابد، بدان معناست که خانوار بخش زیادی از بودجه خود را صرف آن کرده و سهم کمتری را برای گروه غیر خوراکی و خدمات کنار گذاشته است. زمانی که سطح رفاه خانوارها بالا باشد، آنها تمایل دارند تا هزینه بیشتری برای کالا و خدمات غیر خوراکی بپردازند. از طرفی، اگر سطح رفاه پایین باشد، خانوارها تلاش میکنند تا تنها نیازهای ضروری و پایهای خود که عمدتا خوراکی هستند را تامین کنند.
دادههای مرکز آمار از متوسط درآمد و هزینه در سال ۱۴۰۲ نشان میدهد، یک خانوار شهری در سال گذشته به طور متوسط ۵۱ میلیون و ۴۷۶ هزار تومان برای خورد و خوراک هزینه کرده است. این مقدار حدود یک چهارم از متوسط هزینه کل سالانه آنها را تشکیل میدهد. بررسیها نشان میدهد تنها ۷ استان نسبت هزینه خوراکی به هزینه کل کمتری نسبت به میانگین کشور داشتهاند که عمدتا استانهای بزرگ و پردرآمد کشور هستند. هزینه خوراکی خانوارهای شهری باقی استانها بیش از یک چهارم سبد مصرفی آنها را شامل میشده است.
کدام استانها کمترین و بیشترین رفاه را داشت؟
بر اساس شاخص نسبت هزینه خوراکی به هزینه کل، در سال گذشته خانوارهای شهری سه استان ایلام، هرمزگان و کردستان کمترین میزان رفاه را داشتهاند. بیش از ۴۰ درصد هزینههای خانوارهای شهری استان ایلام به گروه خوراکی و دخانی تخصیص یافته است. این نسبت برای استان هرمزگان ۳۶.۹۲ و استان کردستان ۳۶.۸۹ درصد بوده است. بررسیها نشان میدهد این سه استان جزو ده استان کمدرآمد کشور در سال گذشته نیز بودهاند.
در مقابل، خانوارهای شهری استان تهران در سال گذشته بیشترین میزان رفاه را داشتهاند. بهطوریکه، متوسط هزینههای خوراکی تنها ۱۷.۷۵ درصد از هزینه کل آنها را تشکیل داده است. شایان ذکر است که خانوارهای شهری استان تهران در سال گذشته، با اختلاف قابل توجه، بیشترین میزان درآمد را داشتهاند.
پس از استان تهران، استان همدان قرار دارد که نسبت متوسط هزینه خوراکی به هزینه کل برای خانوارهای شهری این استان ۲۲.۲۳ درصد بوده است. با فاصلهای کوتاه، استان فارس در جایگاه سوم قرار دارد که این نسبت برای خانوارهای شهری این استان ۲۲.۵۷ درصد بوده است.