بودجه هدفمندی یارانهها در سال ۱۴۰۳ با ناترازی شدید مواجه است، که این موضوع نگرانیهای بزرگی را در رابطه با مدیریت منابع عمومی ایجاد کرده و ضرورت اصلاحات جدی در این زمینه را برجسته کرده است.
به گزارش سرویس معیشت نبض بازار، تحقیقات نشان میدهد که هدفمندسازی یارانهها با ۷ چالش اصلی مواجه است، یکی از آنها عدم تحقق آزمون وسع و پرداخت یارانه به ۸۰ میلیون و ۲۶۴ هزار و ۴۸۰ نفر است. به رغم تدوین لایحه بودجه، دولتها هر سال با کسری مواجه میشوند و هدفمندی یارانهها به دلیل عدم پایبندی شرکتهای تأمینکننده منابع به تعهدات خود، با ناترازی منابع و مصارف روبهروست.
در آستانه پایان سال، سازمان برنامه و بودجه لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ را تقدیم مجلس کرده و گزارشهایی از معاونت هماهنگی برنامه، بودجه و نظارت این سازمان در مورد ساختار و جهتگیریهای کلان بودجه ارائه کرده است.
چالشهای ناترازی هدفمندسازی یارانه:
۱. رویکرد ناکارآمد در سیاستگذاری: دولتهای مختلف به دلیل عدم تحقق ۱۰۰ درصد منابع و عدم پایبندی به بودجه مصوب، سازمان هدفمندسازی را مجبور به استقراض کردهاند.
۲. ضرورت پرداخت یارانهها به ذینفع نهایی: بر اساس قوانین موجود، باید یارانهها به طور مستقیم به افرادی که نیازمند هستند، پرداخت شود و عدم استثنای برخی دستگاهها نادرست است.
۳. گزارشهای تفصیلی بانک مرکزی: موظف شدن بانک مرکزی به ارائه گزارشهای دقیق میتواند در تحقق منابع هدفمندی حائز اهمیت باشد.
۴. تبدیل هدفمندی به حسابی دریافت و پرداخت: اصلاح سیاستهای اجرایی سازمان هدفمندسازی یارانهها ضرورت دارد تا این سازمان به یک نهاد کنشگر تبدیل شود.
۵. بار مالی سنگین بر دولت: پرداخت یارانهها و سایر مصارف اجتنابناپذیر سالانه ۷۵۸.۸ هزار میلیارد تومان به دولت تحمیل میکند.
۶. سیاستگذاری نامشخص: نبود یک نقشه راه مشخص در تیمهای اقتصادی موجب افزایش هزینهها و ناکارآمدی در پرداخت یارانهها شده است.
۷. حمایت از تولیدات داخلی: لازم است سازمان برنامه و بودجه اعتبار مورد نیاز برای خرید گندم و حمایت از کشاورزان را تأمین کند تا امنیت غذایی کشور حفظ شود.
نتیجهگیری:
در نهایت، مدیریت صحیح منابع هدفمندی و نظارت بر حذف خانوارهای پردرآمد از فهرست یارانهبگیران، میتواند به جلوگیری از هدررفت منابع و افزایش کارآیی این سیستم کمک کند.