افزایش قیمت بلیط اتوبوس و مشکل کمبود بلیط از کجاست؟ نرخ مصوب دولت برای هر نفر به ازای هر کیلومتر سفر با اتوبوس ۴۰۰ تومان است که به گفته کارشناسان هزینه سفر به ازای هر نفر در اتوبوسهای ویژه موسوم به VIP به ازای هر کیلومتر ۱۸۵۰ تومان و برای اتوبوسهای معمولی ۱۶۰۰ تومان است.
به گزارش نبض بازار،فعالان بخش خصوصی و دولت، در نشست شورای گفتوگویی که اوایل اسفندماه برگزار شد، افزایش قیمت بلیتط قطارهای ۵ ستاره را تصویب و ابلاغ کردند. بنا بر نتیجه این جلسه، قرار شد که وزارت راه و شهرسازی مصوبه ستاد تنظیم بازار در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ در ارتباط با افزایش قیمت بلیط به ترتیب ۲۵ و ۲۹ درصد را برای قطارهای ۵ستاره مانند سایر قطارها حداکثر تا پایان سال جاری ابلاغ کند.
احمدرضا عامری، مدیرعامل اتحادیه تعاونی مسافربریهای کشور طی روز گذشته اظهار کرده بود:هنوز برنامهریزیهای ما بلاتکلیف است و اجازه دهید که اگر مشکلات حل نشد، صحبت کنیم.
اینطور که به نظر میرسد منظور این فعال حوزه حملونقل از حل مشکلات، افزایش قیمت بلیط اتوبوس در آخرین روزهای سال جاری بود؛ زیرا او همان روز در گفتوگو با خبرنگار صداوسیما خبر از افزایش ۲۵درصدی قیمت بلیط اتوبوس داد و گفت: این افزایش، دردی از مشکلات رانندگان و صاحبان اتوبوسها دوا نمیکند. نرخ مصوب دولت برای هر نفر، در یک کیلومتر سفر اتوبوسی ۴۰۰ تومان است که طبق نظر کارشناسان، هزینه سفر برای هر نفر، به ازای یک کیلومتر در بخش اتوبوسهای ویژه موسوم به ویایپی، ۱۸۵۰ تومان و برای اتوبوسهای معمولی ۱۶۰۰ تومان است.
کمبود بلیت در روزهای پایانی سال، زمینه ایجاد بازار دوم یا خاکستری را فراهم کرده است. تقاضا برای ناوگان حملونقل در روزهای منتهی به سال جدید، آنقدر از عرضه پیشی گرفته که بخشی از مردم موفق به تهیه بلیت به مقصدهایی که در نظر دارند، نشدهاند. اتوبوس، قطار یا هواپیما فرقی نمیکند؛ وضعیت بازار بلیت در هر سه حوزه مشابه است. این در حالی است که با کمی جستوجو میتوان دریافت که بلیت هست اما نه با همان قیمتهای اولیه. تخلفاتی که در حوزه بلیت هواپیما در طول سال وجود دارد، در بخش جادهای و ریلی در پیک تقاضا مانند نوروز بیشتر بروز میکند. برخی رانندگان بلیت را خارج از سیکل قانونی به مسافران میفروشند و برای این فروش کارت ویزیت هم به مشتریان میدهند.
مشکل کمبود بلیط ناوگان حمل ونقل از کجاست؟
برخی از فعالان حوزه حملونقل و لجستیک معتقدند که قیمتگذاری دستوری، باعث ایجاد مشکل نبود بلیت شده است. اما دقیقاً همانطور که صرف آزادسازی قیمتها در بقیه صنایع موجب نمیشود مشکلات تولیدکننده و مصرفکننده رفع شود، آزادسازی قیمت به تنهایی موجب حل مسائل این حوزه هم نخواهد شد؛ زیرا همه میدانند حتی با آزادسازی قیمتها هم تا زمانی که سیستم و نظارت درستی بر فروش بلیت وجود نداشته باشد، همچنان واسطهها بلیتها را میخرند و با قیمت بسیار بیشتر از حد معمول، به مصرفکننده میفروشند.
از سوی دیگر هم ناوگان حملونقل عمومی، سوخت را با قیمت بسیار ارزان میخرد؛ بنابراین اگر قرار باشد قیمت بلیتها آزاد شود هم باید در ابتدا نرخ سوخت نیز با قیمت آزاد به فروش برسد. یک منبع مطلع که مایل نیست نامی از او برده شود، درباره علت کمبود بلیتهای قطار، توضیح میدهد که قطارها، فرسوده و قدیمی هستند و در بسیاری موارد، به دلیل نبود برخی از قطعات، امکان تعمیر آنها وجود ندارد. این منبع همچنین توضیح میدهد که تا پیش از اعمال تحریمهای جدیدی که علیه ایران اعمال شد، شرکتهای حمل و نقل ریلی میتوانستند قطعات قطار مورد نیاز خود را از کشورهای خارجی مانند ایتالیا خریداری کنند اما حالا و با اعمال تحریمها، دیگر چنین امکانی وجود ندارد. یک فعال حوزه هواپیما و ایرلاین نیز که او هم به دلیل سمتی که دارد تمایلی به انتشار نامش نداشت، در پاسخ به پرسش درباره سوخت یارانهای ایرلاینها پاسخ میدهد: ما ایرلاینهای خصوصی ترجیح میدهیم که سوخت هواپیما را با قیمت آزاد بخریم اما در عوض قیمت بلیتها سرکوب نشود.