صندوق سرمایه گذاری بخشی چیست؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری فرصتی برای کسب سود ساده از بازار سرمایه‌ فراهم کرده‌اند و به همین دلیل به سرعت در میان همه سرمایه‌گذاران، محبوبیت بالایی کسب کردند. در میان انواع مختلف صندوق‌ها، تقریبا یک سال است که صندوق‌های بخشی به بازار بورس عرضه شده‌اند. این صندوق‌ها در پاسخ به نیاز سرمایه‌گذاری متمرکز در بازار سرمایه و استفاده هم‌زمان از خدمات یک تیم مدیریت دارایی حرفه‌ای، ایجاد شدند. در ادامه این مطلب با صندوق‌های بخشی و ساز و کار فعالیت آن‌ها آشنا خواهیم شد.

صندوق بخشی چیست؟

صندوق‌های بخشی (Sector Fund) صندوق‌هایی هستند که دارایی سرمایه‌گذاران خود را به صورت متمرکز به یک صنعت مشخص یا بخشی مجزا از اقتصاد کشور اختصاص می‌دهند. این صندوق‌ها برای دسته‌ای از سرمایه‌گذاران مناسب است که علاقه به سرمایه‌گذاری در صنعتی مشخص دارند یا وضعیت یک صنعت کشور را خوشبینانه پیش‌بینی می‌کنند.
پیش از ارائه صندوق‌های بخشی، سرمایه‌گذاری متمرکز تنها در صورتی ممکن بود که سرمایه‌گذاران سبد دارایی خود را به نمادهای یک صنعت مشخص (مثلا نمادهای پتروشیمی) اختصاص دهند و وظیفه مدیریت آن را برعهده بگیرند. با این حال، پس از عرضه این صندوق‌ها به بازار سرمایه، مسیر کسب سود از صنایع مختلف، ساده‌تر شد. متقاضیان سرمایه‌گذاری در صندوق بخشی، علاوه بر کسب سود از صنعت مشخص از خدمات تیم مدیریت صندوق هم بهره‌مند می‌شوند.

فعالیت صندوق‌های بخشی در بازار سرمایه با ویژگی بارز صرفه به مقیاس، معامله‌ای دو سر برد را ایجاد کرده است. در واقع این صندوق‌ها علاوه بر جذب نقدینگی برای فعالیت یا توسعه صنایع کشور، زمینه‌ای برای کسب بازدهی چشمگیر سرمایه‌گذاران هم ایجاد می‌کنند.
البته فراموش نکنید که تنوع پایین نمادها در سبد دارایی صندوق‌های بخشی موجب می‌شود ریسک سرمایه‌گذاری و در ادامه آن، بازدهی این صندوق افزایش یابد. با این حال، سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها فرصتی ویژه‌ای است که با پذیرش ریسک آن، زمینه‌ای برای کسب بازدهی بالا از پتانسیل‌های رشد یک صنعت مشخص را فراهم می‌کند. در واقع متغیرهای اقتصادی اثر بیشتری در این صندوق‌ها دارند چرا که بخش گسترده‌ای از سبد این صندوق به یک صنعت اختصاص دارند.

صندوق‌های بخشی در بازارهای جهانی هم مورد استقبال گسترده‌ای قرار گرفته‌اند و بازدهی بالایی برای سرمایه‌گذاران خود ایجاد کرده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد محبوبیت این صندوق‌ها به گونه‌ای است که تنها در آمریکا ۷۴۷ صندوق بخشی فعالیت می‌کنند. این صندوق‌ها معمولا از نوع قابل معامله در بورس (ETF) هستند با این حال در لیست صندوق‌های بخشی فعال در بازارهای جهانی، تعدادی صندوق صدور و ابطالی هم به چشم می‌خورد.

صنایع مختلف یک کشور می‌توانند در قالب صندوق‌های بخشی فعالیت خود را در بازار سرمایه پیش بگیرند. در واقع این صندوق‌ها از صنایع مالی، درمانی، فناوری اطلاعات، شیمیایی، خودرویی و … در سراسر جهان فعالیت می‌کنند و بستر فعالیت آن‌ها در داخل کشور هم وجود دارد.

سبد دارایی یک صندوق بخشی

صندوق‌های بخشی را می‌توان به دلیل تمرکز سبد دارایی‌ آن‌ها به عنوان یکی از دارایی‌های تخصصی بازار سرمایه در نظر گرفت. اصل اساسی تشکیل این صندوق که پرداختن به یک صنعت مشخص است، موجب شده که از تنوع دارایی در پورتفوی صندوق بخشی کاسته شود. در مقابل، سرمایه‌گذاران این صندوق‌ها از کوچکترین پتانسیل رشد صنعت یادشده، بیشترین بازدهی را کسب خواهند کرد.

تقسیم دارایی هر صندوق، در امیدنامه و اساسنامه آن ذکر می‌شود. قوانین بازار سرمایه برای ترکیب سبد دارایی یک صندوق بخشی، چارچوب مشخصی تعریف کرده است. در این چارچوب ذکر شده که لازم است حداقل ۷۰ درصد از دارایی یک صندوق بخشی به سهام شرکت‌های فعال در صنعت ذکرشده و حق تقدم سهام در این صنعت اختصاص یابد. مابقی سبد دارایی این صندوق می‌تواند به سپرده‌های بانکی، اوراق درآمد ثابت، اخذ موقعیت خرید در قرارداد اختیار معامله، سهام و حق تقدم سهام سایر صنایع اختصاص یابد. با این استراتژی در چینش دارایی، امکان سرمایه‌گذاری متمرکز در صنعت انتخابی صندوق فراهم می‌شود و سرمایه‌گذاران بیشترین بازدهی را از رشد آن صنعت، کسب خواهند کرد.
صنایع مختلفی در کشور پتانسیل فعالیت به عنوان یک صندوق بخشی را دارند. این صنایع را می‌توان از سهم بازار آن، بازدهی، ارزش روز نمادهای آن و عوامل دیگر شناسایی کرد. صنایع شیمیایی، فلزات گرانبها، خودرو و قطعات، ارتباطات، پتروشیمی، انفورماتیک و … پتانسیل رشد بالایی دارند و فرصتی طلایی برای فعالیت یک صندوق بخشی فراهم کرده‌اند.

سرمایه‌گذاری در صندوق بخشی مناسب چه افرادی است؟

همان طور که پیش از این هم اشاره کردیم، این صندوق‌ها با ایجاد بستری مناسب به دو سمت معامله سود می‌رسانند. ابتدا منابع مالی سرمایه‌گذاران خود را به صنایع رو به رشد کشور اختصاص می‌دهند و از همین مسیر برای آن‌ها، بازدهی بالایی کسب می‌کنند.
به دلیل تمرکز پورتفوی یک صندوق بخشی، ریسک و بازدهی مورد انتظار از آن بالا است. به همین دلیل، سرمایه‌گذاری در این صندوق بیشتر مناسب افرادی است که ریسک‌پذیری بالایی دارند یا آینده یک صنعت مشخص را، خوش‌بینانه و در مسیر رشد پیش‌بینی می‌کنند.

کلام آخر

صندوق‌های بخشی فرصتی برای کسب سود از یک صنعت مشخص را در کنار بهره‌مندی از خدمات مدیریت دارایی، فراهم کرده‌اند. سرمایه‌گذارانی که ریسک‌پذیری بالایی دارند یا علاقه‌مند به کسب سود از صنعتی مشخص هستند، فرصت سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بخشی را غنیمت می‌دانند. چرا که با این سرمایه‌گذاری امکان دست‌یابی به سود چند برابری برای آن‌ها فراهم شده است.