مهم‌ترین شاخص های بازار فارکس

 به طور کلی می‌توان گفت که ارزش یک پول به دو عامل وابسته است، اول هزینه فرصت پول و دوم بهره‌وری پول. تمام شاخص‌هایی که در بازار فارکس از نزدیک توسط معامله‌گران و فعالین اقتصادی دنبال می‌شود برای تعیین این دو عامل است.

به طور معمول هزینه فرصت پول توسط بانک مرکزی و با استفاده از نرخ بهره تعیین می‌شود. همچنین بهره‌وری پول به طور کلی توسط بازارها و فعالین اقتصادی و بر اساس وضعیت اقتصاد داخلی، روابط خارجی و… تعیین می‌شود. همچنین شاخص‌هایی وجود دارد که تعادل این دو عامل را تعیین می‌کند به عنوان مثال تورم، رشد اقتصادی، آمار مرتبت با PMI، سطح اشتغال و … مشخص می‌کنند که اقدامات آتی بانک مرکزی به چه سمتی می‌رود و اینکه بهره‌وری اقتصاد در چه سطحی قرار دارد. سپس با توجه به این عوامل نرخ ارز تعیین می‌شود.

در ادامه به برخی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی که بر روی بازار فارکس تاثیر می‌گذارند می‌پردازیم.

تورم

آمار تورم یا شاخص CPI (شاخص قیمت مصرف کننده) نشان دهنده قیمتی است که مصرف کنندگان برای کالاها و خدمات پرداخت می‌کنند. این شاخص یک سال را به عنوان سال مبنا در نظر گرفته و آن را ۱۰۰ در نظر می‌گیرد. سپس افزایش قیمت‌ها را نسبت به مبنا لحاظ می‌کند. به طور کلی گفته می‌شود که شاخص CPI هزینه‌ای را اندازه‌گیری می‌کند که یک فرد متوسط در یک اقتصاد پرداخت می‌کند. بنابراین ممکن است افراد مختلف در سطوح متفاوت درآمدی تورم مختلفی را تجربه کنند.

در کنار آمار CPI، آمار دیگری منتشر می‌شود که به آن Core CPI یا تورم هسته یا تورم خالص گفته می‌شود. در این آمار هزینه‌های غذا و انرژی حذف می‌شود. در نتیجه آمار تورم خالص از نوسانات کمتری برخوردار است. نکته بعدی در مورد اهمیت آمار تورمی این است که آمار تورم از نزدیک توسط بانک‌های مرکزی مورد توجه قرار می‌گیرد. چرا که کنترل و ثبات قیمت‌ها یکی از وظایف بان‌های مرکزی است و در تعیین نرخ بهره توسط آنها تاثیر زیادی دارد.

آمار اشتغال

آمار اشتغال نشان دهنده خالص افرادی است که در یک دوره مشخص مشغول به کار شده‌اند. این آمار تاثیر بسیار زیادی بر روی قیمت ارزها در بازار فارکس دارد چرا که نسبت مستقیمی با رشد اقتصادی دارد. هرچه افراد بیشتری در یک اقتصاد مشغول به کار باشند، تولیدات آن اقتصاد بیشتر شده و بهره‌وری افزایش می‌یابد. در کنار آن مصرف کالا و خدمات نیز افزایش خواهد یافت و در نهایت اقتصاد رشد می‌کند.

آمار اشتغال از چند بخش تشکیل شده که هرکدام برای تحلیل این آمار مهم هستند. ابتدا تعداد خالص اشتغال است. این آمار به طور معمول نشان دهنده تعداد کل افراد استخدامی منهای افراد اخراجی است. آمار بیکاری بخش دیگر این آمار است. آمار بیکاری نشان می‌دهد که چند درصد از کل افرادی که در بازار به صورت فعالانه به دنبال شغل می‌گردند، هنوز دریافتن شغل ناکام بوده‌اند. در کنار درصد بیکاری، درصد مشارکت نیز منتشر می‌شود. این درصد نشان می‌دهد که چند درصد از کل افرادی که در سن اشتغال هستند، در بازار کار حضور دارند و در نهایت آمار دستمزد ساعتی است که نشان می‌دهد به طور متوسط افراد چه میزان دستمزد بیشتری برای مشاغل جدید طلب کرده‌اند. آمار دستمزد می‌تواند پس از مدت کوتاهی بر روی تورم تاثیر بگذارد.

شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP)

آمار تولید ناخالص داخلی نشان دهنده کل ارزش افزوده‌ای است که در یک کشور تولید می‌شود. به طور معمول این آمار به صورت درصدی بیان می‌شود به این معنا که تولید ناخالص داخلی نسبت به دوره‌های گذشته چقدر افزایش یافته است. با این حال، تولید ناخالص داخلی به تنهای نشان دهنده حجم کیک اقتصادی است که در یک کشور وجود دارد.

تاثیر این آمار در بازار فارکس وابسته رشد بهره‌وری و رشد تولید در یک کشور است. هرچه تولید ناخالص داخلی بیشتر شود، به این معنا است که منابع در آن کشور افزایش یافته و در نتیجه فرصت بهتری برای تولید ثروت فراهم است. بنابراین سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در آن کشور حرکت می‌کنند. از طرف دیگر، کاهش تولید ناخالص داخلی نشان دهنده عدم اقبال سرمایه‌گذاران در آن کشور است. اگر شاخص تولید ناخالص داخلی برای دو فصل پیاپی کاهش یابد، نشان دهنده رکود اقتصادی است. در این حالت بانک مرکزی به سمت سیاست‌های تسهیلی حرکت می‌کند و نرخ بهره را کاهش می‌دهد. در صورتی که رشد اقتصادی به صورت فزاینده افزایش پیدا کند، ممکن است بانک مرکزی را نگران تورم کند و در نتیجه سیاست‌گذاران به سمت سیاست‌های انقباضی حرکت کنند. در کنار تولید ناخالص داخلی، تولید ناخالص ملی (GNP) نیز بعضی اوقات توسط برخی معامله‌گران تحلیل می‌شود. این آمار نشان دهنده کل تولیداتی است که شهروندان یک کشور فارغ از محل زندگی، انجام می‌دهند.

شاخص قیمت تولید کننده (PPI)

شاخص PPI، تغییراتی است که طی یک دوره زمانی خاص در هزینه‌های پرداختی توسط تولیدکنندگان رخ می‌دهد. توجه داشته باشید که این تغییرات شامل هزینه مواد اولیه، هزینه نیروی انسانی، هزینه استقراض، هزینه انرژی و… است که مستقیما بر هزینه تولید کنندگان تاثیر می‌گذارد.

شاخص قیمت تولید کننده به دو روش می‌تواند بر اقتصاد تاثیر بگذارد. اگر تولید کننده بتواند افزایش هزینه‌ها را به مصرف کننده منتثل کند، پس از مدتی شاهد افزایش تورم در CPI خواهیم بود. اما اگر نتواند چنین کاری انجام دهد، تولید کننده، تولید را متوقف کرده و یا کارکنان را اخراج می‌کند. در این حالت شاهد افزایش بیکاری خواهیم بود. بنابراین دلایل زیادی وجود دارد که بانک مرکزی و سیاست‌گذاران از نزدیک این شاخص را دنبال کرده و بر اساس تغییرات آن سیاست‌گذاری کنند.

شاخص PMI

شاخص PMI یا مدیران خرید، یک نظرسنجی از مدیران خرید شرکت‌های تولیدی و خدماتی است. این شاخص در دو بخش تولیدی و غیر تولیدی منتشر می‌شود اگرچه برای برخی کشور‌ها PMI ساخت و ساز نیز منتشر می‌شود. موسسه‌های منتشر کننده PMI عبارت‌اند از S&P Global که آمار PMI بیش از پنجاه کشور جهان را منتشر می‌کند و ISM که PMI تولیدی و خدماتی را در ایالات متحده منتشر می‌کند.

آمار PMI از آن جهت اهمیت دارد نشان می‌دهد وضعیت اقتصاد به چه سمت و سویی در حرکت است. این آمار معمولا به خودی خود معیاری برای تصمیمات سیاستی نیست اما می‌تواند به ذهنیت سیاست‌گذاران در زمینه جهت‌گیری اقتصاد سمت و سو بدهد. مهم‌ترین بخش‌های این گزارش اشتغال و قیمت‌ها است که نشان می‌دهد وضعیت استخدام و هزینه‌های شرکت‌ها در چه حدی باقی مانده است. به طور کلی اگر شاخص PMI بالای عدد ۵۰ منتشر شود به معنای رشد و پویایی اقتصاد است و اگر زیر ۵۰ منتشر شود به معنای کندی و رکود اقتصادی است.

شاخص خرده ‌فروشی

شاخص خرده فروشی یکی از معیارهای اقتصادی برای سنجش وضعیت سلامت کلی اقتصاد یک کشور است. این شاخص فروش خدمات و محصولات توسط خرده‌فروشان را نشان می‌دهد. اهمیت این شاخص از آن جهت است که در بسیاری از کشورهای پیشرفته خصوصا آمریکا بخش قابل توجهی از رشد اقتصادی از طریق مصرف‌کنندگان تامین می‌شود. به عنوان مثال در ایالات متحده ۷۰ درصد تولید ناخالص داخلی از هزینه‌کرد مصرف کنندگان تامین می‌شود.

شاخص خرده‌فروشی نشان دهنده قدرت خرید مصرف کنندگان است. اگر این شاخص بالاتر از انتظارات منتشر شود نشان می‌دهد که مصرف‌کنندگان قدرتی بیش از تصور بازار از خود نشان داده‌اند و نوید بهبود وضع اقتصاد را دارد بنابراین ارز رشد می‌کند. اما در صورتی که شاهد بدتر شدن وضعیت خرده‌فروشی باشیم، نشان دهنده وخامت اوضاع اقتصادی است و در نتیجه ارز کاهش ارزش می‌یابد.

شاخص بازار سهام

شاخص بازار سهام در هر کشور نشان دهنده قدرت اقتصاد در آن کشور است. به طور کلی شاخص‌های بازار سهام، نشان دهنده رشد قیمت چند سهام معروف و معتبر در یک کشور خاص است به عنوان مثال شاخص S&P500 نشان دهنده عملکرد ۵۰۰ سهام برتر در بورس نیویورک است. یا شاخص میانگین صنعتی داوجونز عملکرد ۳۰ شرکت بزرگ آمریکایی را مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌دهد همچنین شاخص Nikkei 225 عملکرد ۲۲۵ شرکت بزرگ ژاپنی را بررسی می‌کند.

به طور کلی وقتی شاخص‌های بازار سهام در یک کشور رو به رشد هستند، نشان دهنده رشد اقتصادی و افزایش اطمینان سرمایه‌گذاران به اقتصاد است. این وضعیت می‌تواند منجر به تقویت ارز ملی‌شود. در طرف دیگر اگر بازار سهام سقوط کند، ممکن است علامتی از عدم اطمینان و نگرانی در بازار باشد که این مساله می‌تواند منجر به ضعف ارز ملی شود. باید توجه داشت که این تحلیل در مورد اقتصادهای پیشرفته صادق است و در مورد اقتصادهای نوظهور وضعیت به کلی متفاوت است. همچنین هرچه افراد یک جامعه بیشتر در معرض سهام باشند، تاثیر حرکت‌های بازار سهام بر اقتصاد واقعی بیشتر است. این تاثیر به عنوان اثر ثروت شناخته می‌شود. هنگامی که بازارهای سهام در حال افت هستند، مردم تصور می‌کنند ثروت آنها در حال کاهش است بنابراین کمتر هزینه می‌کنند که این مساله به خودی خود زمینه ساز رکود اقتصادی خواهد بود.

شاخص قیمت مسکن (HPI)

شاخص قیمت مسکن، تغییرات قیمت مسکن را در یک منطقه خاص اندازه‌گیری می‌کند. متودولوژی‌هایی که عموما برای محاسبه تغییرات مسکن به کار می‌رود رگرسیون هدونیک، شاخص میانگین یا شاخص فروش‌های تکرار شونده است. اندازه‌گیری قیمت مسکن ریزه‌کاری‌های متعددی دارد چرا که نمی‌توان به راحتی بر روی مسکن قیمت‌گذاری کرد.

به طور کلی قیمت مسکن نشان از وضعیت اقتصاد یک کشور دارد. بخش مسکن در بسیاری از کشورها موتور محرک رشد اقتصادی است و شاخص HPI خصوصا در کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور بسیار حائز اهمیت است. افزایش متعادل این شاخص نشان دهنده افزایش اشتغال، رشد اقتصادی، هزینه‌کرد مصرف کنندگان و… است که می‌تواند منجر به تقویت ارز ملی شود. همچنین کاهش این شاخص نشان دهنده وخامت اوضاع اقتصاد بوده و می‌تواند منجر به کاهش ارزش ارز ملی شود.

شاخص قیمت هزینه‌های مصرف شخصی (PCE)

شاخص PCE شاخص ترجیحی فدرال رزرو برای پایش تورم است. دلیل این امر آن است که در گزارش PCE از طیف وسیع‌تری از هزینه‌ها استفاده شده است و داده‌ها با استفاده از گزارش‌های کسب و کارها توزین می‌شوند به همین خاطر قابلیت اتکای بیشتری دارند.

شاخص PCE به دلیل آنکه از نزدیک توسط فدرال رزرو دنبال می‌شود، می‌تواند تاثیر بسیار زیادی بر روی بازار فارکس بگذارد. فدرال رزرو به طور معمول هدف ۲ درصدی را برای تورم در نظر می‌گیرد. در صورتی که آمار PCE تورم بالای ۲ درصد را نشان دهد، می‌توان انتظار داشت که فدرال رزرو نرخ بهره را افزایش دهد. همچنین اگر این آمار زیر ۲ درصد یا حتی تورم منفی را نشان دهد ، می‌توان انتظار کاهش نرخ بهره و در نتیجه کاهش ارزش دلار را انتظار داشت.

شاخص تراز تجاری

شاخص تراز تجاری نشان دهنده تفاوت میان ارزش صادرات و واردات یک کشور در یک دوره زمانی خاص است. این شاخص بزرگترین جزء از شاخص تراز پرداخت‌های یک کشور است به همین خاطر از اهمیت بالایی برخوردار است.

شاخص تراز تجاری از مهم‌ترین شاخص‌ها در یک اقتصاد و دارای تاثیر مستقیم بر روی ارزهای ملی است چرا که این شاخص نشان دهنده ورود منابع به یک اقتصاد است. هرچه تراز تجاری مثبت‌تر باشد، به این معنی است که منابع بیشتری از طریق صادرات کالا و خدمات وارد کشور می‌شود و در نتیجه ارز تقویت می‌شود. از طرف دیگر منفی بودن تراز تجاری به این معنی است که منابع از کشور در حال خروج است. با این حال، برای اقتصادهای پیشرفته فاکتور تراز پرداخت‌ها و تراز حساب جاری از اهمیت بیشتری برخوردار است چرا که این کشورها می‌توانند در ازای خروج منابع از طریق واردات کالا و خدمات، سرمایه‌گذاری خارجی در کشور خود جذب کرده و حساب جاری را مثبت کنند.

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردم داده‌های مهمی که در بازار فارکس تاثیر دارند را معرفی کنیم. برای کسب سود در بازار فارکس نیاز هست شما با داده‌های مهم آشنا شوید و این شاخص‌ها رو زیر نظر داشته باشید.