اصلاحات جدید در آیین‌نامه مشاغل سخت و زیان‌آور، با انتقال مدیریت آن به سازمان تأمین اجتماعی و حذف مشاغل مهمی مانند معدن از فهرست سخت و زیان‌آور، با انتقاد شدید نمایندگان کارگری مواجه شده است. کارگران این تغییرات را ضربه‌ای جدی به حقوق و مزایای خود می‌دانند و از تعارض منافع و بی‌عدالتی در روند تصمیم‌گیری‌ها ابراز نگرانی می‌کنند.
در حالی که سازمان تأمین اجتماعی مدعی اصلاح آیین‌نامه مشاغل سخت و زیان‌آور برای صیانت از منابع صندوق است، فعالان کارگری هشدار می‌دهند که این تغییرات، با حذف برخی مشاغل کلیدی و انتقال دبیرخانه به تأمین اجتماعی، به ضرر کارگران و در راستای منافع کارفرمایان و سازمان خواهد بود.
پشت پرده اصلاحات آیین‌نامه مشاغل سخت و زیان‌آور
اصلاح آیین‌نامه مشاغل سخت و زیان‌آور، که به گفته سازمان تأمین اجتماعی برای ساماندهی منابع صندوق و منافع کارگران و کارفرمایان در جریان است، با انتقادات شدید نمایندگان کارگری مواجه شده است. این تغییرات، که بدون حضور نمایندگان کارگری در جلسات تصمیم‌گیری پیش می‌رود، می‌تواند حقوق کارگران را به خطر بیندازد.
انتقال دبیرخانه به تأمین اجتماعی؛ تضاد منافع در کمین
انتقال دبیرخانه مشاغل سخت و زیان‌آور به سازمان تأمین اجتماعی، نگرانی‌های زیادی را در میان فعالان کارگری ایجاد کرده است. کارشناسان معتقدند که تأمین اجتماعی، به دلیل بار مالی بازنشستگی‌های پیش از موعد، ممکن است در شناسایی مشاغل سخت و زیان‌آور سخت‌گیری کند، که این امر استقلال و عدالت در تصمیم‌گیری‌ها را زیر سؤال می‌برد.
حذف مشاغل کلیدی از لیست سخت و زیان‌آور
در آیین‌نامه پیشنهادی، مشاغل مهمی مانند کارگران معادن، حمل و تفکیک زباله، ذوب فلزات، حفاری، دباغی، آتش‌نشانی، کار در ارتفاع، و بخش کشاورزی و دامداری که با مواد شیمیایی سروکار دارند، از لیست مشاغل سخت و زیان‌آور (رده «ب») حذف شده‌اند. این در حالی است که تنها مشاغلی مانند کادر درمان روان‌درمانی، کارکنان زندان‌ها، مشاغل سازمان انرژی اتمی و خبرنگاران همچنان در این رده باقی مانده‌اند.
انتقادات کارگری: تأمین اجتماعی شایستگی لازم را ندارد
محسن باقری، عضو کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور، با انتقاد از عملکرد سازمان تأمین اجتماعی می‌گوید: «سابقه تأمین اجتماعی در برخورد با حقوق کارگران نشان‌دهنده شایستگی این سازمان برای مدیریت آیین‌نامه مشاغل سخت و زیان‌آور نیست.» وی تأکید کرد که حذف مشاغل کلیدی مانند کار در معادن، که از خطرناک‌ترین حرفه‌ها در جهان است، غیرکارشناسی و به ضرر کارگران است.
تصمیم‌گیری بدون حضور کارگران: جلسه ضدکارگری در اتاق بازرگانی
سوم خردادماه، جلسه‌ای در اتاق بازرگانی ایران بدون حضور نمایندگان کارگری برگزار شد که به گفته فعالان کارگری، کاملاً ضد منافع کارگران بوده است. در این جلسه، پیشنهاداتی مانند اعطای اختیارات گسترده به تأمین اجتماعی و حذف برخی مشاغل از آیین‌نامه مطرح شد که با مخالفت شدید جامعه کارگری مواجه شده است.
تبعات اصلاحات برای کارگران
سید سعید فتاحی، مشاور کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران، اظهار داشت که بخشنامه‌های اخیر تأمین اجتماعی، مانند بخشنامه ۱۷۷۷، مشکلات زیادی برای کارگران ایجاد کرده و نشان‌دهنده تلاش برای پیشبرد منافع سازمان و کارفرمایان است. وی افزود که کارگران نباید تاوان اشتباهات تأمین اجتماعی و کارفرمایان را بپردازند.
لزوم بازنگری و مشارکت کارگران
فعالان کارگری تأکید دارند که هرگونه اصلاح در آیین‌نامه مشاغل سخت و زیان‌آور باید با حضور نمایندگان کارگری و بررسی‌های کارشناسی انجام شود. آن‌ها هشدار می‌دهند که تغییرات کنونی نه‌تنها به نفع کارگران نیست، بلکه می‌تواند به کاهش حقوق و مزایای آن‌ها منجر شود و منابع صندوق تأمین اجتماعی را نیز به خطر بیندازد.
