در سالهای اخیر، جامعه فرهنگی خواستار توجه بیشتری به حقوق و مزایای خود بوده است. بهطور کلی، اگر به مقایسه جهانی بپردازیم، حقوق معلمان ایرانی با توجه به چالشهای موجود و تلاشی که برای آموزش میکنند، نسبت به سایر نقاط و کشورهای جهان بسیار پایین و ناچیز است.
معلمان قشری بسیار زحمت کش و پویا هستند که در جامعه اثری عمیق و انکارنشدنی در روند زندگی دارند. زیر بنای فرهنگی جامعه در مدارس پایه گذاری میشود و این معلمان هستند که بنای مستحکم آموزشی را میسازند. این گروه در چند سال اخیر مطالبات فراوانی داشتند، مطالباتی که در بیشتر اوقات بر حق و درست بوده است.
در سالهای پس از جنگ تحمیلی که کشور شرایط بحرانی ای داشت، نظام آموزشی هم تحت تاثیر حوادث پیش آمده، قرار گرفت و فعالیتهای آموزشی دچار اختلالات فراوانی شد؛ اما در سال های پس از جنگ تحمیلی کم کم اوضاع آرامتر و بهتر شد و رفته رفته اوضاع آموزش تغییر کرد. به تبع تغییرات آموزشی و شیوهی تدریس، تغییراتی هم در گزینش معلمان داده شد. در اوایل سال ۷۰ که کشور نیروی جوان خود را به خاطر جنگ تحمیلی از دست داده بود، مجبور به جذب معلمان از هر روشی شده بود، معلمان نهضتهای مختلف، انهایی که در مدارس به هر عنوانی کار میکردند هم به کمک نظام تعلیم و تربیت آمدند. اما رفته رفته اوضاع کشور بهتر شد و از شرایط بحرانی فاصله گرفت. در این زمان سیستم جذب معلم دچار تغییرات زیادی شد و شاخصهای زیادی برای جذب معلم به وجود آمد که یکی از آنها داشتن مدارک تحصیلی مقاطع بالا است. در این گزارش نگاهی به مشکلات نظام آموزشی کشور و حقوق معلمان در ایران داریم. همراه ما باشید.
کمبود معلم
یکی از دغدغههای اصلی این روزهای آموزش و پرورش، کمبود نیرو است. این مورد تا حدی به نظام آموزشی کشور فشار آورده است که معاونان پرورشی در مدارس مشغول به آموزش دادن هستند. عواقب این کار برای دانش آموزان بسیار سخت و پر هزینه است و فشار روحی و استرس زیادی را بخاطر این موضوع تحمل میکنند.
بر اساس آمار مرکز برنامهریزی و فناوری اطلاعات وزارت آموزش و پرورش، تعداد کل معلمان و کارکنان آموزش و پرورش کشور یک میلیون و ۱۳ هزار و ۶۵۵ نفر است که از این تعداد ۴۸۱ هزار نفر را معلمان و کارکنان مرد و ۵۳۲ هزار نفر را کارکنان و معلمان زن تشکیل میدهند. با نگاهی به این آمار در میابیم که بخش زیادی از این جمعیت بانوان کشور هستند و نگاه ویژه به دغدغهها و مشکلات آنان؛ باعث افزایش کیفیت آموزشی در کشور میشود. بنابراین یکی از بزرگترین و مهمترین قشرهای کاری در کشور هستند که باید از آنها به عنوان سرمایه انسانی ارزشمند توجه ویژهای شود.
حقوق و مزایای معلمان ابتدایی
در این بخش به بررسی و پاسخ به این سوال میپردازیم که حقوق و مزایای معلمان ابتدایی به چه میزان است.
حداقل حقوق معلمان ابتدایی ۷ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان در ماه تعیین شده است. این مبلغ برای معلمان با رتبه ۱، سابقه کار ۰ سال، مدرک دیپلم و فعالیت در مناطق غیرمحروم پرداخت میشود. این مبلغ شامل حقوق پایه، حق مسکن، حق اولاد، حق ایاب و ذهاب، حق عیدی، حق عیدی و حق تفاوت تعهد است.
حداکثر حقوق معلمان ابتدایی
حداکثر حقوق معلمان ابتدایی برای افرادی با رتبه ۵، سابقه کار ۲۴ سال، مدرک کارشناسی ارشد و فعالیت در مناطق محروم، ۱۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در ماه میباشد. این مبلغ شامل حقوق پایه، حق مسکن، حق اولاد، حق ایاب و ذهاب، حق عیدی، حق عیدیه، حق تفاوت تعهد، حق تشویقی، حق انتظامی، حق مدیریت، حق سرپرستی، حق سختی کار، حق محرومیت، حق تدریس اضافه و حق تمام وقت است.
مزایای معلمان ابتدایی
مزایای معلمان ابتدایی شامل بیمه تکمیلی، حق مسکن، حق اولاد، حق ایاب و ذهاب، حق عیدی، حق عیدیه، حق تفاوت تعهد، حق تشویقی، حق انتظامی، حق مدیریت، حق سرپرستی، حق سختی کار، حق محرومیت، حق تدریس اضافه و حق تمام وقت میباشد.
با توجه به حجم کاری و اهمیت شغل معلمی، رفع نیازها و کمبودهای موجود برای فرهنگیان، ضروری است. سیاستگذاران کلان آموزشی باید این را بدانند که هزینه برای آموزش و پرورش، در سالها و نسلهای بعدی به کشور بر میگردد.
رتبه بندی
دولت برای اینکه مششکل حقوق و دستمزد معلمان و جامعه فرهنگی کشور حل شود، بحث رتبه بندی معلمان و همسان سازی حقوق کارکنان دولت را مطرح کرده است. این بحث هم در پیچ و خم کارهای ادارای و البته در انتظار بودجه مانده است.