بنا بر اعلام رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، برنامه‌ای در راستای تقویت نتایج دانش‌آموزان ایرانی در آزمون پرلز طراحی شده است که در صورت اجرا، سواد خواندن دانش آموزان ایرانی طی پنج سال ارتقا خواهد یافت.
در یک نشست خبری، علی محبی درباره نتایج دانش‌آموزان ایرانی در آزمون تیمز و پرلز، به مناسبت هفته پژوهش، بیان کرد: “درباره نتایج آزمون تیمز و پرلز جفا می‌شود. این آزمون سواد ریاضی و علوم را سنجیده و عوامل موثر بر آن و ابعاد مختلف دانش‌آموزان نیز باید مورد بررسی قرار بگیرد. اما به طور نادرست، تنها خروجی آزمون را به عنوان معیار استفاده می‌کنند.”
بر اساس آخرین نتایج آزمون تیمز و پرلز، علاقه دانش‌آموزان ایرانی به مطالعه و اعتماد به نفس آنان در رتبه اول و دوم جهان قرار دارد. همچنین، بر اساس این آزمون، علاقه معلمان ایرانی به حرفه معلمی در میان کشورهای شرکت کننده در رتبه دوم قرار دارد. همچنین، نتایج نشان می‌دهد که در حوزه عدالت آموزشی، ما در هر دوره در حال پیشرفت هستیم. در ضمن، در حوزه برابری جنسیتی نیز، نتایج ما نسبت به سال قبل بهبود یافته و به عنوان یکی از بهترین‌ها در مقایسه با سایر کشورها هستیم.
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با دادن این خبر که برای ارتقای نتایج دانش آموزان در آزمون پرلز برنامه‌ای تدوین شده است، توضیح داد: برای آزمون پرلز که سواد خواندن است برنامه عملی دیده‌ایم که طی پنج سال انجام گیرد. جامعه هدف را شناسایی کردیم که کدام بخش از مدارس و دانش آموزان ما نمره پایینی در آزمون پرلز کسب کرده‌اند.
محبی با بیان اینکه نمره خیلی از دانش آموزان مدارس دولتی ما در این دو آزمون جلوتر از برخی مدارس غیردولتی است، تصریح کرد: دانش آموزان در برخی مناطق کم برخوردار نیاز به توجه بیشتری دارند. در این راستا آزمون‌هایی تدارک دیده ایم که هر ساله به صورت شبیه سازی آزمون پرلز برای جامعه هدف اجرا شود. میزان رشد در این زمینه را نیز مد نظر قرار دادیم که برای مثال از نمره ۲۰ حدود دو نمره، سواد خواندن را ارتقاء دهیم. با انجام این برنامه از میانگین جهانی بالاتر می‌رویم.
وی تاکید کرد: در صورت اجرای این برنامه ، ما در آزمون بعدی پرلز که در سال ۲۰۲۶ برگزار می‌شود می‌توانیم سر را بلند بگیریم که نتایج ما از میانگین جهانی هم جلوتر خواهد رفت.
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه باید سنجشی شبیه آزمون تیمز و پرلز برای دانش آموزان در تمام دوره‌های تحصیلی داشته باشیم، تاکید کرد: در این راستا باید به صورت استاندارد و ملی سنجش شایستگی‌های های اصلی دانش آموزان را در دوره‌های مختلف داشته باشیم. برنامه این امر هم آماده شده است. در یک مرحله به صورت آزمایشی این امر را اجرا کردیم و الان در مرحله تحلیل نتایج این آزمونها قرار داریم.
آیین نامه جدید رتبه‌بندی معلمان آماده شد
محبی در بخش دیگر سخنان خود با بیان اینکه الگوی مدرسه در تراز سند تحول بنیادین آموزش و پرورش آماده شده و به زودی ابلاغ می‌شود، عنوان کرد: تدوین نقشه سند تحول بنیادین وزارت آموزش و پرورش به پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش محول شد. در حال حاضر تدوین نقشه راه سند تحول بنیادین مراحل پژوهشی خود را انجام داده و نسخه اولیه و پیش نویس اولیه آن در رفت و برگشت زیاد بین محققین و پژوهشگاه شورای راهبری تحول به ریاست وزیر آماده و تحویل دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش شد.
وی توضیح داد: بر اساس این نقشه راه، اجرای سند تحول بنیادین را در دو سطح دیدیم. یک سطح مربوط به سیاست گذاری و برنامه ریزی، تدوین نظامات و آیین نامه ها، الگوها و تامین منابع است. این بخش به سطح ستادی اجرای سند معطوف می‌شود. سطح دیگر معطوف به سطح مدرسه و به منظور اجرای سند تحول بنیایدن است. سند در این سطح مدرسه‌ای، چند گام دیده است.
رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه الگوی مدرسه تراز سند تحول را نهایی کردیم، افزود: گام اول برای تحقق مدرسه در تراز سند تحول بنیادین این است که بدانیم مدرسه تراز سند تحول، چه ابعادی دارد تا مدارس بتوانند خود را با آن بسنجند و نظام تعلیم و تربیت نیز بتواند مدارس خود را بر اساس آن بسنجد. گام دوم ما طراحی و اجرای الگوی ارزیابی مدارس بر اساس الگوی تراز است که در این مرحله وضعیت موجود همه مدارس دیده می‌شود.
محبی ادامه داد: گام سوم انجام برنامه عمل از سوی هر مدرسه برای رسیدن به وضعیت مطلوب است. در این راستا گام اول یعنی ایجاد الگوی مدرسه در تراز سند تحول و گام دوم یعنی ایجاد الگوی ارزیابی آماده شده است و به زودی ابلاغ می‌شود. برای ارزیابی مدارس نیز یک ارزیابی درونی و یک ارزیابی بیرونی در نظر گرفته‌ایم تا مدارس نیز خود ارزیابی داشته باشند. برای ارزیابی بیرونی هم مرکز سنجش و پایش آموزش و پرورش بتواند بر اساسا این الگو تمام مدارس را بررسی کند.
محبی در بخش دیگر سخنان خود توضیح داد: بزرگ ترین مساله‌ای که ما در حال حاضر و از سال‌های دور تا کنون با آن مواجه‌ایم این است که مدیران و اقدام کنندگان ما کارهایی را بدون تفکر و پژوهش انجام می‌دهند و محققان و متفکران ما پژوهش و تحقیق‌هایی را انجام می‌دهند که به صحنه عمل و کاربرد نمی‌رسد.
وی با بیان اینکه فاصله‌ای بین تفکر، تعقل، تحقیق و عمل وجود دارد، ادامه داد: هرجا ملاحظه می‌کنید که طرحی شکست خورده و نتیجه مطلوب را نگرفته، شک نکنید که در مرحله تحقیق مشکلات و کاستی‌هایی داشته، به طوری که یا آن تحقیق اصلا انجام نگرفته و یا خوب انجام نگرفته است. اگر مرحله تحقیق، تعمق و تفکر خوب انجام گیرد یقینا نتیجه آن مطلوب است.
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش گفت: ما در پژوهشگاه در راستای ستاد ملی هفته پژوهش ذیل وزارت علوم، چند هدف اصلی را دنبال می‌کنیم. هدف اصلی ما توسعه و ترویج فرهنگ پژوهش و پژوهشگری در بین مدیران آموزش و پرورش از ستاد آموزش و پرورش تا مدرسه است. این امریکی از ماموریت‌های اصلی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تعریف شده است.
محبی با بیان اینکه ستاد ملی هفته پژوهش ذیل وزارت علوم، امسال دو هفته را برای پژوهش نام گذاری کرده است، تصریح کرد: هفته جاری به عنوان هفته پژوهش در استان‌ها است و تمام استان‌های کشور و ادارات کل آموزش و پرورش و مناطق و دانشگاهای کشور جنب و جوش خاصی دارند و همگی مشغول هستند تا دستاوردهای یک سال قبل خود را نشان دهند. هفته بعد نیز به صورت ملی مراسم و برنامه‌های هفته پژوهش در تهران برگزار می‌شود.
عناوین هفته پژوهش
وی به بیان عناوین هفته پژوهش پرداخت و عنوان کرد: یکشنبه ۱۹ آذر روز نخست هفته پژوهش است که ما مراسم خود را در آن روز آغاز می‌کنیم. برای این روز دو مراسم ملی داریم. یکی جشنواره برترین‌های حوزه دانش آموزی است که از دانش آموزان خلاق و نوآور تجلیل می‌شود؛ دیگری تجلیل از معلمان پژوهنده است. روز یکشنبه در اردوگاه باهنر میزبان دو وزیر علوم و آموزش و پرورش و سایر مسئولان هستیم.
وی توضیح داد: عنوان روز یکشنبه “آموزش و پرورش پژوهش محور و ایران مقتدر”، عنوان روز دوشنبه “آموزش و پرورش خلاق و نوآور”، عنوان روز سه‌شنبه “معلمان پژوهشنده و تربیت و آموزش اثربخش و جامعه تمدن ساز”، عنوان روز چهارشنبه “مدرسه پژوهش محور و دانشگاه کارآفرین”، عنوان روز پنجشنبه “پژوهش‌سرای دانش آموزی و ترویج فرهنگ پژوهش و فناوری”، عنوان روز جمعه “تفکر و پژوهش و تجلی ارزش‌ها در آموزش و پرورش”، عنوان روز شنبه که آخرین روز هفته پژوهش است نیز “مدیریت پژوهش محور و تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش” است.
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، افزود: شعار محوری و اصلی هفته پژوهش امسال “پژوهش و فناوری، پیشران آموزش و پرورش تحول آفرین و تمدن ساز” است. در مراسم روز یکشنبه افراد در ۹ محور مورد تجلیل قرار می‌گیرند. بیش از هزار داور کار داوری امسال را برای این جشنواره انجام داده‌اند.
