توجه به تغذیه و سلامت دانش اموزان باعث فرایند بهتر یادگیری و درک بیشتر دانش اموزان میشود. لذا شورای عالی سلامت و امنیت غذایی با محوریت برنامه توزیع شیر مدارس پیگیری این موضوع را به عهده دارد.
طرح شیر مدارس اواخر دهه ۷۰ آغاز شد و اواخر دهه ۸۰ به دلیل برخی مشکلات از جمله تامین منابع متوقف شد. حال اما سخنگوی انجمن صنایع فرآوردههای لبنی میگوید با پیگیری نمایندگان مجلس این طرح به برنامه هفتم توسعه اضافه شده ولی برای اجرایی شدن، در بودجه سالانه کشور نیز باید دیده شود.
برنامه شیر مدارس با هدف ارتقا سلامت و بهبود رشد و تغذیه دانش آموزان، یکی از اولویتهای امینت غذایی در کشور است که در سند ملی دانشبنیان امنیت غذایی و برنامه هفتم توسعه مورد توجه قرار گرفته است.
مصرف شیر به عنوان یکی از گروههای غذایی اصلی، در بهبود قدرت یادگیری، رشد قدی و سلامت دانش آموزان نقش اساسی دارد و این برنامه باید در راستای حفظ سلامت آیندهسازان مؤثر در توسعه کشور، احیا شود.
محمدرضا بنی طبا با اشاره به تاریخچه شیر رایگان مدارس در کشور گفته بود: ایران قبل و بعد از انقلاب پیشرو در شیر رایگان مدارس بوده و تا میانه دهه ۸۰ نیز اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده است. اما متاسفانه در اواخر دهه ۸۰ با اجرای هدفمندسازی یارانهها شیر مدارس حذف شد.
وی ادامه داد:در کشورهای توسعه یافته یا در مسیر توسعه، کاهش سرانه مصرف لبنیات مشاهده نمیشود. سرانه مصرف محصولات لبنی شاخص و معیار توسعه است و یکی از مهمترین اقداماتی که در این کشورها انجام میشود توزیع شیر رایگان در مدارس است.
قدمت ۱۰۰ ساله برخی کشورها در توزیع شیر رایگان در مدارس
سخنگوی انجمن صنایع فرآوردههای لبنی با بیان اینکه شیر مدارس در کشورها ۱۰۰ سال یا حتی بیشتر قدمت دارد، گفت: در ترکیه ۲۷۰ نوبت شیر رایگان در مدارس توزیع میشود و حدود ۱۰ میلیون دانش آموز از آن بهرهمند میشوند. در چین حدود ۳۰ میلیون دانش آموزش تحت پوشش شیر مدارس قرار دارند و سرانه مصرف آنها رو به افزایش است.
به گفته وی در کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه شیب مصرف محصولات لبنی رو به بالا و حدود ۱۶۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم است.این در حالیست که سرانه مصرف در کشور ما در خوشبینانه ترین حالت ۷۰ کیلوگرم است.
ضعفهای طرح شیر مدارس در دهه ۸۰
وی ادامه به مشکلات اجرای طرح شیر مدارس در دهه ۸۰ اشاره کرد و گفت: در شیر مدارس آسیبهایی رخ داد که ناشی از تغییر سیاستها بود. تا سالهایی شیر مدارس مطالبه آموزش و پرورش بود و بر آن نظارت داشت. وزارت بهداشت آییننامههای آن را ابلاغ میکرد و تولیدکنندگان هم آن را اجرا میکردند. اما از دورهای به بعد شیرمدارس جزو بودجه آموزش و پرورش شد و آموزش و پرورش نیز به جای تخصیص بودجه متمرکز آن را تبدیل به بودجه استانی کرد. استانی شدن بودجه باعث شد که از مثلا تهران امکان ارسال محصولات به شهرستانهای دیگر نباشد و باید حتما از استان تامین می شد. از طرفی تا طرحها تصویب و ابلاغ شود از سال تحصیلی ماهها گذشته بود.
علی احسان ظفری، مدیرعامل اتحادیه تعاونی های لبنی گفت: با توجه به افزایش قیمت لبنیات ناشی از بالا رفتن نرخ شیرخام و مواد بسته بندی باید منتظر کاهش سرانه مصرف بود چراکه قدرت خرید جامعه سقفی دارد.
به گفته او، بنابر آمار و بررسی های صورت گرفته با افزایش قیمت شیرخام، سرانه مصرف به حدود ۵۰ کیلو رسیده است.
ظفری درباره تاثیر توزیع شیرمدارس بر سرانه مصرف گفت: با توزیع شیرمدارس بیش از ۲ تا ۳ درصد سرانه مصرف افزایش نمی یابد.
اعلام آمادگی صنایع لبنی برای تولید شیر با حاشیه سود کم
مدیرعامل اتحادیه تعاونی های لبنی ادامه داد: کل جمعیت دانش آموزی ۱۳ تا ۱۴ میلیون نفر است و باید دید که دولت در چه تعدادی از جمعیت دانش آموزی اقدام به توزیع شیرمدارس می کند.
توزیع ۷۰ نوبت شیر مدارس مستلزم بیش از ۵ هزار میلیارد تومان اعتبار
او گفت: برای توزیع ۷۰ نوبت شیر در بین دانش آموزان رقمی بیش از ۵ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که دولت این منابع را باید در اختیار وزارت جهاد یا وزارت صمت قرار دهد و وزارت آموزش و پرورش تنها نظارت کند، درغیراین صورت تزریق اعتبار به وزارت آموزش و پرورش موجب شده تا منابع جای دیگری هزینه شود.
رئیس انجمن صنفی گاوداران با بیان اینکه پتانسیل تولید ۱۵ میلیون تن شیرخام در کشور وجود دارد، گفت: توزیع شیرمدارس علاوه بر ارتقای سرانه مصرف محصولات لبنی در سلامت جامعه و کاهش هزینه های درمان تاثیر بسزایی دارد.
او با بیان اینکه توزیع شیرمدارس در رونق صنعت دامپروری تاثیر بسزایی دارد، گفت: امسال با تامین بودجه توزیع شیرمدارس، صنعت دامپروری آمادگی افزایش تولید و تامین شیرمورد نیاز را دارد.