مدیر یکی از آموزشگاههای موسیقی تهران درباره مالیاتهایی که برای آموزشگاهدارها تعیین میشود، میگوید: مگر آموزشگاههای موسیقی چقدر درآمد دارند که سالیانه ۲۰۰ میلیون تومان مالیات دهند؟ اصلا با این وضعیت اقتصادی، آموزش موسیقی در سبد فرهنگی چند خانوار است؟ اگر وضع ادامهدار شود، باید آموزشگاههای موسیقی جمع شوند که تعطیلی هر آموزشگاه موسیقی هم برابر با بیکاری ۲۰ تا ۲۵ معلم خواهد بود.
محمدمهدی پیرخائفی ضمن بیان این جملات میگوید: فضا برای جامعه هنری سخت شده است. یکی از مشکلات بزرگی که امسال با آن دست و پنجه نرم کردیم، بحث مالیات بود. مدیران آموزشگاههای موسیقی اکثرا خود صاحب ملک نیستند و باید اجارههای نجومی پرداخت کنند اما اداره مالیات و دارایی در این شرایط مالیاتهای سنگین ۱۵۰ تا ۲۵۰ میلیون تومان تعیین میکند.
پیشتر طی گفتوگویی با محمد الهیاری، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به بحث کارت صلاحیت تدریس پرداخته بودیم، و از او سوال کرده بودیم که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تا چه حد بر مدرسهای موسیقی، نظارت دارد؟
الهیاری نیز در پاسخ به این سوال عنوان کرده بود که «به آموزشگاهها تکلیف شده است مدرسین آنها باید کارت صلاحیت تدریس بگیرند. برای بسیاری از فارغ التحصیلان رشته موسیقی مهمترین بازار کار، آموزشگاههای موسیقی است و البته که مردم هم فضای آموزشگاه را محیط قابل اعتمادی میدانند و به دلایل مختلف ترجیح میدهند معلم خصوصی به منزل آنها نرود و یا فرزندشان به منزل معلم خصوصی نرود. به همین جهت آموزش صحیح و اصولی هنرجویان در فضای آموزشگاه امر مهمی است.»
به نظر میرسد که آزمون کارت صلاحیت تدریس نزدیک به سه سال است که صاحب سامانه شده است؛ به این صورت که مدرسین در آن ثبت نام میکنند، طبق نوبت امتحان میدهند و سپس برای آنها کارت صلاحیت تدریس که نشان دهنده داشتن صلاحیت لازم برای تدریس است، صادر میشود.
به گفته الهیاری اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موضوع کارت صلاحیت تدریس را جدی ادامه دهد، احتمالا چند هزار مدرسی که در آموزشگاهها تدریس میکنند، در وهله اول صاحب یک شناسنامه میشوند که در بحثهای مالیاتی خیلی به درد آنها میخورد، ثانیا آنهایی که در بحثهای فنی ضعیفترند خودشان را به سطحی میرسانند که بتوانند آزمون را بگذرانند؛ چراکه صرف بلد بودن نحوه نواختن ساز، نمیتوان گفت که فرد بحثهای فنی و تئوری موسیقی را به خوبی میداند.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صدور کارت صلاحیت تدریس را از آموزشگاههای آزاد هنری که مجوزهای آنها را صادر میکند، شروع کرده است. کارت صلاحیت تدریس تا سال ۹۰ به تعداد محدود صادر و از سال ۹۰ متوقف ماند؛ تا اینکه سال ۹۷ از سر گرفته شد و از سال ۹۸ به صورت جدی در دفتر آموزش آغاز شد.
اکنون به نظر میرسد که چند وقتی است وزارت فرهنگ بر داشتن کارت صلاحیت تدریس مدرسهای موسیقی تأکید دارد که در همین راستا تصمیم گرفتیم با چند تن از مدیران آموزشگاههای موسیقی درباره این امر گفتوگویی داشته باشیم.
محمدمهدی پیرخائفی (نوازنده ساز پیانو و مدیر آموزشگاه موسیقی) در گفتوگویش با ایسنا، برخلاف آنچه که الهیاری گفت، معتقد است که آزمون کارت صلاحیت تدریس بیشتر مبانی تئوری را مد نظر قرار میدهد تا شیوههای آموزشی مدرس!
او در همین راستا میگوید: داستان تجربه تدریس با داشتن کارت صلاحیت تدریس تفاوت دارد؛ زیرا مسئله مهم در این آزمون، سواد موسیقایی و سطح تکنیک نوازندگی مدرس است. درحقیقت در آزمونهای کارت صلاحیت تدریس به تنها چیزی که پرداخته نمیشود، شیوه تدریس است و اصلا به توانایی تدریس معلم آگاه نیستند!
به گفته این نوازنده پیانو داشتن یک چهارچوب کلی و برنامه مدون برای تأیید صلاحیت مدرسان موسیقی اتفاق مثبتی است ولی خود او به عنوان فردی که مدیریت یک آموزشگاه موسیقی را برعهده دارد، برای استخدام مدرس موسیقی پیش از هر چیزی کیفیت کار او، چگونگی برقراری ارتباط با هنرجو، شناخت از هر هنرجو و متودی که با آن تدریس میکند اهمیت دارد. حال آن مدرس کارت صلاحیت تدریس داشته باشد یا فوق لیسانس موسیقی، اصلا مهم نیست.
درحقیقت علت مهم نبودن داشتن کارت صلاحیت تدریس برای پیرخائفی این است که در بسیاری از موارد با اینکه مدرس موسیقی کارت صلاحیت تدریس ندارد ولی مربی درجه یکی است و به گونهای آموزش میدهد که هنرجویان او هر ساله وارد هنرستان موسیقی یا رشتههای موسیقی دانشگاهها میشوند.
از او سوال میکنیم اگر مدرسها کارت صلاحیت تدریس را دریافت کنند ولی کارشان کیفیت لازم را نداشته باشد، چه اتفاقی میافتد که توضیح میدهد:به هر حال اگر کارشان کیفیت نداشته باشد با آنها قطع همکاری خواهد شد. همچنین میتوان در ادامه به وزارت ارشاد اعلام کرد که فلان مدرس که کارت صلاحیت تدریس را اخذ کرده، صلاحیت و توانایی لازم را ندارد و حتی سوال کرد که آن فرد بر چه مبنایی موفق به اخذ این مدرک شده است؟
او در پاسخ به این پرسش که «مزیت داشتن این مدرک چیست؟» پاسخ میدهد: داشتن این مدرک خالی از لطف نیست. مدرکی است معتبر که میتوانند آن را به عنوان یک مدرک شغلی ارائه کنند. همچنین قبل از اینکه وزارت ارشاد بخواهد روی این داستان سختگیری کند، همیشه شرکت در این آزمون را به معلمهای خود پیشنهاد دادهام و حتی آنها را به وزارت ارشاد معرفی کردهام.
وقتی که چندین آزمون صلاحیت در موسیقی داریم
این هنرمند همچنین عنوان میکند: وقتی فردی مدرک لیسانس یا فوق لیسانس موسیقی دارد؛ یعنی آن مدرک را با گذر از فیلترهای آموزشی وزارت علوم دریافت کرده است. ولی اگر همین فرد بخواهد عضو خانه موسیقی شود یا کارت صلاحیت تدریس بگیرد، باید دو آزمون مجزا را از سر بگذارند که این امر نشان دهنده تناقض و ناهماهنگیهایی است که سازمانها و مراکز مرتبط با موسیقی دارند.
مدرسهای فضای مجازی و کاری که فقط رنگ و لعاب دارد
در موارد زیادی وقتی افراد قصد انتخاب معلم موسیقی برای خود یا فرزندشان را دارند، به مدرسهایی که از طریق فضای مجازی مشهور شدهاند ولی کیفیت حرفهای لازم را ندارند، مراجعه میکنند. در این باره هم با این هنرمند صحبت میکنیم و اینکه آیا خودش با این معلمهای مجازی همکاری دارد یا نه؛ که پاسخ میدهد: خیر؛ زیرا خروجی این افراد را دیدهام. کار این افراد تنها رنگ و لعاب دارد و تلاش میکنند به هر طریقی که شده به هنرجوی خود آموزش دهند. این افراد فرم آکادمیک تدریس را کنار میگذارند و نکاتی را طوطیوار به هنرجو آموزش میدهند. اینگونه میشود که آن هنرجو بعدها فاقد سواد موسیقایی میشود که اصلاح این مشکل کار بسیار دشواری است.
پیرخائفی در پاسخ به این پرسش که آیا آموزشگاههایی هستند که با این افراد همکاری کنند، میگوید: بله؛ برخی از آموزشگاهها یا خانوادهها به واسطه شهرتی که این افراد از طریق فضای مجازی به دست میآورند، حاضر به پرداخت شهریههای بالا برای همکاری یا حضور در کلاسهای آنها هستند.
او درباره تفاوت آموزشگاهها با مدرسهای موسیقی فضای مجازی هم معتقد است: از آنجایی که برای آموزشگاه مهم است که وجهه خود را حفظ کند، سختگیرانه عمل میکند و از مربیهایی استفاده میکند که از لحاظ کیفی خوب باشند.
پیرخائفی همچنین معتقد است که مردم در این موارد خیلی اطلاعات ندارند؛ خیلی نمیدانند. تنها اینستاگرام را باز میکنند و میبینند که فردی ملودی یک اثر مشهور پاپ را مینوازد و با خود احساس میکنند که چه خوب و دلنشین است و در نهایت تصمیم میگیرند نزد آن فرد آموزش ببینند اما دیگر توجه نمیکنند که رزومه آن فرد و خروجی کارش چیست.
او ادامه میدهد: زمانی که از آنها سوال کنید که چه نوع معلمی میخواهند و به نظر آنها معلم موسیقی باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟ پاسخ میدهند که تحصیل کرده باشد و تجربه کاری داشته باشد، ولی نمیدانند در این بین چیزی به نام کارت صلاحیت تدریس یا آموزشگاه وجود دارد.
تنها اینستاگرام را باز میکنند و میبینند که فردی ملودی یک اثر مشهور پاپ را مینوازد و با خود احساس میکنند که چه خوب و دلنشین است و در نهایت تصمیم میگیرند نزد آن فرد آموزش ببینند اما دیگر توجه نمیکنند که رزومه آن فرد و خروجی کارش چیستاین مدرس موسیقی در پاسخ به این پرسش که بهتر نیست وزارت ارشاد پیش از برگزاری آزمون صدور کارت صلاحیت تدریس، کلاسهای پداگوژی برگزار کند و براساس آن آزمون خود را برگزار کند، میگوید: بله؛ صد درصد. امروزه برای دروس آموزشی یا شیوه آموزش، چهارچوب مدونی نداریم و هر کس بر اساس شیوهای که خودش آموزش دیده تدریس میکند. اگرچه در دانشگاه یا به صورت آزاد کلاسهای پداگوژی برگزار میشود ولی اگر خود وزارت ارشاد این کلاسها را برگزار کند، خیلی راحتتر میشود توانایی متقاضیان دریافت کارت صلاحیت را بررسی کرد.
محمدمهدی پیرخائفی فعالیت در حوزه موسیقی را از سال ۱۳۷۱ با ساز پیانو آغاز کرد. او نزد اساتیدی از جمله شریف لطفی، نادر مشایخی، مانی جعفرزاده، بهنام ابوالقاسم، سام اصفهانی، منصور حقی و محمدرضا امیر قاسمی آموزش دیده است. از جمله آثار منتشر شده او میتوان به ترجمه و ویرایش کتابهای بیر، هانون، اشمیت، چرنی اوپوس ۵۹۹، پوتسولی، فونتن اشاره کرد.
آثار موسیقی منتشر شده از این هنرمند نیز شامل قطعات تکنوازی قطعاتی مثل «نسیم»، «پرواز»، «رقص باد» و «به یاد دوست» است.